Studencki Nobel 2016

Pracę inżynierską i magisterską z biotechnologii napisała pod kierunkiem prof. Małgorzaty Robak. Pierwszą poświęciła proteomice, stosunkowo nowej dziedzinie nauki, w obrębie której analizowany jest skład, budowa i funkcja białek oraz zachodzące w komórkach interakcje między białkami. Druga dotyczyła badań nad lipazami produkowanymi przez drożdże niekonwencjonalne.

– Lipazy mają szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i chemicznym. Wykorzystuje się je również w branży papierniczej, skórzanej, przy produkcji kosmetyków. Ich wszechstronne przeznaczenie sprawia, że rynek lipaz jest wart miliardy dolarów. Moja praca polegała na optymalizacji parametrów hodowli w celu podniesienia produkcji lipaz przez szczep drożdży Yarrowia lipolytica. Lipazy te poddałam procesowi immobilizacji, dzięki czemu można ich używać wielokrotnie, zdecydowanie zmniejszając koszty procesu – tłumaczy Ewa Szczepańska, doktorantka na Wydziale Nauk o Żywności UPWr, kończąca równocześnie drugi kierunek studiów – zarządzanie i inżynierię produkcji – na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu.

Ewa Szczepańska jest zdobywczynią Studenckiego Nobla 2016 w kategorii nauk przyrodniczo-rolniczych – nagrody przyznawanej najbardziej wszechstronnym studentom w Polsce. Liczą się kierunki studiów, znajomość języków obcych, staże i wyjazdy zagraniczne, działalność w kołach naukowych, publikacje, wystąpienia na konferencjach, stypendia, wolontariaty, nawet zainteresowania. Nagrodę w sześciu kategoriach – nauki ekonomiczno-prawne, nauki humanistyczne i sztuka, nauki medyczne i nauki o zdrowiu, nauki przyrodniczo-rolnicze, nauki ścisłe i techniczne oraz nauki społeczne – przyznaje Niezależne Zrzeszenie Studentów.

– Gdy dostałam zaproszenie na rozdanie nagród w Warszawie, byłam bardzo mile zaskoczona. Jeszcze bardziej, gdy okazało się, że zajęłam pierwsze miejsce. Istotny jest fakt, że sukcesu nie odniosłam sama. Na swojej drodze rozwoju naukowego spotkałam osoby, które pomogły mi w jego osiągnięciu – bez nich nie byłoby to możliwe. Pasją do nauki i badań laboratoryjnych zaraził mnie dr Filip Boratyński, który przez trzy lata był moim opiekunem naukowym i mentorem. Pracując z nim realizowałam projekty badawcze, które zaowocowały publikacjami, wyjazdami na konferencje i licznymi nagrodami. Aktualnie jest promotorem pomocniczym mojej pracy doktorskiej. Dzięki Prof. Robak z mojej pracy inżynierskiej powstała przeglądowa publikacja, miałam też możliwość wystąpienia na prestiżowej międzynarodowej konferencji. Obecnie kontynuujemy badania nad uzyskanym preparatem enzymatycznym – mówi Ewa Szczepańska i dodaje, że wszystko zaczęło się w kole naukowym.

– Najpierw byłam członkiem SKN OrgChem, potem pełniłam funkcję przewodniczącej, aktualnie jestem jego opiekunem. Koło intensywnie się rozwija i jestem bardzo dumna z moich studentów, którzy osiągają wspaniałe sukcesy. Efekty są najlepszą motywacją do pracy, a im więcej człowiek ma do zrobienia, tym jest lepiej zorganizowany. Od dziecka chciałam zostać naukowcem, w szczególności fascynowały mnie nauki przyrodnicze. Biologia i chemia to przedmioty, których nauka sprawiała mi przyjemność i przychodziła mi z łatwością. Biotechnologia łączy obie te dziedziny i co najważniejsze, pozwala prowadzić badania, z których ktoś będzie mógł skorzystać. Obecnie przedmiotem moich badań jest makuch, czyli produkt uboczny tłoczenia oleju, który wykorzystuję do hodowli grzybów strzępkowych i biotransformacji na podłożu stałym. Uzyskane związki byłyby bardzo atrakcyjne dla przemysłu farmaceutycznego, przy okazji zdecydowanie zwiększając wartość użytkową tego zbędnego produktu – opowiada doktorantka Katedry Chemii UPWr.