Mamy nowe symbole wydziałów

Dr Łukasz Paluch jest adiunktem na Wydziale Grafiki i Sztuki Mediów, w Pracowni Projektowania Systemowego w Katedrze Projektowania Graficznego Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Jest też założycielem i projektantem AnoMalia art studio. Specjalizuje się w realizacjach dla instytucji kultury, artystów dźwiękowych i wizualnych. Współpracował m.in. z Zachętą – Narodową Galerią Sztuki, BWA Wrocław, Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Fundacją Andrzeja Wróblewskiego, Fundacją Art Transparent, Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu, Biblioteką Narodową, Wydawnictwem Wolno i Warstwy. Jest także autorem projektów okładek albumów muzycznych zespołów Skalpel, Nervy, Alameda 5, Ukrytych Zalet Systemu, Fleshworld, Wacława Zimpla.

W 2020 roku zdobył nagrodę główną za okładkę płyty Fleshworld The Essence Has Changed, but the Details Remain i wyróżnienie za okładkę Alameda 5 Eurodrome w konkursie Polish Graphic Design Awards, w kategorii Wydawnictwo muzyczne lub filmowe. W tym samym roku zdobył I miejsce w kategorii Najlepsza okładka i II miejsce w kategorii Najlepsza oprawa graficzna w konkursie na najlepszą polską okładkę płyty muzycznej Cover awArts 2019. I wyróżnienie za projekt książki „HERSE. Warszawski Dom Mody” autorstwa Agnieszki Dąbrowskiej, wyd. Muzeum Warszawy w 60. Konkursie PTWK, Najpiękniejsze Książki Roku 2019 (Dział I – Literatura piękna).

Dla Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu zaprojektował sześć nowych symboli wydziałów. Precyzyjniej: jeden zrealizował od podstaw, dla nowego Wydziału Gospodarki Przestrzennej i Architektury Krajobrazu, a pozostałe pięć uprościł i unowocześnił, starając się zachować przynajmniej jeden z elementów je wyróżniających. Używając języka reklamy – te pięć symboli przeszło rebranding, tak by razem z nowym tworzyć spójną całość.

– Te symbole są częścią większej całości, którą jest identyfikacja uczelni. To część języka wizualnego, którym posługuje się uczelnia, komunikując się na zewnątrz oraz wewnątrz swojej struktury. Nasze zadanie polegało na tym, by ujednolicić znaki, które już wcześniej istniały, a które były wykonywane przez różnych grafików i w różnym czasie. Chcieliśmy zrobić to bardziej nowocześnie i tak, by w całości tworzyły jednorodny system graficzny – tłumaczy dr Łukasz Paluch.

Znaki przypisane do konkretnych wydziałów wyróżniają ich strony internetowe. Wydziały mogą ich używać też np. w oficjalnych pismach, a więc do komunikacji. Ten graficzny język wyraża z jednej strony tożsamość każdego z nich, ale zarazem też tożsamość uczelni i jej obszary badawcze.

– Symbole wydziałowe składają się z kilku elementów, i dosłownych, i metaforycznych w zależności od tego, jakie były intencje władz każdego z wydziału. Każdy chciał się przecież czymś wyróżnić, zaakcentować, przedstawić w graficzny sposób to, czym się naukowo i badawczo zajmuje – mówi dr Paluch i dodaje, że takie zadanie można podzielić na dwie części. Jedna to znalezienie estetycznego klucza, w jaki sposób zostanie zaprojektowany sam znak, jaką będzie miał konstrukcję, czy będzie się składał z jednego elementu, czy z kilku. I oczywiście jest to klucz, który będzie odpowiadał wszystkim uczestnikom procesu, a więc i zamawiającym, i grafikowi. Bo jak się okazuje, proces tworzenia nie polega na tym, że to projektant decyduje o wszystkim. Udział w projektowaniu znaku mają obie strony. Druga część zadania to oczywiście już sam proces tworzenia.

Na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu punktem odniesienia stał się znak graficzny nowo powstałego Wydziału Gospodarki Przestrzennej i Architektury Krajobrazu – powstawał jako pierwszy i było jasne, że pozostałe pięć znaków powinno się do niego odnosić w formie graficznej i estetycznej.

– W czasie pracy rozmawialiśmy z przedstawicielami wydziałów, wymieniając się estetycznymi inspiracjami. Dodam, że ciekawymi, ponieważ w jednej z rozmów dotyczącej znaku nowego wydziału pojawiły się referencje graficzne, odnoszące się do symbolu zespołu Bauhaus i okładki kultowej płyty „Nowa Aleksandria” punkowej formacji Siekiera. To był dla mnie kod muzyczno-graficzny, kulturowy, ale też starałem się, by w tych wszystkich symbolach była zawarta zarówno bogata historia polskiego projektowania, jak nowoczesność. Słowem zależało nam na połączeniu tradycji i aktualnych trendów – podkreśla dr Łukasz Paluch, tłumacząc: – Na podstawie znaku nowego wydziału powstała siatka konstrukcyjna oraz wszystkie składowe elementy, którymi się posługujemy graficznie, np. trzy szerokości linii.

Symbole zostały zamknięte w okręgu, co nawiązuje zarówno do wcześniejszych znaków, jak i logo uczelni. Istotne było też to, by w każdym znaku było nawiązanie do tego, co znajdowało się w nim wcześniej.

– A cała reszta już była uzależniona od rozmów z przedstawicielami wydziałów, ponieważ to za każdym razem była trochę inna historia do opowiedzenia. Bywało więc i tak, że znak był właściwie takim re-designem tego, który był wcześniej tak jak w przypadku Wydziału Medycyny Weterynaryjnej. Tutaj motyw był już określony, ale został uproszczony i przeniesiony na nową siatkę konstrukcyjną – tłumaczy dr Paluch.

Dla wszystkich symboli była już ustalona paleta barw – powstała jako jeden z elementów identyfikacji uczelni. Graficy pracujący nad nimi respektowali zasady wcześniej wprowadzone, ale jednocześnie efekt finalny prac to kompromis pomiędzy ich wizją a wizją, jaką do procesu projektowania wnosili reprezentanci konkretnego wydziału.

– I to jest ciekawe doświadczenie, bo musiałem się zderzyć z wielką ilością różnych opinii i nie ze wszystkimi się zgadzałem, co jest naturalne. Pierwszy znak dla nowego wydziału powstał najszybciej. Tutaj istotą było myślenie metaforyczne, symboliczne, humanistyczne. Pozostałe wydziały dużo bardziej zanurzone są w konkrecie, ale ostatecznie wszystkie mają spójną konstrukcję i dobrze wyglądają przy sobie, a taki przecież był cel – uśmiecha się dr Łukasz Paluch.