Inauguracja roku akademickiego 2020/2021

Obostrzenia sanitarne związane z pandemią koronawirusa sprawiły, że tegoroczna inauguracja roku akademickiego miała inny charakter – większość społeczności Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu śledziła ją zdalnie, przed monitorami swoich komputerów, na bieżąco komentując przebieg uroczystości (prof. Monika Bronowska chwaliła film promujący uczelnię, a prof. Jan Twardoń wykład inauguracyjny wygłoszony przez prof. Marcina Drąga z Politechniki Wrocławskiej). W auli im. Jana Pawła II, w której podczas corocznych, październikowych uroczystości zawsze gromadziło się ponad 500 osób, zarówno nauczycieli akademickich, studentów, jak i zaproszonych gości, puste krzesła przypominały, że rok 2020 przyniósł wszystkim nowe doświadczenia, zmienił sposób myślenia o odpowiedzialności społecznej, wpłynął nie tylko na gospodarkę czy politykę, ale też – w przypadku środowisk związanych z szeroko rozumianą dydaktyką i nauką – na sposób kształcenia.

Mimo reżimu związanego z pandemią, obowiązkowych maseczek, przyłbic, rękawiczek, dystansu w auli obecni byli nie tylko dziekani, prodziekani, poprzedni rektorzy, ale też goście, dla których relacje z Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu mają szczególne znaczenie. W uroczystości wzięli więc udział członkowie Rady Uczelni, profesor honorowy UPWr Wojciech Myślecki, doktor honoris causa UPWr prof. Wojciech Witkiewicz, Joanna Cichy, córka prof. Ireny Górskiej czy Andrzej Dąbrowski z Kolegium Europy Wschodniej. Podczas uroczystości prorektor prof. Damian Knecht zwracając się do przedstawicieli studentów I roku, witając wszystkich „pierwszaków” we wspólnocie Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, powiedział, że nie tylko stali się jej częścią, ale też każdy z nich jest dla tej wspólnoty ważny. Ślubowanie doktorantów odebrała prof. Agnieszka Noszczyk-Nowak, nowa dyrektor Szkoły Doktorskiej UPWr. – Jako młodzi naukowcy możecie zmieniać świat – powiedziała do przedstawicieli doktorantów. Studentów powitała również Wiktoria Drwięga, przewodnicząca Samorządu Studentów UPWr, gratulując im wyboru uczelni: – Na Uniwersytecie Przyrodniczym moje życie nabrało tempa. Dzięki temu mogę dzisiaj życzyć wam tego, żeby studiowanie nie było tylko nauką, ale też studiowaniem samego siebie. Bądźcie dla siebie dobrzy, wspierajcie się.

Szczególną chwilą uroczystości były podziękowania dla kanclerza Mariana Rybarczyka, przez 50 lat kierującego administracją na UPWr, kończącego swoją misję zawodową na uczelni. Rektorzy Tadeusz Trziszka, Jarosław Bosy oraz Tadeusz Szulc i Roman Kołacz dziękowali mu za lata zaangażowania, lojalności i uczciwości. Kwiatom i listowi z podziękowaniami towarzyszyło ogromne wzruszenie, a kanclerz Rybarczyk zdradził, że pracuje nad wspomnieniami, w których opisze swoich szefów, czyli… 11 rektorów.

Kulminacyjnym momentem uroczystości było oczywiście przekazanie insygniów władzy rektorskiej – ustępujący rektor Tadeusz Trziszka, kierujący uczelnią w kadencji 2016-2020 berło i łańcuch przekazał swojemu następcy rektorowi Jarosławowi Bosemu, który staje na czele UPWr na lata 2020-2024.

Prof. Tadeusz Trziszka w swoim ostatnim rektorskim wystąpieniu powiedział: – To wielkie święto uczelni w roku 2020 jest zupełnie inne w porównaniu do minionych lat. Dotknęła nas pandemia, która odmieniała nasze postrzeganie przyszłości, a raczej – zostaliśmy skierowani na myślenie „tu i teraz”, na myślenie w czasie teraźniejszym i jedynie niepewne prognozowanie przyszłości. To trochę takie mistyczne, pozwalające na refleksję, ale czy będziemy zdolni z tego skorzystać?

Profesor Trziszka nie krył, że „to pytanie pozostanie otwarte, a rok 2020 jako niezwykły wytycza nową drogę w skali globalnej”, ale też lokalnej: to rok kończący kadencję, wyboru nowych rektorów oraz istotnych zmian w systemach zarządczych w uczelniach, wynikających z wdrażania treści ustawy z lipca 2018 roku.

– Minęły cztery lata mojej kadencji, kadencji niezwykłej i niespotykanej w powojennej 70-letniej działalności tego uniwersytetu. Kadencji, której finał mógł stać się paraliżem funkcji uczelni i wielkiego kryzysu spowodowanego m.in. pandemią. Lata 2017-2019 cechowała nadzwyczajna aktywność, musieliśmy zmierzyć się z ogromnym przedsięwzięciem zmian wynikających z wprowadzenia ustawy 2.0 o szkolnictwie wyższym. Wszyscy to odczuliśmy. Emocji nie brakowało też w procesie wyborczym rektora. Społeczność akademicka podzieliła się na dwie grupy, tj.: z jednej strony chcących realizować głębokie reformy, z drugiej dążących do bardziej umiarkowanych reform. To jest wyzwaniem dla obecnego rektora, który musi przekonać wielu pracowników i studentów do kontynuacji rozpoczętych reform – podkreślił prof. Tadeusz Trziszka.

Rektor Jarosław Bosy, przejmując od niego symbolicznie władzę na uczelni, tak rozpoczął swoje wystąpienie: – Czy wiedzą państwo, że w tradycji europejskiej berło najczęściej było zbudowane w podobny sposób: u góry gałka – oznaczająca świat, u dołu kwiat irysa – symbol światła i oczyszczenia. Ta historyczna symbolika obrazuje to, co chcę zrobić i do czego zamierzam was wszystkich porwać: bez kompleksów otwieramy się na świat, z czystym umysłem poszukujemy wiedzy i dzielimy się nią. Dlatego z dumą i determinacją przyjmuję insygnia rektorskie, choć mam świadomość jak ogromna to odpowiedzialność, jak ryzykowne wyzwania i złożone, skomplikowane uwarunkowania.

Rektor kadencji 2020-2024 przypomniał, że Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu z niewielkiej, lokalnej Wyższej Szkoły Rolniczej rozwinął się uniwersytet badawczy, notowany w największych międzynarodowych rankingach, nawiązujący partnerstwo z prestiżowymi ośrodkami w całej Europie, wysyłający swoich doktorantów i pracowników na najlepsze uczelnie świata. Ten proces przemian to nie tylko formalne przekształcenia, zmiany prawnych uwarunkowań, sposobów finansowania i rozbudowa infrastruktury.

– To proces, który wymagał odwagi odrzucenia własnych przyzwyczajeń i przekonań, często dokonywania wyborów wbrew wygodnym, utartym schematom, a nawet – czasami – wbrew partykularnym środowiskowym interesom. Dlatego z  szacunkiem i wdzięcznością kłaniam się swoim poprzednikom, a tobie, Tadeuszu, dziękując za te wszystkie wskazówki, dobre życzenia i to błogosławieństwo na zakończenie, obiecuję, że będę ciężko i skutecznie pracował, żeby osiągnąć wyznaczone cele – rektor Jarosław Bosy w swoim pierwszym wystąpieniu nie tylko dziękował poprzednikom, przedstawił strategiczne cele dla uczelni na najbliższe lata i przedstawił swój zespół prorektorów, ale też podkreślił, że Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu będzie w przyszłości silny jakością swoich powiązań.

– Jestem zwolennikiem federacji uniwersytetów. Możemy być partnerem dla Uniwersytetu Wrocławskiego, Medycznego i Politechniki Wrocławskiej – prof. Bosy nie krył, że w przyszłościowej wizji mieści się utworzenie – jako przywołanej federacji – uniwersytetu dolnośląskiego skupiającego nauki ścisłe i przyrodnicze, ale takie działania będą możliwe dopiero po osiągnięciu komplementarność na poziomie zespołów badawczych i dydaktycznych.

– Następnym krokiem mogłaby być regionalna sieć uniwersytetów europejskich. Mam pomysł, z którymi uniwersytetami rozmawiać, ale nie chcę, by współpraca międzynarodowa sprowadzała się do celebrowania umów i okazjonalnych spotkań. Naszą europejskość powinniśmy budować w oparciu o ludzi: nasi studenci, doktoranci, pracownicy, którzy tam bywają i którzy swoimi dokonaniami umacniają swoją pozycję, są naszą wizytówką. W Londynie nie słyszeli o Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu, ale o konkretnym studencie, doktorancie czy pracowniku już tak i to dzięki jego umiejętnościom zdobytym tu u nas. Dlatego tak ważny jest każdy z was! – rektor Jarosław Bosy zwrócił się wprost do tych wszystkich, którzy decydują o sile badawczej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

Ostatnim momentem uroczystej inauguracji roku akademickiego był wykład – w tym roku do jego wygłoszenia zaproszono prof. Marcina Drąga z Politechniki Wrocławskiej, laureata Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, który jest w światowej czołówce naukowców zaangażowanych w badania nad koronawirusem odpowiadającym za covid-19. Profesor z życzliwością podkreślił swój osobisty stosunek do UPWr – jego brat jest absolwentem uczelni. Słuchaczom zebranym w auli, ale też i tym przed komputerami przybliżył charakter swoich badań, ale też opowiedział, jak zaczęła się jego naukowa przygoda z wirusami i jak ważne w nauce są kontakty międzynarodowe, tworzące swoistą sieć wymiany myśli, doświadczeń i pomysłów. Prof. Drąg zdradził też, że wraz z zespołem w najbliższych dniach opublikuje pracę dotyczącą prowadzonych na Politechnice Wrocławskiej badań nad blokowaniem szlaków enzymatycznych koronawirusa, co może mieć kluczowe znaczenie dla prac nad lekiem na covid-19.

Rok akademicki 2020/2021 na UPWr rozpoczęło ponad 8000 studentów, w tym na pierwszym roku – ponad 2200.

Przemówienie prof. Tadeusza Trziszki, rektora kadencji 2016-2020

Przemówienie prof. Jarosława Bosego, rektora kadencji 2020-2024

kbk