Zielona Dolina na liście rządowych projektów

Obecność projektu „Dolny Śląsk. Zielona Dolina Żywności i Zdrowia” na liście rządowych projektów strategicznych oznacza, że program, który jest od początku ważnym elementem strategii rozwoju Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, zyskał nowy kontekst. Wpisanie na listę projektów uznawanych przez rząd za priorytetowe w rozwoju kraju, może stać się silnym impulsem ułatwiającym realizację wielu zamierzeń.

Warto przypomnieć, że w ideę profesora Tadeusza Trziszki, której nadano w latach 2016-2017 kształt konkretnego programu naukowo-gospodarczego, od początku wpisane było założenie, że działania na Dolnym Śląsku powinny przełożyć się na inne regiony i – ostatecznie – stać się zaczynem, wzorem rozwoju gospodarczego Polski.

– Produkcja i przetwórstwo żywności w oparciu o zasoby regionalne, ale tak by wykorzystać wiedzę i ogromny rodzimy potencjał naukowy, jaki mamy, to szansa nie tylko na zaspokojenie własnych potrzeb, ale też budowę konkurencyjnej przewagi na globalnych rynkach – mówił wielokrotnie pomysłodawca tworzenia Zielonej Doliny Żywności i Zdrowia, rektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

Prof. Tadeusz Trziszka nie ma wątpliwości, że Polska może być liderem w produkcji żywności funkcjonalnej, prozdrowotnej, w poszukiwaniach nowych produktów wysokiej jakości i wdrażaniu innowacyjnych technologii. Dlatego w program „Dolny Śląsk -Zielona Dolina Żywności i Zdrowia” wspierającego rozwój Dolnego Śląska w obszarze produkcji i przetwórstwa żywności został wpisany w strategiczne dla UPWr plany rozwoju: „Dzięki programowi Uczelnia aktywnie realizuje swoją misję społeczną przez współpracę z jednostkami samorządu, regionem i sferą gospodarczą. Priorytetem jest pobudzenie transferu technologii z Uczelni do gospodarki, który z jednej strony wpłynie na innowacyjność i konkurencyjność, a z drugiej podniesie poziom aktywności B+R. Zwiększenie wykorzystania wyników badań naukowych przez przedsiębiorstwa, w których własność intelektualna znajduje praktyczne zastosowanie, przyczyni się do wzrostu gospodarczego oraz realizacji społecznej odpowiedzialności nauki

Powstanie Zielonej Doliny – rejonu, w którym w zrównoważony sposób rozwija się szeroko pojęta BIO-gospodarka, korzystająca z innowacyjnej wiedzy i odpowiedzialna społecznie, pozytywnie wpływająca na jakość życia ludzi, wymaga czasu, świadomości i zaangażowania różnych środowisk, ale także pieniędzy. Teoretycznie rzecz jest prosta – skoro mamy zasoby i zdiagnozowane problemy (jak choćby ten, że sposób żywienia w 80-procentach wpływa na stan naszego zdrowia) – wystarczy zacząć wytwarzać żywność wysokiej jakości, produkty zapobiegające chorobom i wzmacniające organizm, wytłumaczyć ludziom, dlaczego powinni po nie sięgać… Naukowcy muszą powiedzieć co, jak i dlaczego produkować, przedsiębiorcy te zalecenia wdrożyć, konsumenci sięgnąć zamiast po produkty nafaszerowane „chemią”, przywiezione z końca świata, po te z Zielonej Doliny, a politycy wesprzeć i osłonić te działania.  Rzecz jest oczywiście znacznie bardziej skomplikowana, więc UPWr jako lider programu „Zielonej Doliny”, konsekwentnie pracuje nad kolejnymi etapami. Opracowanie programu i wpisanie go w strategiczne plany rozwoju województwa dolnośląskiego, uruchomienie certyfikacji już wytwarzanych produktów żywnościowych, setki spotkań z producentami, konsumentami, inwestycja w uczelniane centrum innowacyjnych technologii  – to tylko niektóre z działań już wykonanych.

Dzięki tej aktywności projekt „Dolny Śląsk. Zielona Dolina Żywności i Zdrowia” został wpisany na listę rządowych projektów strategicznych. Zdecydowała o tym uchwała Rada Monitorowania Portfela Projektów Strategicznych, organ pomocniczy Prezesa Rady Ministrów, który tworzą szefowie poszczególnych resortów pod przewodnictwem ministra inwestycji i rozwoju. Rada monitoruje i koordynuje wybrane przez nią lub wskazane przez premiera programy i projekty wynikające ze strategicznych dokumentów rządu, które tworzą portfel projektów strategicznych. Włączenie do nich Zielonej Doliny nie tylko podkreśla rangę i znaczenie projektu dla rozwoju gospodarczego regionu, ale także umożliwia uzyskanie wsparcia instytucjonalnego oraz pomocy w jego realizacji.

Minister inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński podkreśla, że włączenie przedsięwzięcia Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu do portfela projektów strategicznych oznacza, że rząd uznał go za ważny dla rozwoju regionu, kraju i osiągnięcia celów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Inicjatywa została też objęta monitoringiem postępów w systemie MonAliZa (Monitoring, Analiza, Zarządzanie), który prowadzi Rządowe Biuro Monitorowania Projektów. – Wyspecjalizowana produkcja żywności prozdrowotnej, funkcjonalnej, suplementów diety, nutraceutyków i żywności wysokiej jakości ma szansę stać się jedną z naszych specjalności – mówi minister Kwieciński.

– Od samego początku pracy nad Zieloną Doliną robiliśmy wszystko, by zainteresować naszym przedsięwzięciem nie tylko lokalnych producentów, ale przede wszystkim decydentów z rządu. Stąd moja bardzo częsta obecność na posiedzeniach komisji sejmowych, np. rolnictwa, ale też prezentacje i dyskusje w ministerstwach. Do minister Emilewicz pojechaliśmy 11-osobową grupą, między innymi z panią prorektor Anną Chełmońską-Soytą i prof. Barbarą Kutkowską. Rozmawialiśmy kilka godzin, ba, bywało też, że się spieraliśmy, jak w czasie rozmowy z ministrem rolnictwa, który ostatecznie przekonał się do naszych racji – mówi rektor Tadeusz Trziszka i podkreśla, że projektem Zielonej Doliny zainteresowały się cztery ministerstwa: nauki i szkolnictwa wyższego, inwestycji i rozwoju, innowacji i rolnictwa, od niedawna prowadzone są rozmowy z Agencją Badań Medycznych, podległą Ministerstwu Zdrowia, a w budowaniu tego programu uczelnia miała wielkie wsparcie Konwentu UPWr, działającego do 2018 roku, na czele z dr. Wojciechem Myśleckim. – Teraz mamy także wsparcie naszej Rady Uczelni – dodaje rektor.

Jak informuje Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, projekty umieszczone w portfelu projektów strategicznych są widoczne dla premiera oraz ministrów, którzy na posiedzeniach Rady Monitorowania Portfela Projektów Strategicznych nie tylko dyskutują o ich realizacji, ale przede wszystkim podejmują istotne dla tej realizacji decyzje. Każdy projekt jest zarządzany przez sponsora, czyli osobę pełniącą rolę ambasadora zarówno wewnątrz danej organizacji, jak i na zewnątrz– podejmuje ona główne rozstrzygnięcia dotyczące danego projektu. Sponsorem Zielonej Doliny został minister Jerzy Kwieciński. Liderem, a więc osobą odpowiedzialną za bieżące monitorowanie projektu i zrealizowanie go w ramach ustalonego czasu, jakości i kosztów, minimalizując ryzyka i maksymalizując korzyści, została Ewa Malik-Kapler, naczelnik Wydziału Polityki Regionalnej w Departamencie Strategii Rozwoju w MIiR.

Jak podkreśla rektor Trziszka, wpisanie „Zielonej Doliny” do strategii rządowej oznacza większy wysiłek dla spółki. – Otwierają się przed nami możliwości pozyskiwania funduszy na szczeblu rządowym, ale to też oznacza, że musimy włożyć więcej wysiłku w ich pozyskiwanie. To zaś oznacza większą aktywność nie tylko w pozyskiwaniu projektów, współpracy z różnymi agendami rządowymi na poziomie rozwoju regionalnego, ale też transformacją całego naszego programu na kraj – dodaje rektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

jc, kbk