Eksperci UPWr: Jak dbać o rośliny doniczkowe?

Wybór odpowiedniej rośliny doniczkowej

Nie wszystkie rośliny będą słusznym wyborem do każdego pomieszczenia. Są rośliny, które mają większe wymagania dotyczące ilości światła czy wody. Jeżeli mieszkanie jest zaciemnione, z ograniczonym dostępem do światła słonecznego, najlepiej sprawdzą się w nim na przykład pnącza. – Tam gdzie dochodzi mało słońca, bardzo dobrą rośliną będzie na przykład zamiokulkas, a w zasadzie różne odmiany bluszczu: Syngonium nazywane zroślichą, syngonium trójlistne, filodendron pnący, epipremnum złociste, cisus romboidalny, a do dużych pomieszczeń monstera dziurawa lub Tetrastigma voinierianum. To są rośliny, które będą bardzo dobrze sobie radziły w środowisku zacienionym o rozproszonym świetle – radzi prof. Przemysław Bąbelewski z Katedry Ogrodnictwa na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. Tłumaczy też, dlaczego bluszcze doskonale radzą sobie w takich warunkach: – To są pnącza i zwykle wspinają się na inne rośliny, często żyjąc w ich cieniu. Występują na stanowiskach leśnych, tak jak chociażby nasz rodzimy bluszcz, który pokrywa drzewa w lasach. Dlatego rośliny pnące mają mniejsze wymagania świetlne.

Z kolei w nasłonecznionych mieszkaniach, z południową ekspozycją, prosperować będą zupełnie inne rośliny doniczkowe. – Tutaj jest bardzo duża gama roślin do wyboru, począwszy od grupy sukulentów, w której będą na przykład eszewerie, aloes drzewiasty, grubosz owalny oraz kaktusy, które szczególnie kochają stanowiska nasłonecznione i bardzo intensywne słońce, po na przykład sansewierie gwinejską i cylindryczną. Również interesującą grupą światłolubną będą rośliny z rodziny ostroiowatych czy też fiołki afrykańskie – wymienia prof. Bąbelewski. Tego typu rośliny mają mięsiste organy i kłącza albo liście, dzięki którym gromadzą wodę. Mają mniejsze wymagania wodne niż rośliny, które lubią zacienione pomieszczenia, ponieważ potrafią gromadzić wodę w sobie. – Oczywiście nie wszystkie, ale większość roślin, które lubią słońce, są w jakiś sposób chronione przed transpiracją, parowaniem – dodaje prof. Bąbelewski.

Jak dbać o rośliny doniczkowe?

Po kupnie rośliny odpowiedniej dla naszego domu przychodzi czas na przesadzenie jej do nowej donicy. Ważny jest oczywiście rozmiar doniczki, jednak jeszcze ważniejszy jest dobór ziemi, do której mamy zamiar przesadzić roślinę, ponieważ w sklepie czy hurtowni roślina jest posadzona w ziemi uprawnej, na bazie torfu. Jest to podłoże lekkie, które szybko przesycha. Rynek kwiaciarski w Polsce jest dobrze rozwinięty, więc ziem ogrodowych do wyboru jest bardzo dużo, ale najlepiej zaopatrzyć się w mieszanki uniwersalne, które są najczęściej na bazie torfu zmieszanego na przykład z perlitem, piaskiem, glinką lub keramzytem. Jak twierdzi prof. Bąbelewski: – Można także samemu stworzyć podłoże dla roślin, kupując kwaśny torf i mieszając go z ziemią kompostową, którą można pozyskać z kompostu ogrodowego. Z rozłożonego kompostu powstaje ziemia próchniczna, którą można następnie zmieszać z torfem w proporcjach pół na pół. Do takiej mieszanki można też dodać piasku, aby stworzyć bardziej przewiewna ziemię. 

Przed przesadzeniem rośliny należy pamiętać o tym, aby dobrze dobrać donicę, gdyż nieodpowiednia może doprowadzić do obumarcia rośliny. Według prof. Bąbelewskiego ogrodnicy – amatorzy często popełniają błąd polegający na tym, że kupują osłonki do donic i używają ich jako doniczki. – W tych osłonkach nie ma otworów, więc jeśli podoba nam się jakaś osłonka, to należy pamiętać żeby wsadzić w nią roślinę razem z donicą, w której ją kupiliśmy, ewentualnie z jakąś większą. Często się o tym zapomina i ten błąd jest wielokrotnie popełniany, a roślina i jej system korzeniowy nie mają jak oddychać. Brak powietrza w systemie korzeniowym powoduje jego gnicie, zwłaszcza kiedy woda, którą roślinę podlewamy, nie ma gdzie odpłynąć. Po jakimś czasie roślina po prostu obumiera. We wszystkich donicach powinny byc otwory, przez które nadmiar wody może spłynąć. Na dnie doniczki warto zrobić także drenaż, na przykład ze żwiru, keramzytu lub kamyczków. Taki drenaż chroni korzenie przed stałym przebywaniem w wodzie, a także pozwala powietrzu dostać się do ziemi, aby korzenie mogły oddychać.

– Takie rośliny, które dobrze rozwijają się na nasłonecznionych stanowiskach nie wymagają ogromnego nakładu pracy ani częstego podlewania. Można je podlewać zimą raz w tygodniu, bądź raz na 10 dni. Latem i wiosną należy podlewać je częściej by podłoże było umiarkowanie wilgotne. Można to sprawdzić poprzez dotknięcie dłonią. Powinniśmy wyczuć wilgoć, ale nie mieć mokrej dłoni. Nadmiar wody jest niebezpieczny, gdyż rośliny, a zwłaszcza korzenie mogą zgnić. Natomiast rośliny z grupy pnączy: bluszcze, filodendrony czy monstery też nie są ciężkimi roślinami do utrzymania, tylko tu należy pamiętać o ich częstszym podlewaniu, poniewaz mają nierzadko duże liście i intensywnie oddychają oraz transpirują. Poza podlewaniem nie potrzebują dużo opieki. Jeżeli chodzi o przycinanie roślin, to można je przyciąć raz do roku, na wiosnę, żeby się bardziej zagęściły. Ewentualnie częściej można usuwać żółknące liście – radzi ekspert z Katedry Ogrodnictwa.

is