Święto nauki we Wrocławiu

Święto Nauki Wrocławskiej rozpoczęło uroczyste złożenie kwiatów pod pomnikiem upamiętniającym profesorów lwowskich, zamordowanych w lipcu 1941 roku na Wzgórzach Wuleckich wraz z rodzinami. Ten gest i ta pamięć mają szczególne znaczenie właśnie we Wrocławiu, gdzie po wojnie ocaleli z wojennego piekła naukowcy budowali polską naukę. W przenośni, ale też i dosłownie, nie pozwalając rozgrabić majątku, pilnując księgozbiorów, łatając dachy, wreszcie prowadząc zajęcia dla tych, którzy zapisali się na ten pierwszy powojenny rocznik studiów na zfederalizowanych wtedy Uniwersytecie i Politechnice Wrocławskiej.

Data Święta Nauki Wrocławskiej nie jest przypadkowa. 15 listopada imieniny obchodził fundator pierwszej wrocławskiej uczelni – cesarz Leopold I. 15 listopada 1702 r. działalność zainaugurowała Akademia Leopoldyńska – poprzedniczka Uniwersytetu Wrocławskiego. Pierwszy wykład o tematyce naukowej w języku polskim wygłosił we Wrocławiu prof. Ludwik Hirszfeld, wybitny lekarz immunolog i bakteriolog, który w zrujnowanym mieście tworzył Wydział Lekarski Uniwersytetu. 6 września 1945 r. w jednej z sal klinik uniwersyteckich przy dawnej Robert Koch Strasse 4, czyli dzisiejszej ul. Chałubińskiego, w Zakładzie Mikrobiologii mówił o najnowszych trendach w bakteriologii, a słuchali go członkowie Straży Akademickiej i przyszli studenci medycyny. Formalnie Uniwersytet jeszcze nie działał. Dekret powołujący go do życia opublikowano w Dzienniku Ustaw 19 września. I dlatego za pierwszy już w pełni akademicki wykład uznaje się, który 15 listopada 1945 roku o godzinie 9:30 w sali nr 305 zaczął wygłaszać do słuchaczy IV Oddziału Elektrycznego Wydziału Mechaniczno-Elektrotechnicznego prof. Kazimierz Idaszewski. I znów data nie była wcale przypadkowa – tego dnia przypadała rocznica inauguracji działalności Cesarsko-Królewskiej Szkoły Politechnicznej we Wrocławiu.

Otwarte Posiedzenie Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola poprowadził jego przewodniczący, rektor Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich prof. Marek Ziętek. Po uczczeniu minutą ciszy pamięci prof. Elżbiety Lonc, rektor PWSZW im. Angelusa Silesiusa, wręczono nagrody KRUWiO. Doroczną nagrodę za szczególne działania w środowisku studenckim otrzymał prof. Kazimierz Orzechowski, a nagrodą im. prof. Józefa Dudka za działalność na rzecz integracji środowiska akademickiego wyróżniono Kazimierza Kowala. Wręczono też dyplomy laureatom Studenckiego Programu Stypendialnego – stypendium dla doktorantów. Katarzyna Kornicka, doktorantka z Katedry Biologii Eksperymentalnej UPWr, otrzymała wyróżnienie od komisji stypendialnej im. Ludwika Hirszfelda.

Powołano też nowych członków Akademii Młodych Uczonych i Artystów. To Ewa Błaszczak, Monika Danielewska, Jarosław Grulkowski, Grzegorz Joachimiak, Mateusz Kwaśnicki, Urszula Lisowska, Marta Migocka-Patrzałek oraz Joanna Olesiak–Bańska.

W czasie uroczystego posiedzenia KRUWiO wykład wygłosił prof. Marek Ziętek, który mówił m.in. o przyszłości nauki, sukcesach i powodach do dumy, ale nie krył też, że poważnie należy traktować zagrożenia, jakie niesie ze sobą pseudonauka. – Czuję dziś ogromną niemoc naszego środowiska w stosunku do nasilającej się aktywności różnego rodzaju ruchów antynaukowych. W najbliższej mi medycynie nie tak dawno dyskusje toczyliśmy wokół homeopatii, którą trudno nazwać nauką. Eskalacja problemu jest jednak porażająca – dziś ogromną popularnością cieszą się teorie proponujące leczenie raka witaminą C. Znachor urasta do roli guru. Poszukujący pomocy ludzie, omamieni nadzieją na ratunek, coraz bardziej przypominają sektę, gotową walczyć do upadłego w obronie swojego mentora. A ten wieszcząc kryzys medycyny nawołuje do zagrażających życiu terapii. I znajduje posłuch, bo naszego głosu w tej debacie nie słychać – mówił rektor Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.

***
Przemówienie prof. Marka Ziętka

kbk