Trzy projekty programu Horyzont Europa dla UPWr

GEORGIA – większa odporność rolnictwa na suszę

Prof. Krzysztof Lejcuś, dyrektor Instytutu Inżynierii Środowiska, będzie z ramienia UPWr kierował projektem GEORGIA (Green dEal cOmpliant iRriGation Increasing Europe’s Agriculture resilience to drought), którego budżet wynosi blisko 5 mln euro. 16 partnerów z 9 europejskich krajów postawiło tu sobie za cel zwiększenie odporności rolnictwa na suszę poprzez efektywniejsze zarządzanie wodą z udziałem między innymi sztucznej inteligencji. 

Liderem projektu jest grecka firma Synelixis S.A., dostawca platformy inteligentnego rolnictwa. Przez 3 lata naukowcy będą testować i oceniać innowacyjne systemy nawadniania – takie jak odpowiedzialny ekologicznie recykling osadów ściekowych i strumieni odpadów biologicznych czy biodegradowalne geokompozyty sorbujące wodę – oraz rozwiązania dotyczące obfitości i niedoboru wody. 

Technologie te będą testowane w siedmiu akcjach pilotażowych w sześciu krajach europejskich, połączonych za pomocą architektury Federated Deep Machine Learning. Będzie w nie zaangażowanych ponad 1200 rolników z różnymi typami upraw, produkcji (konwencjonalną, intensywną, agroekologiczną i organiczną), z różnych stref klimatycznych. Za koordynację badań pilotażowych będzie odpowiedzialny zespół prof. Lejcusia. 

Eksperymenty będą monitorowane dzięki wykorzystaniu bezzałogowych statków powietrznych, z wykorzystaniem geoprzestrzennych systemów wspomagania decyzji eXplainable-AI i Crop Digital Twins, co pozwoli na precyzyjne pomiary i optymalizację procesów zarządzania wodą na różnych poziomach – od pojedynczych gospodarstw rolnych po całe zlewnie.

TRANSFORM² – precyzyjne wykrywanie wstrząsów sejsmicznych

Również greckiego lidera ma projekt TRANSFORM² (TowaRds AdvaNced multidiSciplinary Fault ObseRvatory systeMs²). Uniwersytet Patraski pokieruje 3-letnimi badaniami (z budżetem niemal 3 mln euro), które mają doprowadzić do powstania Obserwatoriów Stref Przyuskokowych (Near Fault Observatories, NFO) nowej generacji w całej Europie. 

NFO to naturalne laboratoria zlokalizowane w pobliżu gęsto zaludnionych miast, w których zachodzą aktywne i skomplikowane procesy geofizyczne. Celem ich istnienia jest próba zrozumienia budowy aktywnych sejsmicznie uskoków i mechanizmów powstawania trzęsień ziemi. Pozwoli na to tylko ciągłe i długoterminowe zbieranie multidyscyplinarnych i wysokorozdzielczych danych, a następnie ich przetwarzanie w spójny i nowoczesny sposób.  

Aby to osiągnąć naukowcy skupią się na czterech obszarach:

• wykorzystaniu innowacyjnych sensorów sejsmicznych,
• zwiększeniu wykrywalności i polepszeniu charakterystyki trzęsień dzięki nowatorskiemu i automatycznemu systemowi pracy,
• wsparciu decydentów podczas alertów sejsmicznych za pomocą nowej platformy wczesnego ostrzegania,
• testowaniu i rozwoju nowoczesnych sensorów i algorytmów. 

Zadaniami UPWr, czyli testowaniem technologii pomiarów GNSS, w tym badaniem czułości odbiorników niskokosztowych na naturalne wstrząsy sejsmiczne oraz współpracą z konsorcjum projektu nad zastosowaniem metod uczenia maszynowego do wykrywania tych wstrząsów w danych z odbiorników GNSS o wysokiej częstotliwości próbkowania, będzie kierował prof. Jan Kapłon z Instytutu Geodezji i Geoinformatyki. 

FlavourFerm – lepszy smak fermentowanej żywności pochodzenia roślinnego

Nad poprawą smaku, konsystencji i wartości odżywczej wegańskich produktów, będzie pracował na UPWr zespół kierowany przez prof. Annę Michalską-Ciechanowską z Katedry Technologii Owoców, Warzyw i Nutraceutyków Roślinnych, a w 10 europejskich krajach aż 17 partnerów projektu FlavourFerm (Unleashing the Flavour Potential of Plant-based Foods via Fermentation). To nie tylko naukowcy i producenci żywności, ale również znani szefowie kuchni i eksperci gastronomiczni. 

Aby odpowiedzieć na rosnące zapotrzebowanie konsumentów i rynku na produkty roślinne, projekt skupi się na trzech różnych podejściach do fermentacji. Będą to:

• fermentacja precyzyjna z wykorzystaniem rekombinowanej wegańskiej kazeiny,
• fermentacja biomasy z użyciem grzybni uzyskanej z fermentacji roślin strączkowych,
• tradycyjne techniki fermentacji ciecierzycy i łubinu.

Wszystkie procesy zostaną zoptymalizowane tak, by poprawić smak i konsystencję oraz zawartość i biodostępność białka w roślinnym serze, mięsie i mleku. Produkty końcowe projektu, którego liderem jest Uniwersytet Południowej Danii (SDU), a którego budżet wynosi 4,5 miliona euro, zostaną przeskalowane i wyprodukowane na skalę pilotażową i przedkomercyjną we współpracy z przemysłem oraz przetestowane przez konsumentów z różnych krajów w Europie. 

mj

• 

  Stojąc na straży bezpieczeństwa żywności

  W najnowszym anglojęzycznym odcinku podcastu prof. Małgorzata Korzeniowska i prof. Dušan Mišić omawiają kluczowe aspekty bezpieczeństwa żywności. Mówią o zagrożeniach związanych z zanieczyszczeniem, historycznych i obecnych przepisach bezpieczeństwa oraz znaczeniu ciągłych badań dla zapewnienia jakości i bezpieczeństwa żywności w przyszłości.

• 

  Borówka, aronia i jagoda: poprawiają ostrość wzroku i nawilżają spojówki

  Badania prof. Alicji Kucharskiej z Katedry Technologii Owoców, Warzyw i Nutraceutyków Roślinnych UPWr i jej interdyscyplinarnego zespołu dowodzą, że oczyszczone ekstrakty z owoców czarnej borówki, aronii oraz jagody kamczackiej przyjmowane doustnie pomagają w zmniejszeniu objawów zespołu suchego oka i starczowzroczności, która dotyka już 1,3 miliarda ludzi na świecie.

• 

  Szkoła Letnia Zaawansowanych Metod Sensorycznych SEASONED

  Pod koniec czerwca, na Uniwersytecie Południowej Danii (SDU) w Odense odbyła się druga edycja Szkoły Letniej Zaawansowanych Metod Sensorycznych, organizowana w ramach projektu SEASONED. Wydarzenie zgromadziło ekspertów i studentów z różnych części świata, tworząc wyjątkową platformę do nauki i wymiany doświadczeń w dziedzinie zaawansowanych technik analizy sensorycznej. Wśród nich byli uczestnicy z UPWr.