Szkoła Doktorska UPWr: prof. Marycz i medycyna translacyjna

Prof. Krzysztof Marycz – kierownik Katedry Biologii Eksperymentalnej UPWr, pełnomocnik dyrektora Narodowego Instytutu Leków ds. produktów terapii zaawansowanych, ale też profesor wizytujący w Stanford Medical School i University of California, DAVIS (UC DAVIS), gdzie aktualnie realizuje swój projekt badawczy. Prowadzi pionierskie badania w obszarach związanych z komórkami macierzystymi, biointeligentnymi materiałami implantacyjnymi i biolekami, co jest najlepszym dowodem na to, że jego pasją i powołaniem jest rozwój medycyny translacyjnej i regeneracyjnej oraz endokrynologii. Tak wysoko ustawiona poprzeczka nie tylko, że nie odstrasza tych, którzy szukają wyzwań, ale wręcz przyciąga, a Szkoła Doktorska UPWr ma aktualnie dwa tematy doktoratów realizowanych u prof. Krzysztofa Marycza, oba związane z medycyną translacyjną i endokrynologią. To „Rola i znaczenie zewnątrzkomórkowych mikrofragmentów błonowych w przebiegu nefropatii u zwierząt” oraz „Białko wiążące hormony płciowe (SHBG) jako czynnik terapeutyczny w przebiegu wybranych schorzeń u koni”.

– Ten drugi temat to doskonały przykład tego, czym jest medycyna translacyjna. Białko SBGH, produkowane przez wątrobę, oznacza się u kobiet z wysokim poziomem androgenów i np. podejrzeniem policystycznych jajników. Ale dla nas jest ono istotne, bo badanie jego poziomu stosuje się w diagnozowaniu i monitorowaniu insulinooporności, charaterystycznej dla zespołu metabolicznego, który jest pierwszym etapem rozwoju cukrzycy – tłumaczy profesor Krzysztof Marycz.

Zespół metaboliczny to jedna z chorób cywilizacyjnych związanych ze stylem życia, nadwagą, brakiem ruchu. Zwierzęcym modelem jest dla niego koń.

– Bo jego życie zmieniło się tak, jak człowieka. Konie w stadninach mogą liczyć na dużą podaż pożywienia, mniej się ruszają i po prostu tyją. U tych zwierząt rozwija się więc zespół X, który jest odpowiednikiem zespołu metabolicznego u człowieka. Nasze badania nad rolą białka, które może wiązać hormony płciowe i tym samym obniżać insulinooporność, mogą stać się przełomem w medycynie człowieka – mówi profesor Krzysztof Marycz, a pytany o to, jakie wymagania stawia kandydatowi na doktoranta w Szkole Doktorskiej UPWr, który chce prowadzić badania w dziedzinie nauki biologiczne, po chwili zastanowienia mówi: – Na równi postawiłbym pracowitość i kreatywność. Ta pierwsza to podstawa w badaniach laboratoryjnych, wymagających zaangażowania, systematyczności, dokładności. Ale równie ważna jest kreatywność, odwaga w stawianiu pytań, dostrzeganiu problemów i szukania możliwości ich rozwiązania. Ja mam osobistą satysfakcję, kiedy w jakimś zagranicznym ośrodku badawczym i to takim najwyższej klasy dowiaduję się, że pracuje u nich mój wychowanek. I jest ceniony, bo został do tej pracy świetnie przygotowany.

Prof. Krzysztof Marycz nie ma wątpliwości, że Szkoła Doktorska UPWr to nie tylko szansa na zrobienie dobrego doktoratu pod okiem świetnego naukowca. To też szansa na rozwój, poznanie młodych naukowców z uczelni zagranicą, nawiązanie kontaktów, wreszcie dobry ośrodek, w który można zrobić postdoca.

– Mnie cieszy, że w Katedrze Biologii Eksperymentalnej, którą kieruję, częściej słychać angielski niż polski. To jest najlepszy dowód na to, że środowisko międzynarodowe umiemy też budować u siebie, już bez kompleksów. Jeśli realizuję teraz swój projekt badawczy na najlepszej uczelni weterynaryjnej na  świecie to jest to nie tylko mój osobisty sukces, ale też dowód na pozycję Katedry Biologii Eksperymentalnej UPWr, a to powoduje, że stajemy się magnesem przyciągającym młodych ludzi, którzy szukają i takiego miejsca jak dobra Szkoła Doktorska, i takich tematów z dziedziny nauki biologiczne, które otworzą im okno na świat – podkreśla prof. Krzysztof Marycz, który opracował m.in. aktywne cząsteczki biologiczne dedykowane do regeneracji aparatu ruchu oraz terapię leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów dla osób cierpiących na osteochondrozę. Po raz pierwszy opisał też zmiany molekularne w komórkach macierzystych pacjentów dotkniętych syndromem X, czyli zespołem metabolicznym, oraz opracował terapie regeneracji rogówki.

kbk