Naukowcy z Katedry Żywienia Człowieka UPWr uczą, jak jeść
Naukowcy z Katedry Żywienia Człowieka Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu obejmują niecodzienną opieką 64 rodziny z kilkunastu małych miast w województwach dolnośląskim, łódzkim i wielkopolskim.
Przez wiele tygodni rodziny zrekrutowane podczas lokalnych „pikników zdrowia” będą pod opieką naukowców planować domowe posiłki i aktywność fizyczną. Co tydzień eksperci z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu odwiedzą objęte programem rodziny, żeby na bieżąco monitorować efekty, a także wspólnie planować dalsze działania.
– Indywidualizujemy podejście do badanych rodzin, dostosowując układane jadłospisy do sytuacji ekonomicznej, zwyczajów żywieniowych, a nawet preferencji smakowych – podkreśla prof. Monika Bronkowska, szefowa Katedry Żywienia Człowieka na UPWr. – To, że często będziemy się spotykać, pozwoli podtrzymać motywację.
Celem badaczy jest trwała zmiana nawyków żywieniowych, pozwalająca walczyć z chorobami cywilizacyjnymi wynikającymi często z nadwagi i otyłości. Naukowcy wiedzą, że skuteczność dietoterapii jest proporcjonalna do czasu – trwałe efekty można uzyskać stosując dietę przez okres minimum 11 tygodni. Zaplanowany w działaniach zespołu z UPWr model edukacji i interwencji żywieniowej i ruchowej obejmuje 24 tygodnie, co zwiększa prawdopodobieństwo trwałej zmiany sposobu żywienia i stylu życia.
Rodziny, które na własnym przykładzie przekonają się jak poprawiła się ich kondycja i stan zdrowia, staną się naturalnymi ambasadorami zdrowego stylu życia. A jest o co walczyć! Według Światowego Indeksu Bezpieczeństwa Żywnościowego, ponad jedna czwarta Polaków jest otyła (dokładnie to 25,2% populacji, średnia w Europie wynosi 22,3%). Polacy znaleźli się w pierwszej piątce najbardziej otyłych narodów w Europie.
Eksperci Instytutu Żywności i Żywienia ostrzegają, że bez powstrzymania rozwoju epidemii nadwagi i otyłości w Polsce, nasze społeczeństwo czeka znaczący wzrost zachorowalności na cukrzycę, choroby układu sercowo-naczyniowego, nowotwory oraz wiele innych poważnych dolegliwości i powikłań.
Polacy znaleźli się w pierwszej piątce najbardziej otyłych narodów w Europie.
Prof. Bronkowska przypomina, że rozwojowi chorób cywilizacyjnych sprzyja rozwój technologii i zanieczyszczenie środowiska, ale także to co składa się na styl życia, czyli zależy od nas samych: siedzący tryb życia, brak aktywności fizycznej lub ograniczenie ćwiczeń do minimum, stosowanie diety bogatej w produkty wysokotłuszczowe i zawierającej zbyt dużą ilość cukrów, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, stres.
64 rodziny to łącznie od 192 (przy trzech członkach rodziny) do 448 osób (bo preferowane w projekcie są rodziny większe, wielopokoleniowe np. 2+3+2) dostaną wyjątkowe indywidualne wsparcie ekspertów.
– To nie przypadek, że w projekcie, którego realizację zaproponowaliśmy Ministerstwu Zdrowia, skupiliśmy się na miejscowościach mniejszych – poniżej 50 tysięcy mieszkańców – wyjaśnia prof. Bronkowska. – Często mieszkańcy mniejszych miejscowości mają ograniczony dostęp do specjalistów (dietetyków, trenerów personalnych), a jednocześnie niejednokrotnie uważają to za zbędny luksus.
Pierwsze rodziny pozyskane do badań podczas jesiennych pikników już dostosowują swoje zwyczaje do propozycji naukowców. Kolejne „pikniki zdrowia” odbędę się już w przyszłym roku.
Miasta, w których realizowany jest projekt „dietoterapii rodzin” profesor Bronkowskiej z UPWr: województwo dolnośląskie – Oborniki Śląskie, Milicz, Długołęka, Oleśnica, Trzebnica, Kłodzko; województwo łódzkie – Wieluń, Sieradz, Złoczew, Wieruszów, Pajęczno, Działoszyn; województwo wielkopolskie – Kępno, Kościan, Krotoszyn, Odolanów, Rawicz, Ostrzeszów.
Skład | MAMA (33 lata) |
TATA (33 lata) |
DZIECKO (6 lat) |
BABCIA (60 lat) |
DZIADEK (60 lat) |
2100 kcal | 2700 kcal | 1400 kcal | 1900 kcal | 2300 kcal | |
I ŚNIADANIE Orzechowa owsianka z nektaryną na ciepło |
|||||
nektaryna | 200 g | 200 g | 100 g | 150 g | 200 g |
mleko 1,5% | 120 ml | 150 g | 80 ml | 120 ml | 200 ml |
płatki owsiane | 40 g | 50 g | 25 g | 40 g | 60 g |
masło orzechowe | 15 g | 20 g | 5 g | 10 g | 20 g |
cynamon | 5 g | 5 g | 3 g | 5 g | 7 g |
Dodatkowo: -chleb pszenno-żytni–60g -dżem truskawkowy–20g |
|||||
II ŚNIADANIE Kanapka z wędliną i warzywami |
|||||
chleb pszenno-żytni |
50 g | 90 g | 30 g | 40 g | 50 g |
masło |
5 g | 10 g | 3 g | 4 g | 5 g |
szynka drobiowa |
20 g | 40 g | 15 g | 15 g | 20 g |
sałata |
10 g | 20 g | 5 g | 10 g | 10 g |
pomidor |
60 g | 100 g | 40 g | 60 g | 60 g |
sok marchwiowo-pomarańczowy |
250 ml | 205 ml | 150 g | 250 ml | 250 ml |
OBIAD | |||||
zupa ogórkowa |
430 g | 450 g | 200 g | 400 g | 450 g |
Dorsz w jarzynach |
|||||
dorsz |
100 g | 150 g | 70 g | 100 g | 120 g |
warzywa |
180 g | 220 g | 90 g | 160 g | 200 g |
ryż |
100 g | 120 g | 40 g | 80 g | 100 g |
kompot jabłkowo-porzeczkowy |
250 ml | 250 ml | 150 ml | 250 ml | 250 ml |
PODWIECZOREK Koktajl z morelą, kiwi i bananem |
|||||
banan |
120 g | 120 g | 60 g | 120 g | 120 g |
morele |
100 g | 100 g | 50 g | 100 g | 100 g |
kiwi |
75 g | 75 g | 40 g | 75 g | 75 g |
jogurt naturalny |
120 g | 120 g | 60 g | 120 g | 120 g |
KOLACJA Sałatka makaronowa z warzywami |
|||||
makaron |
70 g | 80 g | 40 g | 60 g | 70 g |
cukinia |
70 g | 80 g | 40 g | 60 g | 70 g |
papryka czerwona |
70 g | 80 g | 40 g | 60 g | 70 g |
pieczarki |
50 g | 60 g | 30 g | 40 g | 50 g |
jogurt naturalny |
20 g | 25 g | 15 g | 20 g | 20 g |
szczypiorek |
10 g | 15 g | 5 g | 10 g | 10 g |
herbata |
250 ml | 250 ml | 200 ml | 250 ml | 250 ml |
jc