Leśny Zakład Doświadczalny w Złotówku – nie tylko zmiana nazwy

Złotówek został w ubiegłym roku najmłodszym Leśnym Zakładem Doświadczalnym w Polsce – obok tych działających już na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu (LZD Murowana Goślina i LZD Siemanice), Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie (LZD Krynica) i w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (LZD Rogów).

– Zadaniem leśnych zakładów doświadczalnych jest prowadzenie badań naukowych z zakresu szeroko rozumianych nauk rolniczych, w tym nauk leśnych oraz biologicznych – mówi prof. Wojciech Pusz, dyrektor LZD w Złotówku. – Las nie jest bowiem odrębnym ekosystemem, a holistycznie wpasowuje się zarówno w agrocenozy, jak i przestrzenie zurbanizowane. Stąd tematy badawcze, jakie były i są tu realizowane, obejmują szerszy aspekt niż tylko gospodarka leśna – tłumaczy naukowiec UPWr.

To m.in. zagospodarowanie, przygotowaną specjalnie dla Złotówka, mieszanką traw i roślin bobowatych powierzchni badawczej pod linią energetyczną i obserwacja kolejnych faz wzrostu runi. To doświadczenie odmianowe kukurydzy, uwzględniające zarówno podatność na zgryzanie przez zwierzynę, ale także ocenę jej zdrowotności w warunkach poletka śródleśnego, badania związane z wykorzystaniem tłuszczu owczego w zabezpieczaniu upraw leśnych czy też stosowanie biostymulatorów w leśnej produkcji szkółkarskiej. To w końcu projekt naukowy, którego celem jest zbadanie motoryki dzika w aspekcie afrykańskiego pomoru świń. 

Ale LZD to nie tylko badania naukowe. To również edukacja przyrodniczo-leśna i otwarcie zakładu na szkoły, studentów i lokalną społeczność.

– Zakład odwiedzają dzieci, ale także studenci większości wydziałów UPWr. To na naszym terenie oraz przez naszych pracowników realizowane są zajęcia z ekologii i ochrony ekosystemów, podstawy gospodarki leśnej, waloryzacji przestrzeni leśnej czy w końcu gospodarki łowieckiej. Złotówek to także miejsce, które często odwiedzają uczniowie Technikum Leśnego w Miliczu, dla których wizyta u nas jest często pierwszym kontaktem z uczelnią wyższą – wylicza prof. Pusz.

Dyrektor LZD podkreśla, że zakład współpracuje również z lokalnym samorządem. Z gminą Zawonia zorganizowano Zimową Akademię Przyrody dla dzieci, Noc Sów czy też Narodowe Czytanie, nie wspominając o Leśnym Dniu Dziecka, który na stałe wpisał się w harmonogram Złotówka.

Na wniosek LZD wykonano wydzielenia leśne, które zostały drzewostanami doświadczalnymi, stały się także lasami o zwiększonej funkcji społecznej, przygotowano projekt ścieżki kąpieli leśnych oraz ścieżki edukacyjnej, która jest w końcowej fazie realizacji.

– Staramy się włączać w działania związane z kynologią myśliwską: odbywają się u nas warsztaty tropowe, a także spotkania miłośników psów. Współpracujemy z Fundacją z Mojego Łowiska, z którą promujemy stare zawody leśne np. bartnictwo, a także uczymy zasad pierwszej pomocy. W kwietniu 2024 roku odbyły się warsztaty fotografii przyrodniczej dla pracowników UPWr, które spotkały się z bardzo pozytywnym oddźwiękiem – wylicza prof. Pusz.

W Złotówku nadal działa też przytulisko dla dzikich zwierząt poszkodowanych w kolizjach drogowych i w wyniku innych perturbacji. Dzięki wejściu w sieć polskich i europejskich Leśnych Zakładów Doświadczalnych zyskaliśmy jako uczelnia wizerunkowo, a zaangażowanie pracowników Złotówka w edukację znajduje uznanie w oczach leśników.

– Na początku tego roku gościliśmy w Złotówku dyrektorów i nadleśniczych polskich LZD, zostaliśmy też włączenie w dialog, jaki obecnie się toczy o przyszłość polskiego leśnictwa i mam wrażenie, że stajemy się swoistym pomostem między leśnikami, a społeczeństwem – podkreśla dyrektor LZD.

• 

  Eksperci UPWr: Nie dotykaj małych saren i zajęcy. Wyrządzisz im krzywdę

  Jeśli podczas spaceru w lesie zobaczymy małą sarnę lub zająca spokojnie wycofajmy się i dajmy im czas na ukrycie się w trawie. Nie wolno ich dotykać, głaskać, dokarmiać czy przytulać, bo to spowoduje, że matka zamiast zająć się młodymi pozostawi je bez opieki – mówi prof. Wojciech Pusz, koordynator Ośrodka Badań Środowiska Leśnego w Złotówku.

• 

  Prof. Pusz: – Uczę patrzeć i widzieć

  Nowo mianowany profesor Wojciech Pusz o tym, jak zostaje się przyrodnikiem, dlaczego zakochał się w fitopatologii oraz grzybach mikroskopowych, czym zaskoczyły go sarny i o tym, z kim rozmawia w lesie i dlaczego ten najpiękniejszy to borealny.