Mistrzowskie, jak rzadko które – parki i ogrody Lenné w Polsce

Dolny Śląsk zachwyca bogactwem i różnorodnością założeń parkowych, które po latach zapomnienia odzyskują blask. Szczególne miejsce zajmują wśród nich Kamieniec Ząbkowicki, słynna Dolina Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej oraz wrocławski Park Szczytnicki – malownicze scenerie zachwycają turystów i mieszkańców pięknymi widokami, rzadkimi roślinami i architekturą, niewielu jednak wie, że istotny wkład w ich kształtowanie miał Peter Joseph Lenné, jeden z czołowych architektów krajobrazu i artystów-ogrodników w XIX wieku.

Głównym terenem jego działań był bogaty w ogrody Poczdam, w którym udało mu się połączyć poszczególne ogrody królewskie z otaczającą okolicą w jeden spójny krajobraz kulturowy. W Berlinie Lenné zasłynął z pionierskich prac urbanistycznych, projektując m.in. ogród zoologiczny. Na terenie dzisiejszej Polski zidentyfikowano niemal 30 założeń ogrodowych powstałych według jego planów – leżące głównie w dzisiejszych województwach zachodniopomorskim, dolnośląskim i lubuskim ogrody dla szlachty i mieszczaństwa, ale również Park Zdrojowy w Świnoujściu czy ogród szpitalny w Słońsku.

Wszystkie projekty Lenné cechuje przestrzenność, osiągana dzięki umiejętnemu stopniowaniu nasadzeń i optycznej integracji otaczającego krajobrazu, przemyślane ścieżki parkowe i bogate w zatoczki baseny wodne.

Wkład Lenné w kształtowanie terenów zielonych jest widoczny także we Wrocławiu. W 1836 r. stworzył projekt parku w Leśnicy, od 1853 r. doradzał w zakresie przebudowy Przedmieścia Świdnickiego, Mikołajskiego i Oławskiego oraz kształtowania nabrzeży Odry i fosy miejskiej, w 1865 r. zaczął natomiast kształtowanie Parku Szczytnickiego. W 1861 r., w uznaniu zasług w tworzeniu nowej sztuki ogrodowej, Lenné otrzymał doktorat honorowy Uniwersytetu Wrocławskiego. 

***

Wernisaż wystawy, poświęconej pracom Petera Josepha Lenné na terenie dzisiejszej Polski, odbędzie się 2 marca 2017 r. o godz. 17:00 w patio gmachu głównego UPWr. Wystawę będzie można oglądać do końca marca.

***

Wystawa bazuje na wynikach projektu badawczego, zainicjowanego przez Uniwersytet Techniczny w Dreźnie i Wyższą Szkołę w Neubrandenburgu/Hochschule Neubrandenburg, od 2013 r. realizowanego we współpracy z Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu. Koncepcja wystawy została opracowana przez prof. Marcusa Köhlera, a teksty przygotowali: dr Justyna Jaworek i mgr Christoph Haase.

Dwujęzyczna wystawa została zrealizowana przez Instytut Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Technicznego w Dreźnie (Institut für Landschaftsarchitektur an der Technischen Universität Dresden), Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu oraz Berlińsko-Brandenburską Fundację Pruskich Pałaców i Ogrodów (Stiftung Preußische Schlösser und Gärten Berlin-Brandenburg) we współpracy z Niemieckim Forum Europy Środkowej i Wschodniej (Deutsches Kulturforum östliches Europa).

Organizatorami wystawy we Wrocławiu są Generalny Konsulat Niemiec we Wrocławiu i Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu.

Wystawie towarzyszy publikacja: „Die Gärten Peter Joseph Lennés im heutigen Polen. Eine Spurensuche jenseits von Oder und Neiße” – bogato ilustrowana książka po raz pierwszy  prezentująca wszystkie projekty ogrodów powstałych przy udziale Lenné na terenach dzisiejszej Polski.

mj