Święto Nauki we Wrocławiu

Wybór daty – 15 listopada – na dzień Święta Nauki we Wrocławiu nie jest przypadkowy. 15 listopada obchodzono święto jezuitów, którzy we Wrocławiu założyli kolegium, decyzją cesarza Austrii Leopolda przekształcone w Uniwersytet. Jego inauguracja miała miejsce 15 listopada 1702 roku, w dniu św. Leopolda, patrona cesarstwa. 176 lat później we Lwowie rozpoczęła działalność Cesarsko-Królewska Szkoła Politechniczna, czyli późniejsza Politechnika Lwowska, uczelnia, do której historii i tradycji, obok Uniwersytetu Jana Kazimierza, odwołują się wrocławskie uczelnia. I wreszcie kto wie, czy nie kluczowa data w tej wyliczance – 15 listopada 1945 roku o godzinie 9.30 w Sali nr 305 w budynku politechniki w zrujnowanym Wrocławiu wykład prof. Kazimierza Idaszewskiego rozpoczął pierwszy rok akademicki 1945/1946. Dwa tygodnie później ruszyły wykłady na wrocławskiej weterynarii. Wykład profesora Idaszewskiego, inaugurujący rok akademicki nie był jednak pierwszym – 6 września w jednej z sal klinik uniwersyteckich w Zakładzie Mikrobiologii przy dawnej Robert Koch Strasse 4, obecnie ulicy Tytusa Chałubińskiego, zebrała się młodzież ze Straży Akademickiej, przyszli studenci i studentki medycyny. Słuchali światowej sławy serologa, współtwórcy nauki o grupach krwi, prof. Ludwika Hirszfelda, który przybliżał im najnowsze trendy badawcze w medycynie światowej.

Rektor rozpoczynającego działalność Uniwersytetu i Politechniki – wtedy jeszcze jednej uczelni – prof. Stanisław Kulczyński, były rektor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, po tym wykładzie odnotował w swoich zapiskach: „Od tej daty począwszy wykłady odbywały się co kilka dni, okresami nawet codziennie, przyczyniając się do tego, aby młodzież niewyrobiona i narażona na różne pokusy w zdezorganizowanym mieście utrzymała poziom życia godny przyszłego akademika”.

Oficjalnie 15 listopada stał się Świętem Nauki we Wrocławiu w 1978 r., ale idea świętowania zaczęła rodzić się po obchodach 40-lecia Uniwersytetu i Politechniki w 1985 r. Jako pierwszy swoje święto 15 listopada 1988 r. obchodził Uniwersytet Wrocławski.

W tym roku Święto Nauki we Wrocławiu to nie tylko złożenie przez przedstawicieli środowiska naukowego i samorządu kwiatów pod pomnikiem Martyrologii Profesorów Lwowskich, którzy 4 lipca 1941 r. zostali wymordowani przez hitlerowców na Wzgórzach Wuleckich. To również złożenie kwiatów pod dwiema tablicami upamiętniającymi krakowskich uczonych więzionych we Wrocławiu w 1939 r., skąd trafili do obozów koncentracyjnych m.in. w Sachsenhausen. Jedna z nich znajduje się na murze łączącym budynek sądu z aresztem śledczym przy ul. Sądowej 1, druga na murze okalającym Zakład Karny nr 1 przy ul. Kleczkowskiej.

Uroczyste obchody rozpoczną się o godz. 16 w Auli Leopoldina – nagrodę im. prof. Józefa Dudka, matematyka i twórcy cenionego Salonu Profesora Dudka przyznawanej przez Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola za działalność na rzecz integracji akademickiej otrzyma w tym roku dr n. med. Janusz Sokołowski, kierownik Szpitalnego Oddziału Ratunkowego Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu. KRUWiO wyróżniło go za determinację w działaniu na rzecz stworzenia jak najlepszych warunków niesienia pomocy medycznej i koordynowanie akcji szczepienia przeciw COVID-19. 23 doktorantów w ramach Studenckiego Programu Stypendialnego otrzyma stypendia Prezydenta Wrocławia – za wybitne osiągnięcia w dziedzinach ważnych dla rozwoju Wrocławia. Dwa dni – 16 i 17 listopada – potrwa konferencja zatytułowana „Etos Ludzi Nauki”. Pierwszego dnia jej uczestnicy będą debatować o etyce w badaniach naukowych i krytyce naukowej, drugiego o problemach kształcenia kadr naukowych i zastosowaniu wyników badań w przemyśle, naukach medycznych i przyrodniczych. 16 listopada zaś o godz. 17.30 w AZS Hotel GEM, ul. Mianowskiego 2B rozpocznie się pokaz filmu dokumentalnego „Banach. Między Duchem a materią” w reż. Wiesława Saniewskiego połączony z wieczorem autorskim Mariusza Urbanka, autorem książki „Genialni. Lwowska szkoła matematyczna”. To hołd złożony lwowskiej szkole matematycznej, a szczególnie Stefanowi Banachowi, genialnemu samoukowi, którego odkrycia miały wpływ nie tylko na badania naukowe, ale też na rozwój przemysłu, medycyny i bezpieczeństwa.

Uroczystość w Auli Leopoldina i konferencja „Etos Ludzi Nauki” będą transmitowane on-line . Na pokaz filmu Wiesława Saniewskiego, twórcy m.in. "Nadzoru" i "Bezmiar sprawiedliwości" obowiązują wejściówki.

Transmisja koncertu.

• 

  Święto wrocławskiej nauki

  Sala 305 w budynku politechniki. 15 listopada 1945 roku, godzina 9.30 – tego dnia wykładem prof. Kazimierza Idaszewskiego rozpoczął się w polskim Wrocławiu pierwszy powojenny rok akademicki 1945/1946. Na weterynarii wykłady rozpoczęły się niecałe dwa tygodnie później.

• 

  Prof. Jarosław Bosy, rektor UPWr: – Czas na nowe rozumienie akademickości Wrocławia

  Rektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu prof. Jarosław Bosy: – Pojęcie „akademicki” Wrocław wymaga redefinicji. Powinniśmy zbudować nową strategię, w której wyznacznikiem nie będzie ilość na przykład studentów, ale jakość. Jeśli nie zmienimy sposobu myślenia, to na pewno nie będziemy jednym z wiodących ośrodków akademickich w Polsce i w tej części Europy. Będziemy jednym z wielu ośrodków.

• 

  W hołdzie profesorom lwowskim

  15 listopada 1945 roku prof. Kazimierz Idaszewski wygłosił wykład inaugurujący rok akademicki 1945/1946 na Uniwersytecie i Politechnice Wrocławskiej, tworzonej przez ocalałych z wojny profesorów lwowskich. Tego dnia obchodzimy święto nauki wrocławskiej.