Święto Nauki i manifest wrocławskiego środowiska akademickiego

W dniach 14 i 15 listopada Wrocław stał się centrum uroczystości akademickich z okazji Święta Nauki, które tradycyjnie zgromadziło środowisko akademickie oraz władze miasta i regionu. W wydarzeniu brał udział m.in. rektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, prof. Krzysztof Kubiak. 

Wydarzenie zorganizowane przez Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola, zainaugurowano w czwartek wieczorem uroczystym koncertem w Sali Koncertowej Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego, podczas którego wystąpili artyści: Aleksandra Kubas-Kruk, Przemysław Borys oraz Bogdan Makal. Towarzyszyła im Akademicka Orkiestra Symfoniczna oraz połączone chóry akademickie Wrocławia pod batutą Marka Wroniszewskiego. 

Główne obchody miały zaś miejsce w piątek, 15 listopada. Rozpoczęły się rano, gdy przedstawiciele środowiska naukowego i samorządu złożyli kwiaty pod pomnikiem Martyrologii Profesorów Lwowskich, którzy 4 lipca 1941 r. zostali wymordowani przez hitlerowców na Wzgórzach Wuleckich. Kwiaty zostały złożone także pod dwiema tablicami upamiętniającymi krakowskich uczonych więzionych we Wrocławiu w 1939 r., skąd trafili do obozów koncentracyjnych m.in. w Sachsenhausen.

Po południu w Auli Leopoldyńskiej odbyło się posiedzenie Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola, gdzie wręczono Nagrodę KRUWiO oraz stypendia doktoranckie Prezydenta Wrocławia, doceniając wybitne osiągnięcia młodych naukowców. Z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu wyróżnionych zostało troje doktorantów UPWr: Joanna Najder, która dostała stypendium im. Jana Mozrzymasa, Marcin Mikoś – nagrodzony stypendium im. Mariana Suskiego oraz Filip Gałdyn, któremu przyznano stypendium im. Alfreda Jahna.

Zgromadzonych gości przemówieniem przywitał rektor Uniwersytetu Wrocławskiego, prof. Robert Olkiewicz, w którym podkreślił mi.in. symbolikę daty 15 listopada, nawiązując do historycznych wydarzeń i tradycji Uniwersytetu Wrocławskiego i zwrócił uwagę na znaczenie pamięci historycznej i odpowiedzialności akademickiej. – Podtrzymywanie tradycji i pamięć o istotnych wydarzeniach są ważne i wpisują się w uniwersytecki porządek. Bez przekazywania sobie pewnych zasad i norm postępowania, tradycji, obyczajów – nie byłoby nas tutaj – mówił prof. Olkiewicz.

Podczas uroczystych obchodów Święta Nauki rektorzy wrocławskich uczelni podpisali również Manifest Akademickiego Wrocławia.

– W podpisanym dokumencie wskazaliśmy siedem kluczowych obszarów, w których zamierzamy współdziałać. To przede wszystkim umacnianie pozycji Wrocławia jako wiodącego europejskiego centrum intelektu i kultury, ale też łączenie akademickiego potencjału i rozwój nowoczesnego społeczeństwa opartego na wiedzy oraz stałe podnoszenie jakości kształcenia – mówi prof. Krzysztof Kubiak, rektor UPWr.

Rektorzy – jako reprezentanci ponad 100 tys. studentów i doktorantów, a także naukowców oraz pracowników administracyjnych wrocławskich uczelni – zaapelowali także do władz i innych instytucji miasta i regionu o zaufanie oraz współpracę. Jednocześnie zapewnili o gotowości do wspierania działań na rzecz dobra publicznego, zarówno w codziennej działalności, jak i w sytuacjach kryzysowych.

Manifest podpisali rektorzy jedenastu wrocławskich uczelni: Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie, Filia we Wrocławiu, Akademii Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu, Akademii Wychowania Fizycznego im. Polskich Olimpijczyków we Wrocławiu, Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, Politechniki Wrocławskiej, Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu i Uniwersytetu Wrocławskiego.

Data 15 listopada – wybrana na obchody Święta Nauki we Wrocławiu, nie jest przypadkowa. Tego dnia obchodzono święto jezuitów, którzy we Wrocławiu założyli kolegium, decyzją cesarza Austrii Leopolda przekształcone w Uniwersytet. Jego inauguracja miała miejsce 15 listopada 1702 roku, w dniu św. Leopolda, patrona cesarstwa. 176 lat później we Lwowie rozpoczęła działalność Cesarsko-Królewska Szkoła Politechniczna, czyli późniejsza Politechnika Lwowska, uczelnia, do której historii i tradycji, obok Uniwersytetu Jana Kazimierza, odwołują się wrocławskie uczelnia.

Szczególną wagę ma również wydarzenie z 15 listopada 1945 roku, gdy w zrujnowanym Wrocławiu, w sali nr 305 budynku Politechniki, prof. Kazimierz Idaszewski wygłosił wykład inaugurujący pierwszy powojenny rok akademicki. Niedługo później, na wydziale weterynarii, rozpoczęły się kolejne zajęcia. Choć oficjalną inaugurację przypisuje się właśnie tej dacie, już wcześniej, 6 września, w Zakładzie Mikrobiologii, światowej sławy serolog prof. Ludwik Hirszfeld przedstawił młodzieży akademickiej najnowsze osiągnięcia światowej medycyny.

Oficjalnie 15 listopada ogłoszono Świętem Nauki we Wrocławiu w 1978 roku, choć jego idea zrodziła się podczas obchodów 40-lecia Uniwersytetu i Politechniki w 1985 roku. Pierwsze obchody zorganizował Uniwersytet Wrocławski w 1988 roku, podkreślając znaczenie tej daty dla tradycji i tożsamości wrocławskiego środowiska naukowego.

• 

  Święto wrocławskiej nauki

  Sala 305 w budynku politechniki. 15 listopada 1945 roku, godzina 9.30 – tego dnia wykładem prof. Kazimierza Idaszewskiego rozpoczął się w polskim Wrocławiu pierwszy powojenny rok akademicki 1945/1946. Na weterynarii wykłady rozpoczęły się niecałe dwa tygodnie później.