Otwieramy Centrum Digitalizacji

– Większa część naszej pracy w tym momencie to realizacja prac digitalizacyjnych dla Atlasu Zasobów Otwartej Nauki realizowanego w ramach projektu, ale naukowcy z różnych jednostek i wydziałów czy same jednostki mogą się do nas zgłosić z prośbą o digitalizację innych materiałów – mówi dr Przemysław Tymków, kierownik nowo powstałego Centrum Digitalizacji. – Jestem pewien, że są u nas na uczelni naukowcy posiadający wartościowe rzeczy, które dzięki digitalizacji i udostępnieniu mogą stanowić cenne źródło informacji dla innych i którymi warto byłoby się pochwalić.

Centrum Digitalizacji powstało w ramach projektu „Aktywna Platforma Informacyjna e-scienceplus.pl” realizowanego i finansowanego z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, który zakłada powstanie internetowej platformy informacyjnej zwanej Atlasem Zasobów Otwartej Nauki (AZON). Liderem projektu jest Politechnika Wrocławska, a biorą w nim udział także inne wrocławskie ośrodki: Akademia Wychowania Fizycznego, Uniwersytet Medyczny i Instytut Badań Systemowych PAN.

W ramach projektu AZON Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu udostępni blisko 7,5 tys. dokumentów i obiektów podzielonych na 38 kolekcji z 6 dziedzin: nauk biologicznych, chemicznych, technicznych, rolniczych, leśnych i weterynaryjnych. W kolekcji biologicznej znajdzie się m.in. 1200 arkuszy zielnikowych z Europy i Azji. Zdigitalizowane rośliny będą dostarczały tyle samo informacji anatomicznych i morfologicznych, co żywe. Bez konieczności wyjazdów, poszukiwań i uzyskiwania zezwoleń.

W udostępnionych przez UPWr zbiorach znajdą się też m.in. zdjęcia mikro- i makroskopowe zmian patologicznych u zwierząt domowych, mikroskopowe zdjęcia sierści ssaków, karty pochodzenia krów ze stacji badawczo-dydaktycznej w Radomierzu, mapy, zdigitalizowane założenia przestrzenne parków i ogrodów, projekty 3D makiet, szkiców i obrazów z zakresu architektury krajobrazu i budownictwa oraz starodruki wydane w latach 1595-1800.

– To jest baza, minimum, które w ramach projektu musimy udostępnić, ale tylko część tego, co mamy i możemy udostępnić. Po zakończeniu projektu atlas będzie dalej funkcjonował i każdy (wtedy już nawet bez naszego udziału) będzie mógł przekazywać do niego kolejne dane – wyjaśnia dr Tymków i dodaje, że digitalizacja jest we współczesnym świecie po prostu potrzebna – może zostać wykorzystana przy badaniach, do nawiązania współpracy z innymi podmiotami i podniesienia dostępności wyników badań i edukacji. Otwarta nauka to już konieczność.

Centrum zostało wyposażone w nowe sprzęty, takie jak skaner do skanowania dużych formatów i delikatnych starodruków czy skaner 3D, ale będzie korzystało również ze sprzętów, które uczelnia posiadała już wcześniej: bezzałogowego aparatu latającego i skanerów laserowych Wydziału Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji, tomografu komputerowego Wydziału Medycyny Weterynaryjnej, mikroskopów, aparatów i skanera bazującego na świetle strukturalnym, który ma u siebie Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt.

– Tworzymy kopie cyfrowe dokumentów, przedmiotów, które wymagają formy trójwymiarowej, obiektów przestrzennych, takich jak parki czy wsie, i opracowujemy obiekty już cyfrowe, które wymagają przetworzenia – tłumacz dr Tymków. – Jednak skanowanie to tylko część naszej pracy. Każda skanowana strona musi być poddana korekcie językowej, każda grafika opisana, opracowana, otagowana, przetworzona przez grafika, jeśli nie jest najlepszej jakości, żeby ten materiał był dostępny w Internecie nie tylko w formie obrazka, ale żeby dostępna była też jego treść – dla osób niepełnosprawnych, którym specjalne programy będą mogły przeczytać tę treść i dla maszyn do przetwarzania wiedzy.

W centrum pracuje już zespół zewnętrzny zatrudniony w ramach projektu, ale – przy pracach zarówno technicznych, jak i merytorycznych – w projekt zaangażowanych jest ok. 50 pracowników z całej uczelni. W przyszłości Centrum Digitalizacji ma się stać częścią Centrum Zasobów, zbierającego wszystkie zasoby wytwarzane przez uczelnię w jednym miejscu.

mj