Czas na zmianę systemu ocen badań

Wszystko zaczęło się blisko rok temu, bo w styczniu 2022 uznano, że konieczne są zmiany. W połowie roku przedstawiono pełny tekst umowy przyjętej przez członków Koalicji na rzecz Reformy Oceny Badań Naukowych (CoARA), a w początkach grudnia odbyło się Zgromadzenie Konstytucyjne Koalicji. Uczestniczyło w nim ponad 300 organizacji, których przedstawiciele wybrali Radę Sterującą. Na jej czele stanęła Rianne Letschert, zgłoszona przez Maastricht University, Universities of the Netherlands oraz Young European Research Universities Network – YERUN.

Podstawą powołania CoARA była decyzja Komisji Europejskiej, która w listopadzie podpisała Porozumienie w sprawie reformy oceny badań – wyznacza ono wspólny kierunek zmian w praktykach oceniania naukowców, badaczy i organizacji badawczych w celu maksymalizacji jakości i wpływu badań. Jednocześnie KE zatwierdziła Deklarację z San Francisco w sprawie oceny badań naukowych (DORA). Została ona opracowana w 2012 roku i zawiera zalecenia dotyczące poprawy oceny naukowców i wyników badań – chodzi o  zmniejszenie zależności od wskaźników opartych na czasopismach, takich jak miary wpływu czasopism i cytowań. Celem zmian jest przesunięcie akcentu na rzecz wartości badań.

Koalicja, do której dołączył Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ma ułatwić wymianę informacji, wzajemne uczenie się wszystkich zainteresowanych doskonaleniem praktyk oceny badań naukowych oraz umożliwić reformę systemową. Założone ramy czasowe przewidują, że do końca 2023 roku jej sygnatariusze rozpoczną przegląd kryteriów, narzędzi i procesów oceny badań – transparentnie, a więc informując o wszystkim na bieżąco społeczności, które reprezentują. Do końca 2027 roku zaś zostaną wprowadzone wypracowane zmiany. Ich potrzebę najdobitniej wyraża opinia Marka Schiltza, prezesa Science Europe: – „Publikuj albo zgiń” i metryki zaprowadziły nas w ślepy zaułek. Zacznijmy dostrzegać pełen zakres wartości tworzonych przez badaczy.

Wtóruje mu Michael Murphy, prezes Europejskiego Stowarzyszenia Uniwersytetów (EUA), nie kryjąc, że nadszedł czas, aby wyjść poza dotychczasowe deklaracje i jasno określić, jak środowisko naukowe widzi przyszłości ewaluacji badań naukowych: – Uniwersytety, badacze i wszyscy interesariusze muszą wybrać sposób, w jaki chcą być oceniani, i muszą to zrobić już teraz.

1 grudnia 2022 roku odbyło się pierwsze posiedzenie Rady Sterującej Koalicji. Podczas spotkania Rianne Letschert, nowo wybrana przewodnicząca CoARA, stwierdziła, że ​​„potrzebujemy lepszej równowagi w sposobie, w jaki nagradzamy naukowców” i podkreśliła „pilną potrzebę większej różnorodności ścieżek kariery w środowisku akademickim”, przede wszystkim jednak zatwierdzono wstępny plan pracy i budżet koalicji oraz formalnie powołano Europejską Fundację Nauki (ESF)-Science Connect. Wśród członków Koalicji polskie środowisko naukowe reprezentują m.in. Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Konferencja Akademickich Szkół Polskich, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, Uniwersytet Warszawski, Akademia Górniczo-Hutnicza, Politechnika Krakowska, Politechnika Poznańska, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu.

opr. kbk, wykorzystano materiały CoARA i Komisji Europejskiej

• 

  W stronę uczelni badawczej dzięki Wiodącym Zespołom Badawczym

  Działalność Wiodących Zespołów Badawczych to między innymi ponad 1300 publikacji naukowych i ponad 100 projektów, na które uzyskano niemal 100 milionów złotych dofinansowania.

• 

  UPWr ze statusem Uniwersytetu Europejskiego

  Decyzją Komisji Europejskiej międzynarodowe konsorcjum EU GREEN, do którego należy Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu otrzymało status Uniwersytetu Europejskiego. To dla naszej uczelni duży prestiż oraz szansa na umiędzynarodowienie kierunków studiów, współpracę naukową i wymianę doświadczeń w obszarze innowacji.