Europejska Karta Naukowa – co wiemy o naszej uczelni?

Badanie, którego celem było uzyskanie opinii na temat warunków pracy i rozwoju naukowego na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu składało się z ankiet obejmujących 40 zagadnień tematycznych Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu Postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych. Ankietowani odpowiadali na pytania, takie jak: Co wiemy o mechanizmach finansowania badań na uczelni? Jak oceniamy doradztwo zawodowe i wynagrodzenie początkujących naukowców? Czy na uczelni potrzebna jest bezstronna osoba do rozpatrywania skarg i apelacji naukowców oraz rozwiązywania konfliktów?

To oczywiście tylko kilka przykładów z 40 pytań odpowiadających 40 zasadom zapisanym w Karcie i Kodeksie, jakie trafiły do wszystkich pracowników naukowych UPWr. Odpowiedziało na nie 431 osób, z czego 215 stanowiły kobiet, a 216 mężczyźni. Najliczniej reprezentowane były najmłodsze grupy, w wieku 24-34 lata (33 %) i 35-44 lata (28 %). Pracownicy w wieku powyżej 44 lat stanowili łącznie 39 % respondentów. Analiza odpowiedzi pokazuje, że respondenci oceniają obecną sytuację na UPWr jako dobrą. Świadczy o tym zdecydowania przewaga liczby pozytywnych odpowiedzi (66%) nad negatywnymi (18%). Jednocześnie aż 38 z 40 pytań odpowiadających 40 zasadom zapisanym w Karcie i Kodeksie zostało ocenionych pozytywnie, przy 2 pytaniach ocenionych negatywnie.

Zdefiniowano dwa obszary wymagające działań naprawczych, gdzie odpowiedzi negatywne przeważają nad pozytywnymi – dotyczą one kontynuacji rozwoju zawodowego oraz nauczania. Stąd też podjęte działania naprawcze.

Pierwszy obszar związany z możliwościami kontynuacji rozwoju zawodowego obejmuje szkolenia, warsztaty, kursy on-line, konferencje, staże i obejmuje pracowników naukowych wszystkich szczebli. Wobec doktorantów możliwości samorozwoju zawodowego zdefiniowano w dwóch obszarach. To rozwój osobisty i społeczny (m.in. wzmacnianie kompetencji interpersonalnych, w zakresie organizacji pracy i samokształcenia przez całe życie) oraz zarządzanie karierą (kształtowanie umiejętności tworzenia i zarządzania planem kariery, w tym zakładania firmy, kształtowanie kompetencji koniecznych przy poszukiwaniu pracy, wielokulturowych, niezbędnych przy wyjeździe za granicę, pośrednictwo w kontaktach z firmami typu B+R). Do tej grupy adresowane są szkolenia i warsztaty z zakresu coachingu, doradztwa zawodowe, czy warsztaty i szkolenia. Ofertę warsztatową, jak też merytoryczną, systematycznie uzupełnianą, można znaleźć na stronie uczelni.

Drugi obszar, w którym w odpowiedziach przeważały oceny negatywne dotyczył nauczania. Zgodnie z zasadami Karty obowiązki pracowników w tym zakresie nie powinny być nadmiernie obciążające i, szczególnie na początkowym etapie kariery, nie powinny stanowić przeszkody w prowadzeniu badań. Obowiązki powinny być odpowiednio wynagradzane oraz uwzględniane w systemach oceny pracowników. Z analizy sytuacji na UPWr. wynika, że obciążenie obowiązkami dydaktycznymi nie odbiega od standardów krajowych, a zasady organizacji pracy regulują uchwały Senatu Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Zgodnie z nimi doktoranci pierwszego roku uczestniczą w prowadzaniu zajęć i zdobywają  doświadczenie zawodowe pod opieką pracownika wyższego stopniem, od drugiego roku są objęci obowiązkiem przeprowadzenia 90 godzin dydaktycznych. Pozostały czas poświęcają na badania naukowe i przygotowanie rozprawy doktorskiej. Prowadzenie zajęć poza pensum traktowane jest jako godziny nadliczbowe oraz odpowiednio wynagradzane. W okresowej ocenie nauczycieli akademickich przydzielane są punkty za wprowadzanie nowoczesnych metod dydaktycznych, nowych przedmiotów i kształcenia na odległość.

Pozostałe obszary, to jest m.in. dobór kadr, warunki pracy, rozwój kariery zawodowej, równowaga płci, prawa własności intelektualnej czy współautorstwo zostały zakwalifikowane do działań samodoskonalących – odpowiedzi neutralne na dotyczące je pytania ankietowe wynosiły ponad 20%.Szczegółowe omówienie wszystkich obszarów badanych w ankiecie i poddanych analizie pod kątem działań naprawczych i doskonalenia: