eu_green_logo_szare.png

Aktualności

Sukces naukowców UPWr w konkursie POLSA

W ostatniej edycji konkursu Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA) wyróżnione zostały prace doktorskie dr. Dariusza Strugarka i dr. Mateusza Drożdżewskiego.

Konkurs obejmuje zagadnienia z zakresu badań i użytkowania przestrzeni kosmicznej, rozwoju techniki kosmicznej, w tym inżynierii satelitarnej, funkcjonowania przemysłu kosmicznego, wykorzystania badań i ich wyników do celów użytkowych, gospodarczych, obronnych, bezpieczeństwa i naukowych. 

Tegoroczna pula nagród wynosiła 35 tys. złotych. Jak podkreślają naukowcy, poza regulaminem konkursu pod uwagę brano: wartość naukową (poznawczą, innowacyjną) celu pracy, analizę dorobku naukowego w temacie pracy, wykorzystane metody rozwiązania głównego problemu poznawczego, wartość poznawczą i aplikacyjną wniosków wynikających z pracy, czytelność, edycję i strukturę pracy.

Precyzyjne pomiary laserowe w badaniach geodezyjnych

Laserowe pomiary do sztucznych satelitów (SLR) są niezastąpionym źródłem informacji o początku globalnych układów współrzędnych – geocentrum, a także pozwalają określić, zmiany kształtu figury Ziemi czy zmiany potencjału grawitacyjnego w czasie. Obecnie wykorzystywany model opóźnienia troposferycznego opiera się na pomiarach in-situ ciśnienia, wilgotności i temperatury. Model zakłada pełną symetryczność atmosfery nad stacją SLR i zarazem jego bezbłędność.

zdjecie_md.jpg
Dr Mateusz Drożdżewski
fot. archiwum prywatne

Jednak jak dowiedziono, błędy występujące w tym modelu wpływają znacząco na wyznaczane za pomocą tej techniki parametry geodezyjne, takie jak współrzędne stacji, geocentrum, parametry ruchu obrotowego Ziemi, czy  geometryczną skalę układu współrzędnych.

W swojej pracy doktorskiej dr Mateusz Drożdżewski zbadał więc na podstawie obserwacji do pasywnych geodezyjnych satelitów LAGEOS-1 i LAGEOS-2, jak nowe modele opóźnienia troposferycznego bazujące na numerycznych modelach pogody, uwzględniające asymetryczność atmosfery nad stacją SLR, wpływają na globalne parametry geodezyjne. 

– Przeprowadziłem również symulację błędnych pomiarów ciśnienia, temperatury i wilgotności na stacji SLR i oceniłem ich wpływ na obliczane parametry geodezyjne, a z pomocą poprawki do opóźnienia troposferycznego, sprawdziłem możliwość redukcji wpływu błędnego działania urządzeń meteorologicznych na wyznaczane parametry – tłumaczy naukowiec, podkreślając, że uwzględnienie asymetryczności atmosfery nad stacją i dokładne oszacowanie korekty troposferycznej pomagają wykryć i zarazem zmniejszyć błędy w wynikach pomiarów i sprawiają, że są bardziej zgodne z innymi technikami satelitarnymi, jak GNSS, czy interferometrią wielkoobrazową (VLBI). – W związku z tym laserowe pomiary odległości do satelitów wymagają precyzyjnego uwzględnienia warunków atmosferycznych nad jak i wokół stacji pomiarowej – dodaje dr Drożdżewski.

– Cieszę się, że moja praca, a co za tym idzie pomysły zrealizowane wspólnie z promotorami, spotkały się z uznaniem jury konkursu POLSA – mówi o wyróżnieniu dr Drożdżewski.

Innowacyjne zastosowanie laserowych pomiarów satelitarnych w badaniach geodezyjnych

Praca doktorska dr. Dariusza Strugarka, zatytułowana „Satellite Laser Ranging to Low Earth Orbiters for Orbit Validation and Determination of Global Geodetic Parameters”, zdobyła wyróżnienie od międzynarodowych recenzentów ze względu na swój przełomowy charakter i przydatność wyników w obszarze geodezji satelitarnej, integracji technik geodezyjnych oraz rozwoju systemów satelitarnych w badaniach Ziemi. 

strugarek-2.jpg
Dr Dariusz Strugarek
fot. Tomasz Lewandowski

W swojej pracy, dr Strugarek po raz pierwszy skutecznie zintegrował obserwacje laserowe do satelitów na niskich, średnich i wysokich orbitach. Zidentyfikował główne błędy w wyznaczaniu orbit sztucznych satelitów i obserwacjach laserowych oraz zaproponował modele eliminacji tych błędów, dzięki czemu wyniki jego badań są szczególnie cenne w zakresie poprawy jakości danych z różnych misji satelitarnych do obserwacji Ziemi i wyznaczania parametrów geodezyjnych. – A lepsze dane to lepszy monitoring trzęsień ziemi, tsunami, topnienia lodu, precyzyjne układy odniesienia dla pomiarów inżynierskich w budownictwie czy górnictwie, ale też lepsze monitorowanie jakości wegetacji, ilości wody w glebie, erozji gleby, czy wykorzystywana dzisiaj powszechnie nawigacja pojazdów – podkreśla dr Dariusz Strugarek.

– To wyróżnienie jest dowartościowaniem mojej pracy, zwłaszcza, że jej temat jest mocno powiązany z tematyką kosmiczną i satelitarną. Oceniany był przez specjalistów w tej dziedzinie w Polsce, więc otrzymanie pierwszego miejsca ma dla mnie ogromne znaczenie. Ponadto, jest to duża szansa na promowanie swojej pracy i uczelni w kraju, bo mam możliwość prezentowania swoich osiągnięć na wydarzeniach branżowych – mówi naukowiec.

Prace doktorskie dr. Dariusza Strugarka i dr. Mateusza Drożdżewskiego zdobyły odpowiednio pierwsze i trzecie miejsce w konkursie o Nagrodę Prezesa POLSA na najlepszą pracę doktorską z dziedziny badań kosmicznych za innowacyjne podejście do precyzyjnych pomiarów laserowych w geodezji satelitarnej. Otrzymane nagrody potwierdzają znaczący wkład uczelni w rozwój technologii kosmicznej, co jest także promocją dla polskiej nauki w globalnym kontekście. Z kolei nagrody finansowe to nie tylko uznanie dla badaczy, ale również wsparcie dla kontynuacji ich badań.

is

Powrót
29.12.2023
Głos Uczelni
badania
sukcesy

magnacarta-logo.jpglogo European University Associationlogo HR Excellence in Researchprzejdź do bip eugreen_logo_simple.jpgica-europe-logo.jpg