Prof. Luca Pandolfi: – Przeszłość daje nam wgląd w przyszłość

• Włoski naukowiec, prof. Pandolfi przebywa na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu na naukowej wizycie studyjnej w Zakładzie Antropologii.
• – Niektóre pradawne nosorożce były nie większe od dużego psa – mówi prof. Pandolfi o różnorodności tych ssaków na przestrzeni lat.
• Przyglądając się historii Ziemi, można przewidzieć, w jaki sposób gatunki będą reagować na wyzwania środowiskowe w przyszłości.

Praca paleontologa, prof. Pandolfiego, skupia się wokół dużych ssaków, zwłaszcza gatunków pochodzących z Europy, Azji i Afryki, takich jak hipopotamy, nosorożce, jeleniowate i przeżuwacze. Jego badania mają na celu odkrycie historii ewolucji tych zwierząt i uzyskanie wglądu w ich cechy adaptacyjne w odpowiedzi na zmiany klimatyczne. 

Skamieniałości ssaków takie jak te, którymi zajmuje się prof. Pandolfi, są bezcenne dla zrozumienia historii Ziemi. Są oknem na dawne ekosystemy i wpływ zmian środowiskowych na istniejące formy życia. Na przykład w plejstocenie, trwającym od około 2,5 miliona do 12 tysięcy lat temu, Europa była domem dla wielu dużych ssaków, w tym słoni, hipopotamów i nosorożców. Niestety, wymarły, za co częściowo odpowiedzialne są zmiany klimatyczne. Badania prof. Luca Pandolfiego mają rzucić światło na przyczyny wymierania tych zwierząt. 

Międzynarodowa współpraca 

Współpraca między prof. Pandolfim a dr. hab. Nowakowskim ma na celu zbadanie cech morfometrycznych i mikrostruktur skamieniałych kości ssaków. Obecnie włoski naukowiec przebywa na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu na naukowej wizycie studyjnej w Zakładzie Antropologii, w Instytucie Biologii Środowiskowej. 

Naukowcy wrócili niedawno z Jaskini Niedźwiedziej, gdzie analizowali kości niedźwiedzi jaskiniowych datowane na około 250 000 do około 24 000 lat. Badania są prowadzone we współpracy z naukowcami z Katedry Paleozoologii na Uniwersytecie Wrocławskim.

Naukowcy szczególnie skupiają się na badaniu kości i zębów nosorożców zebranych z licznych stanowisk paleontologicznych w Afryce, Europie i Azji, w tym niedawno odkrytego szkieletu wymarłego nosorożca leśnego (Stephanorhinus kirchbergensis) z Gorzowa Wielkopolskiego. Nosorożce historycznie występowały w różnorodnych środowiskach, a poszczególne gatunki przystosowywały się do zmieniających się warunków, przechodząc ewolucyjne zmiany w rozmiarze ciała i kształcie. Analizując paleohistologię kości nosorożców, badacze chcą zrozumieć, w jaki sposób te adaptacje były związane ze zmianami klimatu i ekosystemu. 

– Wykorzystujemy zarówno tradycyjne, jak i nowoczesne techniki takie jak: morfometria geometryczna, komputerowa rekonstrukcja 3D i techniki kladystyczne, by kompleksowo zbadać te pradawne ssaki. Szczególnie interesuje nas także analiza histologiczna, dzięki której mamy wgląd w mikroskopową strukturę kości i możemy odkryć dane dotyczące adaptacji, masy ciała i zmian struktury kostnej w czasie – mówi prof. Pandolfi.

Prehistoryczne odkrycia

Jednym z najbardziej ekscytujących aspektów pracy prof. Pandolfiego jest odkrywanie skamieniałości z czwartorzędu. Szczególnie intrygujące odkrycie, o którym wspomniał, miało miejsce w Afryce. Były to szczątki nosorożca datowane na około milion lat. – Niektóre pradawne nosorożce były nie większe od dużego psa – mówi prof. Pandolfi, podkreślając różnorodność tej grupy. 

Zrozumienie, dlaczego te zwierzęta wymarły, stanowi istotny element badań naukowców. Wiele powodów jest związanych ze zmianami środowiskowymi, w tym ze zmianą klimatu, roślinności i geografii. Na przykład przekształcenie się roślinności śródziemnomorskiej w tajgę miało znaczny wpływ na przeżycie nosorożców w Europie w ciągu ostatnich kilku milionów lat. Wnioski płynące z przeszłości oferują cenne informacje dla zarządzania i ochrony dzisiejszych ssaków w obliczu zmian klimatycznych. 

Zrozumieć współczesne ekosystemy

Badania przeprowadzane przez prof. Pandolfiego i dr. hab. Nowakowskiego są istotne dla naszego zrozumienia prehistorycznych ekosystemów i historii regionów, takich jak Europa. Układając kawałki ewolucyjnej układanki dotyczącej dużych ssaków, przyczyniają się do poszerzenia wiedzy na temat tego, jak te stworzenia dostosowywały się do zmian środowiskowych w przeszłości. 

Ta wiedza może pomóc w podejmowaniu działań na rzecz ochrony istniejących dużych ssaków, które stoją przed podobnymi wyzwaniami dzisiaj. W dobie zmian klimatycznych, stanowiących stałe zagrożenie, zrozumienie, jak gatunki dostosowywały się lub wymierały w przeszłości, jest bezcenne. – Przyglądając się historii Ziemi, możemy przewidzieć, w jaki sposób gatunki będą reagować na wyzwania środowiskowe przyszłości. Nasza współpraca przypomina o tym, że zachowanie bioróżnorodności naszej planety polega nie tylko na ochronie obecnego życia, ale także na wyciąganiu wniosków z przeszłości – mówią naukowcy.

Wspólne badania prof. Luca Pandolfiego i dr. hab. Dariusza Nowakowskiego to dowód na istotność międzynarodowej współpracy w badaniach naukowych. Łącząc ekspertyzy i dzieląc się wynikami, badacze odkrywają tajemnice pradawnych ekosystemów Ziemi, które pomogą nam radzić sobie z wyzwaniami współczesnego świata. W miarę jak kontynuują wspólne badania, odkryć, które rzucą światło na tajemnice przeszłości planety, będzie więcej. – Jesteśmy otwarci na współpracę z każdym, kto chciałby wesprzeć nasze działania – zachęca dr. Nowakowski, podkreślając to, jak ważna jest paleontologia w kontekście wielu współczesnych nauk.

is

Projekt jest prowadzony w ramach projektu  B011/0004/23 WSPARCIE DZIAŁAŃ STRATEGICZNYCH W ROZWOJU DYSCYPLIN EWALUOWANYCH –  NAUKI BIOLOGICZNE. BIOLOGICAL SCIENCES

• 

  Na ratunek Libkovicom, czyli antropologiczna przygoda studentów UPWr

  Studenci z SKN Antropologów Juvenis co roku biorą udział w wykopaliskach archeologicznych pod okiem naukowców z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Ucząc się tego, jak wygląda zawód antropologa, wspierają zespół polsko-czeskich naukowców prowadzących badania ratunkowe przed ekspansją kopalni węgla, która pochłonie pozostałości zanikłej, 800-letniej wsi Libkovice w północno-zachodnich Czechach.

• 

  Dr Marta Sylla nominowana do Nagrody Naukowej „Polityki”

  Nagroda Naukowa „Polityki” przyznawana jest od ponad 20 lat. W gronie 23. finalistów jest dr Marta Sylla z Instytutu Gospodarki Przestrzennej. Jest jedną z trójki młodych naukowców nominowanych w kategorii Nauki społeczne – z dyscypliny geografia.