Zmiany na UPWr: Wiodące Zespoły Badawcze
Nowa ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce skutkuje wieloma zmianami prawnymi, finansowymi i organizacyjnymi na polskich uczelniach. Dziś opisujemy powstawanie na UPWr Wiodących Zespołów Badawczych.
Nowa ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce skutkuje wieloma zmianami prawnymi, finansowymi i organizacyjnymi na polskich uczelniach. Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu jest w trakcie transformacji w uczelnię badawczą. Dziś opisujemy Wiodące Zespoły Badawcze. W każdy następny poniedziałek omówimy kwestie związane z ewaluacją działalności naukowej uczelni, finansowaniem, kształceniem doktorantów, umiędzynarodowieniem, współpracą z gospodarką, dydaktyką, przepisami przejściowymi oraz nowym statutem UPWr.
***
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu jako jedna z 19 uczelni w kraju uzyskała w ostatniej parametryzacji jednostek naukowych powyżej 50% kategorii A i A+, dzięki czemu ma szansę zostać uniwersytetem badawczym. Taki status zdobędzie maksymalnie 10 uczelni, które wygrają ministerialny konkurs „Strategia Doskonałości – Uczelnia Badawcza” (zostanie ogłoszony najpóźniej 30 kwietnia 2019 r.).
Na przygotowanie wniosku konkursowego UPWr zdobył 700 tys. zł, opracowując projekt „BioSciUniversity”. Samo złożenie wniosku w konkursie „Strategia Doskonałości – Uczelnia Badawcza” powiększy subwencję uczelni (która zastąpi dotychczasową dotację ministerialną) o 2%, czyli ok. 4 mln zł, przez 7 lat. Wygrana i uzyskanie statusu uniwersytetu badawczego oznacza zwiększenie subwencji o minimum 10% przez 7 lat. (Finansowanie uczelni opiszemy w kolejnych tekstach).
Strategia transformacji UPWr w uczelnię badawczą opiera się na dwóch filarach: Interdyscyplinarnej Międzynarodowej Szkole Doktorskiej (więcej o kształceniu doktorantów również w następnych tekstach) i Wiodących Zespołach Badawczych (WZB).
Na potrzeby realizacji tej strategii i projektu „BioSciUniversity” powołano międzynarodową Radę Programową, której przewodzi prorektor ds. nauki i współpracy z zagranicą, Jarosław Bosy. W jej skład wchodzą naukowcy UPWr i zagranicznych ośrodków współpracujących z uczelnią – członkowie rady reprezentują wszystkie siedem wiodących dyscyplin naukowych UPWr.
Międzynarodowa Rada Programowa „BioSciUniversity” |
Przewodniczący prof. Jarosław Bosy Zastępca przewodniczącego prof. Anna Chełmońska-Soyta |
Nauki biologiczne dr hab. Magdalena Kucia – Warszawski Uniwersytet Medyczny |
Technologia żywności i żywienia prof. Anna Gliszczyńska – UPWr prof. Angel A. Carbonell-Barrachina – Universidad Miguel Hernández de Elche |
Zootechnika i rybactwo prof. Damian Knecht – UPWr |
Inżynieria lądowa i transport prof. Krzysztof Sośnica – UPWr prof. Wolfgang Keller – Universität Stuttgart |
Inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka dr hab. Krzysztof Lejcuś – UPWr |
Weterynaria prof. Błażej Poźniak – UPWr prof. Mario Giorgi – Università di Pisa |
Rolnictwo i ogrodnictwo prof. Andrzej Bieganowski – Instytut Agrofizyki PAN w Lublinie |
Rada najpierw zidentyfikowała kierunki badawcze, które są domeną UPWr, a obecnie pracuje nad wyłonieniem liderów WZB na podstawie m.in. danych bibliometrycznych. Pod uwagę brane są: liczba publikacji i cytowań, Impact Factor, indeks Hirscha, liczba patentów, środki pozyskane na projekty badawcze i badawczo-rozwojowe, środki zdobyte z wdrożeń i źródeł zewnętrznych, mobilność międzynarodowa, doświadczenie w zarządzaniu grupą badawczą i kierowaniu zespołem projektowym oraz inne osiągnięcia, na przykład nagrody.
Zadaniem liderów będzie budowa zespołów, które najpóźniej do końca maja 2019 r. zostaną powołane zarządzeniem rektora na 4 lata. W każdej dyscyplinie wiodącej UPWr powstanie co najmniej jeden, a najprawdopodobniej kilka Wiodących Zespołów Badawczych.
Wiodące Zespoły Badawcze (WZB)
WZB będą działały w obrębie dyscyplin, poza strukturami instytutów, katedry i wydziałów. Ich celem będzie pozyskiwanie dla uczelni pieniędzy z zewnątrz i rozwój siedmiu wiodących dyscyplin UPWr. Nie oznacza to jednak, że w ich skład nie mogą wchodzić naukowcy z innych dyscyplin. Wręcz przeciwnie – każdy pracownik badawczy i badawczo-dydaktyczny uczelni może w składanej deklaracji przypisać do 50% swojej pracy i dorobku do dyscyplin wiodących i dzięki temu również pośrednio wpływać na ich rozwój. Przykładowo: żeby prawidłowo rozwijała się weterynaria i technologia żywności, niezbędna jest również biologia, inżynieria lądowa i transport jest silnie związana z naukami o Ziemi itd.
Członkowie WZB muszą uzupełniać się i rozwijać dyscyplinę w trzech kategoriach:
|
Są to trzy obszary działalności uczelni, które będą podlegały ewaluacji MNiSW. Najbliższa taka ocena nastąpi w 2021 r., kolejne będą się odbywały co 4 lata. Ocenie będzie podlegał każdy pracownik, który zadeklarował częściowy lub całościowy udział w danej dyscyplinie wiodącej. Słabe wyniki ewaluacji w jednej z dyscyplin skutkują dla całej uczelni – m.in. spadkiem finansowania, utratą uprawnień do nadawania stopni naukowych.
UPWr będzie przeprowadzał wewnętrzną ocenę efektów pracy WZB na podstawie tych samych kryteriów, ale co 2 lata. Co ważne rozwój wypracowywany przez WZB musi być równomiernie rozłożony na wszystkie siedem dyscyplin.
Wiodące Zespoły Badawcze są instrumentem pozyskiwania pieniędzy ze źródeł zewnętrznych na badania naukowe swoje i innych zespołów, które nadal będą na uczelni funkcjonować. Sama subwencja nie wystarczy na prowadzenie nauki na poziomie uniwersyteckim, ponieważ większość subwencji pochłoną wynagrodzenia pracowników. Dlatego też tak ważne będzie zwiększenie subwencji o 2% (to mamy zapewnione) lub 10% (jeśli uda nam się zostać uczelnią badawczą) – to będą pieniądze przeznaczone na naukę poza WZB.
Zadania Wiodących Zespołów Badawczych:
|
Z pieniędzy zewnętrznych będą również opłacani pracownicy badawczy – zatrudniani na potrzeby projektów, na czas ich realizacji oraz podnoszący umiędzynarodowienie uczelni. Część pracowników badawczo-dydaktycznych UPWr otrzyma natomiast możliwość zmniejszenia pensum, czyli godzin poświęcanych na dydaktykę, i zyskania czasu na przygotowywanie projektów, realizację badań, pisanie publikacji. Będzie to możliwe dzięki przejściu innych pracowników na etaty czysto dydaktyczne (z możliwością powrotu na stanowisko badawczo-dydaktyczne w przypadku rozpoczęcia badań).
Dla młodych naukowców niewchodzących w skład Wiodących Zespołów Badawczych uczelnia chce po 1 października (kiedy pieniądze na naukę nie będą już rozdysponowywane przez wydziały) wprowadzić dodatkowy system konkursowy. Będą to:
-
konkurs dla naukowców do 30 roku życia i przed doktoratem, w którym będą mogli uzyskać dodatkowe finansowanie swoich badań w wysokości 60 tys. zł (rozszerzenie funkcjonującego od kilku lat Innowacyjnego Doktoratu),
-
konkurs dla doktorów przed 35 rokiem życia, w którym będą mogli uzyskać finansowanie w wysokości 120 tys. zł.
Główne zmiany:
|
Kalendarz:
|
Zobacz również: |
POWER na UPWR – kompleksowy program rozwoju uczelni
Umowa nr POWR.03.05.00-00-Z082/17-00
mj