Studia dla ciekawych: biotechnologia stosowana roślin i bioinformatyka

Biotechnologia stosowana roślin to studia I stopnia, a więc dla maturzystów, którzy szukają ciekawego pomysłu na siebie i przyszły zawód. Po tych studiach mogą bowiem pracować w laboratoriach biotechnologicznych, firmach hodowlanych w kraju i zagranicą, administracji samorządowej i państwowej, usługach i doradztwie. Mogą też założyć własną firmę, specjalizującą się w hodowli roślin… in vitro.

Biotechnologia – to według konwencji o różnorodności biologicznej ONZ używanie układów biologicznych, organizmów żywych lub ich składników w celu wytwarzania lub modyfikowania produktów lub procesów w określonym zastosowaniu. Ludzkość wykorzystuje ją od tysięcy lat. Biotechnologię wykorzystuje się w produkcji piwa, jogurtu, serów. Fermentacja cukrów prostych przez drożdże to nic innego jak proces biotechnologiczny. Nowoczesna biotechnologia jest często związana z użyciem genetycznie zmodyfikowanych organizmów (GMO), na przykład pałeczki okrężnicy albo drożdży do produkcji insuliny lub antybiotyków. Wielkie nadzieje wiązane są też z „zieloną biotechnologią”, która ma być przyjazna środowisku dzięki uprawie zaprojektowanych roślin produkujących pestycydy, co wyeliminuje potrzebę ich zewnętrznego stosowania, jak jest np. w przypadku jednej z odmian kukurydzy.

To studia dla pasjonatów, którzy dowiedzą się nie tylko czym naprawdę jest GMO, ale też na czym polega kontrola produktów modyfikowanych genetycznie. Na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu na kierunku biotechnologia stosowana roślin zdobędą rzetelną wiedzę o tym, jak zbudowany jest organizm roślinny, czy i jak człowiek może ten organizm modyfikować (każdy miłośnik biologii zna ze szkoły prawa Mendla, ale na studiach o genetyce dowie się znacznie więcej). Po trzech latach nauki absolwent studiów na tym kierunku będzie nie tylko znał techniki biotechnologiczne, możliwości ich wdrażania do hodowli roślin, ale też wiedział, czym jest analiza ekonomiczna, organizacja i zarządzanie oraz zasady funkcjonowania rynku produktów roślinnych. To specjalistyczna wiedza, pozwalająca na świat roślin spojrzeć z szerokiej perspektywy łączącej naukę, biznes i społeczną odpowiedzialność za środowisko, w jakim żyje człowiek.

Równie fascynujące są studia II stopnia na kierunku bioinformatyka, które łączą w sobie wiedzę z biologii, głównie genetyki, z informatyką, ze szczególnym uwzględnieniem programowania.

Termin „bioinformatyka” pojawił się po raz pierwszy w 1970 roku i odnosił się do badania procesów informatycznych w systemach biotycznych. Jego twórcami są Paulien Hogeweg i Ben Hesper. W ten sposób wyróżnili oni bioinformatykę jako osobną dziedzinę nauki obok biochemii i biofizyki. Z bioinformatyką związana jest ściśle biologia molekularna – na jej rozwój wpłynęły odkrycie w 1953 roku przez Jamesa Watsona i Francisa Cricka struktury podwójnej helisy DNA przechowującego informację genetyczną we wszystkich organizmach żywych oraz określenie w 1952 roku przez Fredericka Sangera pełnej sekwencji aminokwasów insuliny. Szybko okazało się, że ogromne ilości danych generowanych w toku prowadzonych eksperymentów  biologicznych wymagają nowych narzędzi do przetwarzania i przechowywania. I tak narodziła się bioinformatyka, dzisiaj niezbędna w pracy biologów. Pionierką w tej dziedzinie była Margaret Oakley Dayhoff – twórczyni pierwszej bioinformatycznej bazy danych, w której zgromadziła wszystkie dostępne sekwencje białkowe. Dzięki kolejnym dokonaniom, takim jak zsekwencjonowanie po raz pierwszy pełnego genomu DNA przez Sangera, zapotrzebowanie na bioinformatykę znacznie się zwiększyło, a jej rozwój przyspieszył. W latach 80. XX wieku powstał GenBank, amerykańska bioinformatyczna baza danych zbierająca i gromadząca sekwencje nukleotydowe. Założono National Center for Biotechnology Information (NCBI) – organizację, która zajęła się zarządzaniem GenBankiem i Human Genome Project (HGP) – projektem naukowym, którego celem było poznanie ludzkiego genomu. W Europie powstała baza danych na Uniwersytecie w Genewie (SWISS-PROT) i European Molecular Biology Laboratory (EMBL). Dzięki dalszym badaniom i postępowi w bioinformatyce możliwe było między innymi zsekwencjonowanie w 2001r. ludzkiego genomu. Informatyka na stałe weszła do świata biologii.

Na tych studiach z jednej strony można się nauczyć tego, jak planować eksperymenty biologiczne i hodowlane, ale z drugiej, jak w tym planowaniu wykorzystuje się matematykę, języki programowania, jakie znaczenie ma tu statystyka, czy statystyczne modelowanie danych biologicznych. To studia wymagające, jednocześnie jednak dające wiele satysfakcji. Na bioinformatyce na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu poznaje się bowiem m.in. medyczne bazy danych, ale też zasady projektowania leków i modelowania związków chemicznych. Absolwenci tego kierunku mogą pracować w firmach farmaceutycznych, bioinformatycznych, laboratoriach badawczych i usługowych, czy ośrodkach oceny genetycznej zwierząt i roślin.

kbk