2015-2018
Projekt NCBiR nr PBS3/B8/21/2015
Wykonawcy: dr hab. inż. Joanna Kolniak-Ostek, prof. uczelni
2014-2017
NCN nr 2013/09/B/NZ9/01745
Wykonawcy: dr hab. inż. Joanna Kolniak-Ostek, prof. uczelni
2014-2017
Projekt badawczy NCN nr 2013/09/D/NZ9/00375
Kierownik: dr hab. inż. Joanna Kolniak-Ostek prof. uczelni
Wykonawcy: dr hab. inż. Joanna Kolniak-Ostek, prof. uczelni
2009
Kierownik: dr hab. inż. Joanna Kolniak-Ostek prof. uczelni
Wykonawcy: dr hab. inż. Joanna Kolniak-Ostek, prof. uczelni
2008-2011
Projekt badawczy MNiSW N312 199835
Wykonawcy: dr hab. inż. Joanna Kolniak-Ostek, prof. uczelni
2013-2015
NCBiR 6/8-R/2013-15
Kierownik: Prof. dr hab. Andrzej Kotecki
Wykonawcy: H. Bujak, W. Helios, M. Hurej, M. Kozak, S. Lewandowska, W. Malarz, G. Mańkowska, J. Mańkowski, J. Matuła, U. Piszcz, E. Pląskowska, W. Pusz, M. Praczyk, D. Richter, Z. Spiak, J. Szopa, J. Twardowski, M. Żuk
Krótki opis: Celem badań części fitopatologicznej projektu było poznanie zdrowotności dwóch typów lnu włóknistego przeznaczonych na cele biomedyczne. Badania przeprowadzono w latach 2013-2015 na terenie Rolniczego Zakładu Doświadczalnego w Pawłowicach, należącego do Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. W doświadczeniu wykorzystano dwie genetyczne modyfikacje lnu pochodzące z odmiany Nike: typ B14 – cDNA kodujący β-1,3- glukanazę z ziemniaka (S. tuberosum) i typ M50 – cDNA kodujący bakteryjne C. necator (syn. R. eutropha) enzymy biosyntezy polihydroksymaślanu (PHB). Nasiona obu typów lnu wysiewano w trzech gęstościach: 1 - 1600, 2 - 2000 i 3 - 2400 nasion na 1 m2. W sezonie wegetacyjnym prowadzone były obserwacje polowe zdrowotności roślin. Stopień uszkodzenia liści przez grzyby chorobotwórcze oceniano jednorazowo w fazie kwitnienia na podstawie 6-cio stopniowej skali porażenia. Wykonano analizę mykologiczną porażonych organów oraz nasion.
Z przeprowadzonych badań wynika, że obydwa badane typy lnu były podatne na infekcję przez Golovinomyces oronti powodującego mączniaka prawdziwego, Botrytis cinerea odpowiedzialnego za szarą pleśń i grzyby rodzaju Alternaria sprawców alternariozy lnu. Rośliny lnu typu B14 był w większym stopniu podatne na mączniaka prawdziwego, niż typu M50, zwłaszcza przy wyższej ilości wysiewu. Botrytis cinerea pomimo niewielkiego nasilenia na liściach lnu, częściej był notowany na roślinach typu B14, natomiast Alternaria spp. na lnie typu M50. Największym zagrożeniem dla zdrowotności łodyg lnu były Alternaria spp. oraz w mniejszym stopniu Fusarium spp., z dominującym F. oxysporum. Grzyby rodzaju Alternaria częściej zasiedlały łodygi lnu typu M50 niż B14. Nasiona obydwu form lnu były bardzo podatne na infekcję przez Alternaria alternata oraz w mniejszym stopniu przez Fusarium spp. i Botrytis cinerea. Najlepszą zdrowotnością charakteryzowały się nasiona ze zbioru w 2015 roku.
słowa kluczowe: len, zdrowotność, preparaty biomedyczne
2019-2021
POIR.04.01.01-00-0010/19
Kierownik: dr hab. Krzysztof Matkowski, prof. uczelni
Wykonawcy: E. Pląskowska, W. Pusz
Krótki opis: Projekt jest wykonywany przez SatRevolution S.A. w konsorcjum z Politechniką Wrocławską, Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu, Uniwersytetem Medycznym we Wrocławiu oraz Polską Akademią Nauk.
Celem projektu jest opracowanie tzw. bio-nanosatelity typu CubeSat do prowadzenia badań wpływu mikrograwitacji i promieniowania kosmicznego na właściwości żywych próbek biologicznych i określenia w sposób metrologiczny ich potencjału życiowego pod kątem degradacji, lekoodporności, czy oddziaływania zróżnicowanych substancji bio-chemicznych. Krytycznym elementem bio-nanosatelity będzie tzw. lab-payload, zawierający zminiaturyzowane i uniwersalne laboratorium zintegrowane, wytworzone w oparciu o wykorzystanie technik mikrosystemów analitycznych wchodzących w zakres tematyczny urządzeń lab-on-chip. Laboratorium, o którym tu mowa, pozwoli na wykreowanie odpowiedniego środowiska dla życia (optymalna temperatura, oświetlenie, przepływ gazów/cieczy, etc.) i prowadzenia długoterminowych badań wybranych próbek bio-medycznych w przestrzeni kosmicznej – komórek nowotworowych, limfocytów oraz grzybów. Zastosowana tu zostanie kompleksowa parametryzacja metrologiczna funkcji życiowych próbek bio-medycznych, co pozwoli na dokonanie pełnowartościowej analizy jakościowej oraz ilościowej zachowań mikroobiektów i ich ocenę morfometryczną, np. podziałów komórkowych, aktywności migracyjnej (ruchliwość, taksje, charakter ruchu), czy degradacji (zmiana kształtu, rozmiaru komórek). W tym celu wykorzystana zostanie informatyczna analiza danych, uzyskiwanych na podstawie akwizycji obrazów próbek bio-medycznych w układzie detekcji optycznej lab-payload. W ramach prac, przeprowadzony zostanie długoczasowy (ok. 2 tygodnie) bio-medyczny test kosmiczny związany z umieszczeniem bio-nanosatelity na niskiej orbicie okołoziemskiej (Low-Earth-Orbit - LEO) i równolegle – test referencyjny na Ziemi. Ostatecznie, wyniki badań zostaną wykorzystane do opracowania uniwersalnego bio-nanosatelity umożliwiającego prowadzenie zróżnicowanych, dekretowanych przez odbiorcę badań. Rozwiązaniem tym mogą być zainteresowane firmy działające w obszarze przemysłu farmaceutycznego, biotechnologicznego, medycznego.
Słowa kluczowe: nanosatelita, grzyby, zminiaturyzowane instrumenty lab-on-chip
Projekt NCN nr DEC-2013/11/N/NZ9/00117
Kierownik: dr inż. Agnieszka Nemś
Opiekun Naukowy: prof.dr hab.inż. Anna Pęksa
Krótki opis: Celem badań było określenie kierunku oraz intensywności zmian zachodzących w profilu aminokwasowym białek ziemniaka różnych odmian zróżnicowanych pod względem zawartości związków polifenolowych, podczas przechowywania w różnych temperaturach i okresie.
Próby bulw i soków 6 odmian ziemniaka o czerwonej, fioletowej i żółtej barwie miąższu, przechowywano w temperaturach 2, 5 i 10°C przez 3 i 6 miesięcy. Analizowano skład aminokwasowy białek, zawartość wolnych aminokwasów, polifenoli ogółem z wykorzystaniem techniki chromatograficznej i chemicznych metod analitycznych. Aktywność przeciwutleniająca badanych prób oznaczono metodą z kationorodnikiem ABTS. Dodatkowo przeprowadzono analizę zawartości cukrów w badanym surowcu.
W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że skład aminokwasowy ziemniaków różniących się barwą miąższu, zmienia się podczas przechowywania i nie zależy od barwy miąższu ale przede wszystkim od odmiany ziemniaka. Wartość odżywcza białka i stopień jego hydrolizy (ilość uwolnionych aminokwasów) w największym stopniu zależały od odmiany ziemniaka niezależnie od zabarwienia miąższu oraz warunków przechowywania zarówno temperatury jak i czasu. Badane próby ziemniaków 6 odmian o różnej barwie miąższu wykazywały znaczne zróżnicowanie pod względem zawartości polifenoli ogółem jak i aktywności przeciwutleniającej. Wykazano wpływ koloru miąższu na te cechy bulw niezależnie od odmiany. Zawartość związków fenolowych nie miała istotnego wpływu na przebieg hydrolizy białek zachodzącej w przechowywanych bulwach badanych odmian, zawartość i profil aminokwasów wchodzących w skład białek oraz występujących w formie niezwiązanej.
Słowa kluczowe: ziemniak, aminokwasy, polifenole, antocyjany, przechowywanie
2012-2015
projekt międzynarodowy w ramach inicjatywy EUREKA
NCN 2012/05/N/NZ9/01508
Kierownik: Magda Aniołowska
Opiekun Naukowy: prof. dr hab. Agnieszka Kita
Krótki opis: Glicydylowe estry kwasów tłuszczowych (GE) należą do nowej grupy zanieczyszczeń olejów jadalnych, w tym tłuszczów używanych do smażenia. Związki te powstają podczas rafinacji olejów na etapie dezodoryzacji (usuwania nieprzyjemnego zapachu). Pomimo, że GE nie posiadają udowodnionego niekorzystnego działania na zdrowie człowieka zakłada się, że mogą ulegać nawet 100% hydrolizie do wolnego związku pod wpływem działania enzymów przewodu pokarmowego. Wolny glicydol posiada natomiast właściwości potencjalnie kancerogenne (Grupa 2A).
Celem prowadzonych badań było określenie wpływu parametrów smażenia na zawartości glicydylowych estrów kwasów tłuszczowych (GE) w tłuszczach smażalniczych w zależności od temperatury i czasu smażenia, rodzaju smażonych produktów (zawartości wody) oraz stopnia degradacji medium smażalniczego.
W ramach realizacji projektu opracowano i wdrożeno metodę oznaczania GE w olejach rafinowanych z użyciem chromatografii cieczowej sprzężonej z tandemową spektrometrią mas (LC-MS/MS). Określono zawartość i skład GE w rafinowanych olejach, wykazując, że oleje palmowe zawierały znacznie większe ilości tych związków w porównaniu z olejami rzepakowymi i słonecznikowymi. W modelowych badaniach smażalniczych stwierdzono, że niezależnie od rodzaju medium smażalniczego, wraz z postępującą degradacją tłuszczu dochodziło do rozkładu GE, których zawartość zmniejszała się wraz z wydłużaniem czasu prowadzenia smażeń. Wykazano, że tempo degradacji GE uzależnione jest również od temperatury smażenia. Wraz z podnoszeniem temperatury smażenia (w zakresie 150-180oC) tempo degradacji GE w oleju zwiększało się. Określono również wpływ rodzaju smażonych produktów (różniących się między innymi zawartością wody) na tempo degradacji mediów smażalniczych z uwzględnieniem zawartości GE w olejach oraz smażonych produktach. Stwierdzono, że najbardziej narażone na przemiany termooksydacyjne były oleje, w których smażono produkty z surowców o najmniejszej zawartości wody. W olejach tych dochodziło również do najszybszego rozkładu GE. Zawartość GE w smażonych produktach determinowana była ilością i jakością wchłanianego tłuszczu. Najwięcej GE zawierały czipsy ziemniaczane, a najmniej frytki. Zawartość GE w produktach zmniejszała się wraz z postępująca degradacją mediów smażalniczych.
Projekt przyczynił się do poszerzenia wiedzy w obszarze oceny jakości olejów rafinowanych, w tym mediów smażalniczych. Określenie zawartości nowej grupy związków jakimi są estry glicydylowe kwasów tłuszczowych oraz ich stabilności podczas smażenia uwzględnia nowy aspekt oceny jakości tłuszczów smażalniczych oraz ich bezpieczeństwa w odniesieniu do gotowych smażonych produktów.
2012-2015
projekt międzynarodowy w ramach inicjatywy EUREKA
! 6855 ECORAW
Kierownik: prof. dr hab. Agnieszka Kita
Wykonawcy: Anna Pęksa, Elżbieta Rytel, Agnieszka Tajner-Czopek, Joanna Miedzianka, Wioletta Drożdż, Adam Malicki
Krótki opis: W projekcie określono optymalną recepturę oraz wybrane parametry technologiczne otrzymywania innowacyjnych wyrobów ekstrudowanych z dodatkiem surowców ekologicznych (mąki z miąższu dyni, topinamburu oraz nasion amarantusa).
2005-2006
Kierownik: prof. dr hab. Agnieszka Kita
Wykonawcy: prof. dr hab. inż. Adam Figiel
Krótki opis: Celem badań było określenie wpływu metody prażenia orzechów na ich właściwości sensoryczne. Wyznaczono zależności pomiędzy parametrami prażenia a właściwościami mechanicznymi orzechów określającymi ich teksturę. Opracowano testy mechaniczne pozwalające na analizę tekstury orzechów włoskich, które ze względu na specyficzną budowę są trudnym materiałem badawczym. Przeprowadzono również analizę TPA orzechów laskowych. Określono także wpływ metody prażenia na właściwości otrzymanych orzechów. Wyznaczono wpływ czasu przechowywania na konsystencję orzechów włoskich. Szczególną uwagę zwrócono na zmiany zachodzące we frakcji tłuszczowej orzechów.
2002-2004
Numer: P06 044 23
Kierownik: prof. dr hab. Agnieszka Kita
Wykonawcy: Grażyna Lisińska
Krótki opis: Wyznaczono korelacje pomiędzy wyróżnikami jakości tłuszczów smażalniczych, a konsystencją gotowych wyrobów (frytek, czipsów i różnego rodzaju chrupek). Istotne statystycznie korelacje stwierdzono pomiędzy wartością liczby jodowej i składem kwasów tłuszczowych medium smażalniczego, a konsystencją frytek. Twardość frytek wzrastała wraz ze zwiększaniem w medium smażalniczym udziału nasyconych kwasów tłuszczowych, a obniżaniem zawartości kwasów nienasyconych i izomerów trans kwasów tłuszczowych. W badaniach przechowalniczych określono zależności pomiędzy rodzajem i jakością użytych tłuszczów smażalniczych, a właściwościami czipsów i chrupek, ze szczególnym uwzględnieniem konsystencji.
