Medal dla prof. Chełmońskiej

Towarzystwo Biologii Rozrodu zostało zarejestrowane w 1998 r. Medal, zaprojektowany przez krakowskiego artystę rzeźbiarza Bronisława Chromego, przyznawany jest od 2012 roku. Jego pierwszą laureatką była prof. Stanisława Stokłosowa, którą doceniono nie tylko za osiągnięcia naukowe, ale też za  zasługi na rzecz Towarzystwa, a w szczególności pełnienie funkcji redaktora naczelnego pisma „Reproductive Biology”. Prof. Bronisława Chełmońska, zaangażowana w działalność Towarzystwa, szczególnie w tworzenie jego wrocławskiego oddziału, którego była przewodniczącą, jest pierwszą osobą uhonorowaną tym medalem pośmiertnie.

– Medal przyznano mamie dzięki staraniom wrocławskiego oddziału Towarzystwa. Jego przewodnicząca, prof. Anna Zielak-Steciwko z Instytutu Hodowli Zwierząt naszej uczelni, razem z zarządem głównym uznali, że warto uhonorować jej zaangażowanie – mówi prof. Anna Chełmońska-Soyta, córka zmarłej w 2020 roku prof. Bronisławy Chełmońskiej, wieloletniej kierownik kierownik Katedry Hodowli Drobiu (później Zakładu Hodowli Drobiu) Instytutu Hodowli Zwierząt na Wydziale Biologii i Hodowli Zwierząt Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

Prof. Bronisława Chełmońska w Towarzystwie Biologii Rozrodu działała od początku jego istnienia, dzisiaj działają w nim jej wychowankowie.

– Na kolejną kadencję przewodniczącą wrocławskiego oddziału została prof. Agnieszka Partyka, przewodniczącą byłam też ja. W 2008 roku organizowaliśmy we Wrocławiu zjazd Towarzystwa, kolejny będzie u nas za trzy lata. Zarówno na naszej weterynarii, jak też biologii i hodowli zwierząt doskonale wiemy, jak ważne są badana nad rozrodem, które dotyczą kwestii demograficznych, ale też na przykład ratowania gatunków zagrożonych, w czym celuje prof. Wojciech Niżański. Tym bardziej cieszy i chyba nie tylko mnie osobiście, ale też i wychowanków mojej mamy, to że Towarzystwo, którego wkład w polskie badania nad biologią rozrodu jest nie do przecenienia, doceniło pracę mamy – podkreśla prof. Anna Chełmońska-Soyta, była prorektor Uniwersytetu Przyrodniczego ds. międzynarodowych.

Medal, jak można dowiedzieć się ze strony Towarzystwa, to dar, który zrodził się z przyjaźni, szacunku i współpracy Bronisława Chromego z krakowskim środowiskiem naukowym zajmującym się badaniami nad rozrodem zwierząt, skupionym wokół prof. Władysława Bielańskiego oraz Stefana Wierzbowskiego, już od połowy lat 60. ubiegłego wieku. „Profesor Chromy znał wiele osób z tego grona, wiedział, nad czym pracują i dyskutują, dlatego z wielką radością przyjął naszą propozycję uświetnienia idei działalności Towarzystwa medalem. Gestem tym, Artysta wyróżnił Towarzystwo Biologii Rozrodu i przeniósł do spiżu, materialny i duchowy zapis „symbolu tajemnicy życia” (rozwijające się płody zwierząt) jako awers, oraz „potrzebę jego doglądania” (pasterz strzegący stado owiec) rewers” – napisał prof. Edward Wierzchoś, który nie tylko był przewodniczącym Towarzystwa, ale też i sam został wyróżniony medalem w 2013 r. – właśnie za wkład w rozwój TBR.

„Dopełnieniem podarowanego nam dzieła sztuki, jest łacińska transkrypcja nazwy Towarzystwa umieszczona na otoku: „Societas Generationis Scrutandis Destinata”, którą opracował Ojciec dr Szymon Hiżycki. Doktor teologii monastycznej, filolog języków klasycznych i wschodnich, Opat w 1000-letnim Klasztorze Benedyktynów w Tyńcu. Według Ojca Opata zaproponowany zapis w łacinie Rzymu, należy tłumaczyć, że jest to „Towarzystwo – Societas, którego przeznaczeniem (które ma upoważnienia) – Destinata, do prowadzenie badań – Scrutandis nad rozrodem – Generationis, w bardzo szerokim ujęciu, a nie tylko Reproductionis”.” – dowiadujemy się ze strony internetowej Towarzystwa.

kbk

• 

  Pożegnaliśmy prof. Bronisławę Chełmońską

  Kochała życie, była pełna naukowej ciekawości i pasji. Nawet na emeryturze miała tyle pomysłów, że młodzi mogli jej tylko pozazdrościć. Prof. Bronisława Chełmońska, jedna z twórczyń polskiej szkoły inseminacji drobiu, zmarła 8 kwietnia 2020 roku.