Rozród małych zwierząt: światowi wykładowcy na UPWr

– Zainteresowanie antykoncepcją farmakologiczną jest coraz większe, głównie ze względu na rosnącą świadomość długotrwałych skutków ubocznych zarówno kastracji, jak i sterylizacji – mówiła podczas XVII Kongresu „Problemy w rozrodzie małych zwierząt” na UPWr prof. Sandra Goericke-Pesch z University of Veterinary Medicine w Hannoverze. Chodzi m.in. o choroby stawów i dróg moczowych, zachowanie zwierząt oraz problemy z masą ciała. Poza tym coraz częściej właściciele psów i kotów uważają, że planowe operacje na zdrowych zwierzętach są nieetyczne. – Dlatego antykoncepcja farmakologiczna może stanowić alternatywę dla operacji, ale musimy pamiętać, że dopiero czas pokaże, jakie będą długoterminowe skutki jej stosowania – podkreślała.

Naukowczyni sporo czasu poświęciła wykorzystaniu desloreliny w implantach o powolnym uwalnianiu. To farmakologiczna metoda antykoncepcji dostępna na rynku od kilku lat, która znalazła zastosowanie u samców psów, kotów i fretek, a także u suk w okresie przed dojrzewaniem. – Jej zastosowanie znacznie wykracza poza to podane na etykiecie, stanowiąc bardzo korzystny dodatek lub nawet alternatywę dla zabiegów chirurgicznych u małych zwierząt – przekonywała podkreślając, że mimo opisanych działań niepożądanych po jej zastosowaniu częstość ich występowania jest niska.

– W przyszłości należy przeanalizować dożywotnie stosowanie desloreliny pod kątem występowania skutków ubocznych i porównać je z tymi uzyskanymi od zwierząt wykastrowanych chirurgicznie. Dopiero to da nam obraz, która z metod jest dla zwierząt lepsza – tłumaczyła prof. Sandra Goericke-Pesch.

Od 2022 roku deslorelina dostępna jest do stosowania również u zdrowych kocurów od 3. miesiąca życia w celu wywołania przejściowej niepłodności oraz tłumienia zapachu moczu i zachowań seksualnych, takich jak libido, wokalizacja, znakowanie moczem i agresywność. Pomimo oficjalnie zarejestrowanego 12-miesięcznego czasu działania u dorosłych kocurów, opisana skuteczność w hamowaniu testosteronu (i częściowo płodności) waha się od 6 do 30 miesięcy. W celu dłuższego lub trwałego zahamowania męskich zachowań i płodności możliwe jest powtarzanie leczenia.

Na koniec wykładu pani profesor mówiła o nowościach w tej dziedzinie. Jako interesujące i skuteczne dla samców uznała  dojądrowe wstrzyknięcie 20 proc. chlorku wapnia w 95 proc. alkoholu, które powoduje niepłodność w wyniku azoospermii, a u kotów domięśniowe podanie wektora anty-AMH, który indukuje u zdrowych kotek bezpieczną, długoterminową antykoncepcję przez dwa lata.

Antykoncepcja chirurgiczna

Prof. Sabine Schäfer-Somi z University of Veterinary Medicine w Wiedniu skupiła się na nowych kierunkach i kontrowersjach w antykoncepcji chirurgicznej. Podkreślała, że chirurgiczne usunięcie gonad (gonadektomia, kastracja) pozostaje najpopularniejszą metodą trwałej antykoncepcji i jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów chirurgicznych w medycynie weterynaryjnej, zarówno w Polsce, jak i na świecie. – Ten zabieg ma wiele korzyści. Gonadektomia suk może być korzystna w leczeniu i zapobieganiu chorobom jajników i macicy, w tym nowotworów. Może poprawić stan zdrowia w przypadku psów cierpiących na epilepsje czy cukrzycę, których stan zaostrza się podczas cyklu rujowego – wyliczała.

Nie jest to jednak jedyna chirurgiczna metoda antykoncepcji. Pani profesor zwróciła uwagę na histerektomię (HE) – stosunkowo mało znaną metodę sterylizacji z zachowaniem hormonów gonadalnych. Po raz pierwszy wspomniano o niej 40 lat temu, jednak dostępnych jest niewiele publikacji opisujących zalety i wady tej procedury.

– Zaletą jest mała inwazyjność, a co za tym idzie mniejsze ryzyko rozwoju niektórych długoterminowych szkód zdrowotnych. Właścicielom należy jednak mówić, że po sterylizacji oszczędzającej gonady suki nadal będą wykazywać ruję behawioralną i przyciągać samce w tym okresie – mówiła naukowczyni, podkreślając, że przed rozważeniem antykoncepcji chirurgicznej zawsze trzeba brać pod uwagę historię pacjenta, rasę, wielkość, ogólną kondycję oraz wiek zwierzęcia, tak aby prawidłowo oszacować ryzyko oraz korzyści płynące z gonadektomii. Właściciele zwierząt powinni być również poinformowani o innych dostępnych metodach, również tych farmakologicznych.

• 

  Lekarze weterynarii UPWr podpisali porozumienie dotyczące etyki w rozrodzie

  W hodowlach niektórych ras psów pożądane są duże oczy, krótki nos i szeroka czaszka, co może wiązać się w wielu przypadkach z wyższą predyspozycją do występowania chorób. Np. rasy określane jako brachycefaliczne, jak pekińczyki, shih tzu, mopsy, boksery, czy buldogi francuskie, mają obecnie nie tylko jedną z najkrótszych oczekiwanych długości życia, ale są również w grupie najdroższych w utrzymaniu pod kątem opieki weterynaryjnej.

• 

  Studentka weterynarii reprezentowała UPWr na World Reining Championships Young Riders

  Alicja Olejnik, studentka Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, reprezentowała uczelnię w jeździectwie na mistrzostwach świata World Reining Championships Young Riders.