Projekt APM NAWA tworzy międzynarodową sieć naukowców

• Projekt APM NAWA to seminaria naukowe, wymiany akademickie i badania naukowe
• Wymiany akademickie wzmacniają współpracę między międzynarodowymi instytucjami naukowymi

APM NAWA

Koordynowany przez UPWr projekt Akademickiego Partnerstwa Międzynarodowego finansowanego z Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (NAWA), prowadzony jest wraz z wybitnymi, międzynarodowymi wydziałami weterynaryjnymi. Między innymi z Uniwersytetem w Gandawie, Uniwersytetem Mediolańskim, Krajową Szkołą Weterynaryjną Alfort w Paryżu, Uniwersytetem Wiedeńskim, Uniwersytetem Stanu Iowa, Uniwersytetem w Bath czy też Uniwersytetem w Padwie. Dzięki współpracy partnerzy projektu uzupełniają się, dynamiczniej rozwijając dziedzinę – naukowcy z uczelni biorący udział w projekcie opracowali już wspólnie dziesięć publikacji naukowych. 

Zadaniem sieci, którą tworzą naukowcy z tych instytucji jest wdrożenie technik wspomaganego rozrodu, by zwiększyć bioróżnorodność zwierząt takich jak konie, psy i koty, a także by chronić ginące gatunki, jakimi są np. dzikie psowate, kotowate oraz żubry. Projekt dotyczy też obszaru farmakologii, toksykologii, mikrobiologii żywności i kardiologii.

Współpraca naukowców jest więc ważna nie tylko dla hodowców zwierząt, którzy chcą poszerzyć pulę genetyczną w swoich hodowlach, ale jest też istotna dla otaczającego nas środowiska. Za pomocą technik in vitro, nad udoskonalaniem których pracują naukowcy, w przyszłości możliwe będzie ratowanie i przywracanie zagrożonych gatunków zwierząt.

Jak opowiada prof. Wojciech Niżański, kierownik projektu z Katedry Rozrodu z Kliniką Zwierząt Gospodarskich Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, w ramach APM NAWA organizowane są trzy aktywności. Seminaria naukowe prowadzone w formie webinarów, badania naukowe i wymiany naukowe dla naukowców na każdym szczeblu – dla profesorów, doktorów, doktorantów oraz dla studentów. 

Z powodu pandemii mobilność naukowców była ograniczona, dlatego w pierwszej części projektu skupiono się na organizacji webinarów i prowadzeniu wieloośrodkowych badań naukowych. Odkąd pandemia zwolniła tempo, a granice ponownie otworzyły się dla podróżnych, naukowcy biorący udział w projekcie mogą w końcu wyjechać.

W sierpniu na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu badania realizował belgijski doktorant Guillaume Domain, na co dzień studiujący na Uniwersytecie w Gandawie. Przyjechał do Wrocławia, by na UPWr przyspieszyć prace badawcze nad doktoratem dotyczącym ulepszenia metod zamrażania plemników psów.

Razem możemy więcej

Od tamtego czasu mobilności nabierają tempa. Zuzanna Ligocka, doktorantka prof. Niżańskiego, wróciła właśnie z drugiego wyjazdu na Uniwersytet Wiedeński. Kończyła podczas niego część badawczą doktoratu dotyczącego modyfikacji właściwości fizykochemicznych błony komórkowej gamet, poprawiających wyniki jej kriokonserwacji, czyli procesu, w którym komórki lub tkanki są przechowywane w temperaturze −196 °C. Na tę uczelnię pojechały też dwie wybitne studentki weterynarii. – Mamy nadzieję, że zostaną naszymi doktorantkami. Od dwóch lat aktywnie pracują w Katedrze Rozrodu Zwierząt Gospodarskich – Oliwia Uchańska, mająca już na koncie kilka publikacji naukowych, interesuje się embriologią u kotów, a Skarlet Napierkowska chce zająć się w przyszłości andrologią u kotów – mówi o swoich studentkach prof. Niżański. 

W Gandawie przebywa obecnie na post-docu dr Bartłomiej Jaśkowski, który zajmuje się badaniem rozrodu bydła. Podczas doktoratu zajmował się badaniami dotyczącymi ciałka żółtego u krów, a w Belgii kontynuuje badania dotyczące rozrodu tych zwierząt.

– Obecne doświadczenie, prowadzone na Uniwersytecie w Gandawie, ma określić optymalny skład medium do hodowli komórek błony śluzowej bydlęcej macicy oraz ocenę ich zdolności do przeżycia w zależności od stosowanych środków. Wyniki będą stanowić podstawę do dalszego wyjaśniania fizjologicznych mechanizmów regulacyjnych błony śluzowej macicy u bydła – tłumaczy dr Jaśkowski, dodając, że w dalszej perspektywie jego badania przełożą się na wyjaśnienie głębszych zależności pomiędzy funkcjonowaniem jajnika i macicy w różnych fazach cyklu rujowego. 

Z kolei doktorantka Szkoły Doktorskiej UPWr Maria Eberhardt w ramach usieciowienia wyjechała na Uniwersytet w Mediolanie. Podczas miesięcznego pobytu na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach pod okiem prof. Gai Cecilii Luvoni oraz dr Martiny Colombo, Maria nauczyła się pozyskiwania oocytów z jajników kotów, psów i krów oraz wykonywania testów czynnościowych z ich wykorzystaniem. Wykonała tam też kolejne ze swoich zadań badawczych w ramach indywidualnego planu badawczego. 

– Miesiąc spędzony na Uniwersytecie w Mediolanie nie tylko pomógł mi w realizacji doktoratu, ale również stworzył możliwość nawiązania nowych kontaktów naukowych i przyjaźni. Wspaniałym doświadczeniem było choć przez chwilę być częścią zespołu prof. Luvoni i pracować z dr Colombo – mówi doktorantka.

W ramach doktoratu Maria Eberhardt prowadzi badania nad właściwościami in vitro oraz zdolnością zapładniającą plemników najądrzowych żubra. Razem ze swoim promotorem prof. Niżańskim i zespołem Katedry Rozrodu z Kliniką Zwierząt Gospodarskich jest zaangażowana w realizację części projektu Kompleksowej Ochrony Żubra prowadzonego przez Lasy Państwowe, poprzez tworzenie banku nasienia żubra. – Nadrzędnym celem moich badań jest udoskonalenie metod postępowania z plemnikami pozyskanymi post mortem z najądrzy oraz ich kriokonserwacji – podkreśla Maria Eberhardt.

Równocześnie z Uniwersytetu w Mediolanie do Wrocławia przyjechał ostatnio Isa Mohammed Alkali, doktorant prof. Luvoni z włoskiej uczelni, który realizował na UPWr u prof. Niżańskiego i na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu u prof. Piotra Dzięgla badania do swojej pracy naukowej. Jego doktorat dotyczy bankowania gonad – innowacyjnej techniki zachowywania płodności, która może być stosowana w celu przechowywania komórek rozrodczych zagrożonych gatunków zwierząt. 

Z zespołem badawczym prof. Wojciecha Niżańskiego Isa spędził miesiąc, by zoptymalizować protokoły witryfikacji i hodowli tkanek z kocich jajników. Przeprowadził również eksperymenty optymalizujące protokoły histologiczne i immunohistochemiczne, czyli metod wykrywania markerów nowotworowych, we współpracy z UMW. Skupił się tam na tkankach pobranych z usuwanych jajników. 

– Przeprowadzone eksperymenty były niezbędne do realizacji mojego projektu badawczego. Jestem wdzięczny całemu zespołowi prof. Wojciecha Niżańskiego i zespołowi z Uniwersytetu Medycznego za wsparcie – mówi doktorant.

W ramach wymian akademickich finansowanych z NAWA do Szkoły Weterynaryjnej Alfort w Paryżu jedzie w tym miesiącu także doktorant Szkoły Doktorskiej UPWr Kenneth Abah. Realizuje pod opieką prof. Niżańskiego i prof. Alain Fontbonne z Alfort pracę naukową na temat mechanizmów starzenia gamet na modelu psa domowego. 

Trwający od dwóch lat projekt AMP NAWA zakończy się pod koniec roku, a seria seminariów podsumowana zostanie sesją NAWA podczas organizowanej 24-25 września przez prof. Niżańskiego XVI edycji Kongresu Rozrodu. Będzie to okazja dla wszystkich zaangażowanych w projekt, by spotkać się na żywo.

is