Profesor Jerzy Juszczak, twórca najlepszej w Polsce Katedry Hodowli Bydła, rektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu w latach 1986-1990 zmarł 13 czerwca 2020 roku. Miał 92 lata.
Profesor Jerzy Juszczak urodził się w 1928 roku we Lwowie i jak wielu lwowiaków po II wojnie światowej przyjechał do Wrocławia. Tutaj też zaczął studia – jeszcze na Uniwersytecie i Politechnice Wrocławskiej, które początkowo były jedną uczelnią. Absolwent Wydziału Rolniczego z roku 1950, wychowanek profesora Tadeusza Konopińskiego, wybitnego specjalisty z zakresu hodowli zwierząt, poszedł ścieżką wyznaczoną przez swojego mentora.
– Profesor Juszczak stworzył własną szkołę naukową, a kierowana przez niego katedra była swego czasu najlepsza w Polsce. Do Wrocławia przyjeżdżali wszyscy specjaliści zajmujący się hodowlą bydła i ci, którzy chcieli się w tym kierunku specjalizować – opowiada prof. Tadeusz Szulc, który był wychowankiem rektora Jerzego Juszczaka. To on przekonywał go do pozostania po studiach na uczelni i rozpoczęcia pracy naukowej. – A w tej pracy największą wartością, wynikającą z osobowości mojego nauczyciela i wychowawcy, była wolność. Bardzo trudno jest pozbierać myśli, kiedy odchodzi osoba tak mi bliska, z którą prawie 55 lat związany byłem zawodowo. Ale jeśli mam mówić o tym, co było w profesorze wyjątkowe i sądzę, że nie tylko w moim odczuciu, to właśnie owa wolność, jaką nam dawał – podkreśla były retor Uniwersytetu Przyrodniczego.
Ta wolność wyglądała tak, że kiedy Tadeusz Szulc był przewodniczącym rady uczelnianej i któregoś razu przyjechała do niego mama, poszedł do profesora Jerzego Juszczaka zwolnić się z zajęć. Usłyszał wtedy: – Panie Tadeuszu, a ja się u pana zwalniam? To pan odpowiada za to, co pan robi, jak pan robi, jak się angażuje.
Podobnie było, kiedy przyszedł do swojego mentora z pierwszą samodzielną pracą naukową. Przyniósł ją do przeczytania, a profesor Juszczak bez wahania powiedział: – A ja panu przynoszę moje prace do czytania?
Prof. Jerzy Juszczak – współpracownicy cenili go za życzliwość i wolność, jaką im dawał fot. Tomasz Lewandowski
– Oczywiście przeglądał przygotowywane publikacje, dyskutował, omawiał, ale uczył odpowiedzialności. Bo jak się oddaje pracę profesorowi, to tę odpowiedzialność już trochę z siebie zrzuca, a tak własny tekst można jeszcze parę razy przeczytać, przemyśleć, poprawić. I dlatego po habilitacji na uroczystości w sali im. profesora Tadeusza Konopińskiego, dziękując profesorowi Juszczakowi, dziękowałem za wolność, którą mi dał, za to, że sam mogłem decydować o tym, co robię i jak robię – wspomina profesor Tadeusz Szulc i nie ma wątpliwości, że sukces szkoły naukowej stworzonej przez Jerzego Juszczaka, doktora honoris causa uczelni w Rostocku i Brnie, wynikał właśnie z tej wolności.
– Był człowiekiem niesłychanie życzliwym, lubianym. Po raz pierwszy zetknąłem się z profesorem w 1972 roku, kiedy był dziekanem ówczesnego Wydziału Zootechnicznego, ale bliżej poznałem, kiedy zostałem członkiem rady wydziału. Uderzało to, że wspierał innych w ich ambicjach naukowych, przy kolejnych stopniach do pokonania zawsze skupiał się na pozytywach, podkreślał to, co dobre – opowiada profesor Roman Kołacz.
Obaj byli rektorzy Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu podkreślają, że ich poprzednik miał też jedną niezwykle charakterystyczną cechę: dystans. Profesor Szulc kiedy został rektorem, bardzo często spotykał się z profesorem Juszczakiem, by rozmawiać o różnych pomysłach. I równie często słyszał: – Panie Tadeuszu, niech pan się tak nie przejmuje, powoli. Trochę się sprawy same załatwią, najgorzej jest podejmować szybkie i nagłe decyzje, bo wtedy można najłatwiej popełnić błąd.
Profesor Kołacz z kolei pamięta zasłyszaną anegdotę o tym, jak rektor Juszczak traktował pisma z ministerstwa: wyrzucał je do kosza. Kiedy sekretarka, słynna pani Niusia, ze zgrozą w głosie próbowała interweniować i mówiła: – „Panie rektorze, to jest bardzo ważne pismo z ministerstwa”, profesor Juszczak ze spokojem odpowiadał: – „Jak takie ważne, to wyślą jeszcze raz”.
Nauka – obok rodziny – była najważniejsza w jego życiu. Wspólnie z profesorami Henrykiem Jasiorowskim, Antonim Kaczmarkiem i Władysławem Zalewskim powołali do życia profesorski Klub hodowcy bydła, który miał nadzorować rozwój katedr naukowych w zakresie zootechniki, w tym w zakresie hodowli bydła. Po 13 latach na prezydenta tego klubu powołali profesora Tadeusza Szulca.
– Najlepszym dowodem jego wielkości i autorytetu jest to, że kiedy przychodził na uczelnię spotkać się, porozmawiać zawsze był „naszym profesorem” i to 20 lat po odejściu na emeryturę – podkreśla profesor Tadeusz Szulc i po chwili dodaje: – Mnie zawsze ujmowała też jego troska o rodzinę. Córka z wnukami mieszka w Anglii, ale mieli ze sobą stały kontakt, jeździli do siebie, dzwonili. Kilka tygodni temu profesor zaprosił mnie do siebie, żebym wpadł porozmawiać. I jak to zwykle, w codziennym ferworze, odkładałem to spotkanie…
***
Profesor Jerzy Juszczak urodził się 14 sierpnia 1928 r. we Lwowie. Od 1945 r.mieszkał we Wrocławiu, gdzie uzyskał świadectwo dojrzałości i podjął studia na Wydziale Rolnym Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu. W 1950 r. został zaangażowany na stanowisko młodszego asystenta w Katedrze Szczegółowej Hodowli i Żywienia Zwierząt Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu. Z Uczelnią tą, przekształconą później w Akademię Rolniczą we Wrocławiu, związał całą swoją działalność zawodową. Przeszedł kolejne stopnie kariery nauczyciela akademickiego. Habilitował się w 1965 r. na Wydziale Zootechnicznym WSR w Poznaniu, w 1972 r. Rada Państwa nadała mu tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, a w 1978 r. profesora zwyczajnego. Pracował w kolejnych zakładach wchodzących w skład Katedry – w Zakładzie Hodowli Owiec i Zwierząt Futerkowych, Zakładzie Hodowli Trzody Chlewnej, a od 1964 r. w Zakładzie Hodowli Bydła, kierownictwo, którego objął po przejściu na emeryturę profesora Tadeusza Konopińskiego. Zakładem tym, przekształconym później w Katedrę Hodowli Bydła i Produkcji Mleka, kierował do 1993 r. W latach 1965–1972 pełnił funkcje prodziekana i dziekana Wydziału Zootechnicznego, a w okresie 1985–1990 – Rektora Akademii Rolniczej, ponadto przez szereg lat zasiadał w Senacie uczelni. Będąc kontynuatorem szkoły naukowej hodowli bydła, stworzył własną szkołę, poszerzając ją o aktualną problematykę, taką jak zachowanie się różnych genotypów bydła w aktualnych warunkach środowiskowych, genetyczne i środowiskowe uwarunkowanie cech produkcyjnych bydła, rola interakcji genetyczno-środowiskowych w hodowli bydła i inne. Starał się stworzyć przyjazne warunki do pracy naukowej, co zaowocowało m.in. licznymi publikacjami, wypromowaniem 13 doktorów i doprowadzeniem do habilitacji 6 współpracowników, których większość uzyskała później dalsze tytuły naukowe. Był recenzentem wielu przewodów doktorskich i habilitacyjnych, opiniodawcą ponad 80 wniosków o zatwierdzenie przez Centralną Komisję Kwalifikacyjną uchwał Rad Wydziałowych o nadanie stopni i tytułów naukowych, opiniował wnioski o nadanie godności doktorów honoris causa. W swoim dorobku naukowym posiadał około 300 publikacji, z czego przeszło 140 stanowiły oryginalne rozprawy naukowe, publikowane w czasopismach krajowych i zagranicznych, a także prezentowane na konferencjach naukowych. Był również współautorem wydawnictw książkowych, w tym podręczników akademickich: „Hodowla bydła” (dwa wydania), „Zasady wychowu cieląt” (dwa wydania), „Intensywna produkcja mleka”. W latach 1986–1990 powierzono profesorowi koordynację Programu Centralnego RR-II-23 „Metodologiczne podstawy genetycznego doskonalenia ras i odmian była w Polsce”. Objął on swym zasięgiem niemal całe środowisko naukowe w Polsce i przyczynił się w znacznym stopniu do planowego zespolenia tego środowiska. W latach następnych profesor był realizatorem 4 grantów KBN. Doświadczenie naukowe zdobywał w ramach licznych kontaktów z ośrodkami zagranicznymi, m.in. w Danii, ZSRR, Czechosłowacji, Austrii, Włoszech i Niemczech. Szczególnie, wieloletnia współpraca z Uniwersytetem w Rostocku oraz Instytutem Biologii i Hodowli Zwierząt w Dummerstorf zaowocowała kilkudziesięcioma wspólnymi publikacjami. W uznaniu efektów tej współpracy w 1991 r. Uniwersytet w Rostocku nadał mu godność doktora honoris causa. Szereg funkcji pełnił także poza uczelnią macierzystą. Był członkiem zarządu i prezydium Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego (od 1962 r. członek honorowy tej organizacji), członkiem Prezydium Stowarzyszenia Inżynierów Techników Rolnictwa NOT (1974–1980), członkiem i wiceprzewodniczącym Komitetu Nauk Zootechnicznych PAN (1965–1977), Rady Naukowo-Technicznej przy Ministrze Rolnictwa, Kolegium Redakcyjnego „Roczników Naukowych Zootechniki – Monografie i Rozprawy”, Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej dla Kadr Naukowych przy Prezesie Rady Ministrów (1972–1980) i Centralnej Komisji ds. Tytułu i Stopni Naukowych (1991–1999), Rady Naukowej Instytutu Hodowli i produkcji Mleka SGGW-AR (1982–1988), Rady Naukowej Instytutu Przemysłu Mleczarskiego (1978–1986), przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Zootechniki (1991–1995) i jej członkiem (1985–1995). W uznaniu dla działalności dydaktycznej i naukowej otrzymał wiele nagród Rektora oraz odznaczenia, m.in. medal „Za Zasługi dla Akademii Rolniczej we Wrocławiu”, Medal Komisji Edukacji Narodowej, krzyże: Kawalerski, Oficerski i Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Medal 50-lecia Instytutu Zootechniki, Medal V Wydziału PAN im. Juliana Oczapowskiego.
Ta strona wykorzystuje pliki cookies własne w celu zapewnienia prawidłowego jej działania. Te pliki cookies pozostaną aktywne zawsze, nie ma możliwości wyboru w tym zakresie, ponieważ są to pliki cookies, dzięki którym strona funkcjonuje w prawidłowy sposób. W tych plikach cookies zapisana zostanie informacja o ustawieniach plików cookies użytkownika. Dodatkowo wykorzystywane są pliki cookies podmiotów trzecich w celu korzystania z narzędzi zewnętrznych. Więcej informacji w polityce prywatności.
Cel
Umożliwia przechowywanie danych (np. plików cookie) związanych z reklamami.
Zgoda
Określa stan zgody na wysyłanie do Google danych użytkownika związanych z reklamami.
Zgoda
Określa stan zgody na reklamy spersonalizowane.
Zgoda
Umożliwia przechowywanie danych (np. plików cookie) dotyczących statystyk, np. czasu trwania wizyty.
Zgoda
Umożliwia przechowywanie danych, które obsługują funkcje witryny lub aplikacji, np. ustawień języka.
Zgoda
Umożliwia przechowywanie danych dotyczących personalizacji, np. rekomendacji filmów
Zgoda
Umożliwia przechowywanie danych związanych z zabezpieczeniami, takimi jak funkcja uwierzytelniania, zapobieganie oszustwom i inne mechanizmy ochrony użytkowników.