Pożegnaliśmy prof. Zofię Jasińską

– Znałem panią profesor od 1979 roku, czyli 38 lat. Pracę magisterską napisałem w Katedrze Łąkarstwa, ale bezpośrednio po skończeniu studiów nie podjąłem pracy na uczelni, bo nie było etatu. Dopiero w 1979 roku, po dwóch latach pracy w PGR, przyszedłem na uczelnię i już pod kierunkiem pani profesor zrealizowałem pracę doktorską, której była promotorem – wspomina prof. Andrzej Kotecki z Katedry Szczegółowej Uprawy Roślin Wydziału Przyrodniczo-Technologicznego i dodaje: – Ona kształtowała moje dojrzewanie naukowe, profilowała mnie badawczo również przy pracy habilitacyjnej, współpracowaliśmy aż do jej przejścia na emeryturę, krótko mówiąc nadawaliśmy na tej samej fali.

Dowodem tej współpracy są dwa fundamentalne dzieła: pierwsze to monografia „Rośliny strączkowe”, wydana w 1993 roku przez PWN, drugie, wydane tuż przed przejściem pani profesor na emeryturę, to dwutomowe, jedno z najobszerniejszych w XX wieku opracowań dotyczących uprawy roślin zatytułowane „Szczegółowa uprawa roślin”.

– Pierwszy tom liczył sobie 500 stron, a drugi 700. Z tego podręcznika chętnie korzystają doktoranci i osoby bardziej zaawansowane w botanice i w biologii roślin uprawnych. To kompendium wiedzy na temat gatunków roślin, niektórych dzisiaj już nieuprawianych. A wartością dodaną było to, że przy pisaniu tego podręcznika udało się zbudować zespół najlepszych specjalistów z całej Polski. Siedemnastu autorów! Oczywiście kolejne rozdziały wymagały redakcji, ujednolicenia, bo każdy pisał je nieco inaczej, ale tak powstał podręcznik, który doczekał się dwóch wydań – opowiada prof. Kotecki.

Prof. Zofia Jasińska w 2005 roku została wyróżniona przez społeczność akademicką Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu tytułem doktora honoris causa uczelni. Konsekwentna w swoich zasadach, wymagająca od siebie, ale i od innych, powszechnie szanowana w środowisku naukowców specjalizujących się w botanice i uprawie roślin.

– Nie tylko pełniła cały szereg odpowiedzialnych funkcji, między innymi była prorektorem, przez wiele lat była też członkiem senackiej komisji ds. finansów. Ale to jej żelaznym zasadom zawdzięczamy uratowanie Pałacu w Pawłowicach przed sprzedażą – prof. Andrzej Kotecki pamięta, że siedzibę rodu Kornów chciał kupić pewien Hiszpan, któremu do tej inwestycji udało się namówić ówczesnego rektora prof. Jerzego Kowalskiego. – Szczęśliwie pani profesor na senacie, gdzie miała zapaść decyzja o sprzedaży, sprzeciwiła się, a jak się później okazało, ów inwestor był oszustem – opowiada wieloletni współpracownik Zofii Jasińskiej.

W 1993 roku pani profesor przeszłą na emeryturę, ale z pracy, która była całym jej życiem nie zrezygnowała, nawet kiedy zaczęła chorować. Na uczelni była jeszcze w poniedziałek 9 stycznia, następnego dnia poczuła się gorzej i trafiła do szpitala. Zmarła w piątek 13 stycznia 2017 roku w wieku 86 lat.

We wspomnieniu o prof. Jasińskiej prof. Andrzej Kotecki napisał: – Nasuwa się fundamentalne pytanie, jakim była Człowiekiem? Można najkrócej powiedzieć, że była Człowiekiem pracy u podstaw wpisującym się w koncepcje dobra godziwego, której zwolennikiem był św. Jan Paweł II. W encyklice Laborerem Exercenes. O pracy ludzkiej Jan Paweł II pisze: „Z PRACY swojej ma człowiek pożywać chleb i poprzez pracę ma przyczyniać się do ciągłego rozwoju nauki i techniki, a zwłaszcza do nieustannego podnoszenia poziomu kulturalnego i moralnego społeczeństwa, w którym żyje jako członek braterskiej wspólnoty; praca zaś oznacza każdą działalność, jaką człowiek spełnia, bez względu na jej charakter i okoliczności, to znaczy każdą działalność człowieka, która za pracę uznać można i uznać należy pośród całego bogactwa czynności, do jakich jest zdolny i dysponowany poprzez samą swoją naturę, poprzez samo człowieczeństwo”. Pani profesor była przede wszystkim człowiekiem tak głęboko pojmowanej pracy i wiążącej się z nią uczciwością w poszukiwaniu prawdy, wrażliwością na krzywdę ludzką i poczuciem odpowiedzialności w wymiarze etycznym i moralnym. Wszystkie te zalety bez wątpienia wyniosła z rodzinnego domu i rozwijała je przez całe ziemskie bytowanie. Każdy mógł pełnymi garściami czerpać z zasobów jej mądrości i niech każdy z uczestników dzisiejszej uroczystości rozważy we własnym sumieniu, na ile z tego dobra skorzystał.

Profesor Zofia Jasińska należała do grona uczonych, którzy tworzyli i rozwijali polską szkołę agrotechniki i nowoczesnych systemów uprawy roślin. Studia na Wydziale Rolnym Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu ukończyła w 1952 roku uzyskując dyplom inżyniera rolnika. Tytuł magistra rolnictwa uzyskała w 1954 roku na tym samym wydziale, ale już w Wyższej Szkole Rolniczej we Wrocławiu. Z wrocławskim Wydziałem Rolniczym związała się już podczas studiów magisterskich, podejmując pracę na stanowisku asystenta w Katedrze Szczegółowej Uprawy Roślin w 1953 roku. Tam, w miarę rozwoju naukowego, zdobywała kolejne stanowiska i tytuły aż po profesora zwyczajnego.

Głównymi kierunkami badawczymi prof. Zofii Jasińskiej były: doskonalenie metod badawczych; określenie właściwości roślin mających znaczenie w mechanizacji prac uprawowych i konserwacji ziemiopłodów; poszukiwanie racjonalnych sposobów uprawy roślin motylkowych jako źródła pasz wysokobiałkowych; badanie wartości przedplonowej roślin strączkowych oraz opracowanie kompleksowej technologii uprawy nowych, ulepszonych odmian rzepaku ozimego.

kbk