Naukowcy z UPWr wśród 30 Kreatywnych Wrocławia

• Prof. Andrzej Białowiec: – Naukowiec nie działa w próżni. Ta nagroda to wyróżnienie dla całego zespołu, a nie tylko dla mnie
• Prof. Ewa Burszta-Adamiak: – Cieszy, że zauważono nasze działania na rzecz środowiska
• W konkursie 30 Kreatywnych Wrocławia do tej pory nagrodzono dr Katarzynę Kornicką, prof. Krzysztofa Sośnicę, dr Pawła Stępnia, prof. Agnieszkę Noszczyk-Nowak i prof. Wojciecha Niżańskiego

Po raz kolejny wyróżniono 30 Kreatywnych Wrocławia. W gronie laureatów w kategorii "Nauka" nagrody odebrało dwoje naukowców z Uniwersytetu Przyroniczego we Wrocławiu. Prof. Ewa Burszta-Adamiak i prof. Andrzej Białowiec nie kryją, że to nie tylko docenienie ich pracy, ale też nagroda dla zespołów, w których pracują oraz dostrzeżenie znaczenia badań i wynikających z nich wdrażanych rozwiązań związanych z szeroko rozumianą ochroną środowiska.

Motywujący zaszczyt

Prof. Andrzej Białowiec przyznaje, że kiedy odebrał wiadomość o wyróżnieniu – czyli zaliczeniu go do grona 30 Kreatywnych Wrocławia – najpierw był zaskoczony, a potem po prostu się ucieszył. Zaskoczenie było tym większe, że mieszka we Wrocławiu od 8 lat i docenienie i wyróżnienie jego dokonań jest bardzo miłe i motywujące do dalszej pracy, a znalezienie się wśród 30 Kreatywnych Wrocławia to zaszczyt.

– Taka wiadomość to zawsze jest powód do radości i satysfakcji, ale dla mnie to nagroda jest także wyróżnieniem dla całego zespołu Katedry, którą kieruję i badaczy związanych z WZB, któremu przewodzę. Człowiek, a zwłaszcza naukowiec nie działa sam, w jakiejś intelektualnej próżni. Jego praca i sukcesy są wypadkową wysiłków, pomysłów, ale też i mądrej krytyki czy oceny tych, z którymi na co dzień współpracuje – mówi profesor Andrzej Białowiec i dodaje, że nie bez znaczenia jest też to, że na naszej uczelni nie brakuje osób z „otwartymi głowami”, z którymi naukowa dyskusja i współpraca generuje zapał do kolejnych interdyscyplinarnych wyzwań. 

Kierownik Katedry Biogospodarki Stosowanej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu ma na koncie 165 publikacji naukowych i liczne projekty badawcze i badawczo-rozwojowe. Współpracuje z zagranicznymi ośrodkami naukowymi, przedstawicielami gospodarki oraz organizacjami technicznymi i naukowymi. Działa w Polskim Zrzeszeniu Inżynierów i Techników Sanitarnych oraz Sektorowej Radzie ds. Kompetencji Sektora Odzysku Materiałowego Surowców. W 2020 roku odebrał nominację profesorską. W swoich badaniach zajmuje się m.in. biokonwersją (fermentacją metanową, kompostowaniem, biosuszeniem) odpadów oraz biomasy, konwersją termiczną (toryfikacją, pirolizą, hydrotermalną karbonizacją) odpadów oraz biomasy w paliwa stałe i gazowe, nawozy, sorbenty oraz inne produkty o wysokich walorach użytkowych, czy wykorzystaniem produktów biokonwersji oraz konwersji termicznej odpadów i biomasy do remediacji gruntów, ograniczania emisji zanieczyszczeń do środowiska ze źródeł przemysłowych i rolniczych.

– W Polsce problem gospodarki odpadami nabiera coraz większego znaczenia. Funkcjonujemy we wspólnocie europejskiej i mamy do zrealizowania określone cele związane z recyklingiem odpadów. Jeżeli chcemy więc te cele osiągać, to nie wystarczy prosta droga: zbiórka, recykling i spalanie. Kolejne aktualizacje dyrektywy odpadowej pokazują, że trzeba szukać nowych rozwiązań, w tym w zakresie recyklingu chemicznego. I tu jest miejsce dla firm rozwijających nowe technologie i naukowców, którzy nad tymi technologiami pracują – tłumaczy prof. Andrzej Białowiec.

W trosce o środowisko

Profesor Ewa Burszta-Adamiak to kolejna wyróżniona w kategorii „Nauka” w tegorocznej edycji 30 Kreatywnych Wrocławia. Specjalizuje się w inżynierii wodnej i sanitarnej, prowadzi badania dotyczące zrównoważonej gospodarki wodami opadowymi i roztopowymi w miastach. Bada efektywność funkcjonowania rozwiązań tzw. zielono-niebieskiej infrastruktury, głównie dachów zielonych i ogrodów deszczowych.

– Dla mnie ta nagroda jest ogromnym wyróżnieniem, ale też wiem, że ukształtowanie mojej sylwetki naukowca następowało przez lata współpracy z różnymi osobami, które wybudzały i wybudzają nadal tę kreatywność. Dzięki zdobytemu doświadczeniu , człowiek jest odważniejszy w podejmowaniu pewnych decyzji i wyzwań, które na początku wydają się bardzo trudne, natomiast później, kiedy realizuje się je krok po kroku, to okazują się możliwe do wykonania mówi prof. Ewa Burszta-Adamiak, dodając, że nagroda dla niej jest też wyraźnym sygnałem, że aspekty ekologiczne związane z racjonalnym, ale też zrównoważonym podejściem do zagospodarowania wód opadowych zaczynają nie tylko być modne, ale przede wszystkim potrzeba ich wdrażania jest dostrzegana m.in. przez decydentów, projektantów, zarządców sieci kanalizacyjnej jak i jednostki samorządu terytorialnego, co pokazuje, że rozumie się wagę problemu.

– Wrocław jest miastem, które postawiło na mądre rozwiązania. Z roku na rok rośnie też świadomość zarówno władz miasta, jak i mieszkańców. I jedni, i drudzy wiedzą, że tego typu systemy dla zatrzymania wód opadowych in-situ, powinny być wdrażane w przestrzeń miejską. Przekłada się to na wdrożenia w praktykę projektową wyników badań i zdobytej wiedzy, które są dowodem skuteczności naszych propozycji. W efekcie więc możemy mówić nie tylko o promocji dobrych praktyk na szerszą skalę, świadomości problemu integralnie związanego z suszą i powodziami miejskimi, ale przede wszystkim o tym, na czym nam wszystkim chyba najbardziej zależy – zmianie postaw i wcielaniu w życie skutecznych rozwiązań – podkreśla prof. Burszta-Adamiak.

– Wszystko rozpoczęło się w 2001 roku, kiedy zaczęłam skupiać się na określaniu efektywności pracy systemów do retencji i infiltracji wód opadowych tj. skrzynki retencyjno-rozsączajace. Potem doszły kolejne obiekty tzw. zielonej infrastruktury ( w moim przypadku dachy zielone i ogrody deszczowe), dla których sprawdzałam ich wydajność, ale też możliwości poprawy przez te systemy jakości odpływu. To drugi bardzo ważny aspekt z punktu widzenia gospodarki wodami opadowymi – mówi prof. Ewa Burszta-Adamiak.

To doświadczenie profesor wykorzystywała w spotkaniach w grupie merytorycznej DACHY ZIELONE, powołanej przez Stowarzyszenie DAFA (Stowarzyszenia wykonawców dachów płaskich i fasad). Ich efektem było wypracowanie wytycznych dla projektantów i wykonawców dachów zielonych – DAFA DZ 1.01 oraz DAFA DZ 1.02 „Wytyczne do projektowania, wykonywania i pielęgnacji dachów zielonych – Wytyczne dla dachów zielonych”, FLL. Prof. Ewa Burszta-Adamiak współpracuje też ze specjalistami z Urzędu Miejskiego Wrocławia. Na zlecenie miejskiego Departamentu Zrównoważonego Rozwoju, Biura Wody i Energii UM powstało opracowanie „Standardy planowania i projektowania ulic z uwzględnieniem zielono-niebieskiej infrastruktury”. W tej publikacji prof. Ewa Burszta-Adamiak odgrywała rolę recenzenta. W 2017 i 2019 roku naukowczyni była koordynatorem merytorycznym katalogów dobrych praktyk (cz. I i cz.II), czyli zestawu rozwiązań rekomendowanych w lokalnym gospodarowaniu wodami opadowymi, pochodzącymi z nawierzchni uszczelnionych w miastach.

– To wspólny dorobek, bo w ich powstawanie zaangażowana była grupa pracowników Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, m.in. prof. Krzysztof Lejcuś, kierownik projektu na opracowanie obu katalogów, dr Justyna Rubaszek i dr Elżbieta Szopińska, współautorki wspomnianych „Standardów…”. A to tylko potwierdza, że w nauce nagroda przyznawana indywidualnie, jest tak naprawdę nagrodą dla zespołu, z którym ten nagrodzony na co dzień współpracuje – dodaje prof. Ewa-Burszta-Adamiak.

Nasi kreatywni

30 Kreatywnych Wrocławia wybieranych jest od 2015 roku. To naukowcy, artyści, społecznicy, nauczyciele, biznesmeni, którzy swoją pracą i pomysłami wyznaczają nowe trendy, kierunki czy pola aktywności. Do tej pory odbyło się siedem edycji tego szczególnego konkursu. Prof. Andrzej Białowiec i prof. Ewa Burszta-Adamiak to kolejni naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu wyróżnieni tym tytułem. Wcześniej odebrali go w 2018 roku wtedy jeszcze doktorantka w Katedrze Biologii Eksperymentalnej UPWr Katarzyna Kornicka, prof. Krzysztof Sośnica, współpracujący z Europejską Agencją Kosmiczną, który dwa lata później został laureatem nagrody im. prof. Lubomira W. Barana za wybitne osiągnięcia w geodezji i kartografii oraz Paweł Stępień, wtedy doktorant profesora Białowca, zajmujący się badaniami nad paliwem alternatywnym, które powstaje ze zmieszanych odpadów komunalnych. W roku 2019 jednymi z 30 Kreatywnych Wrocławia zostali prof. Agnieszka Noszczyk-Nowak, lekarz medycyny weterynaryjnej, kardiolog, dzisiaj dyrektorka Szkoły Doktorskiej UPWr, oraz prof. Wojciech Niżański, kierownik Katedry Rozrodu z Kliniką Zwierząt Gospodarskich i jeden z inicjatorów stworzenia arki zamrożonych zarodków i gamet ginących gatunków zwierząt – Bio Ark.

kbk