Polska Nagroda Inteligentnego Rozwoju 2020 dla UPWr

Polska Nagroda Inteligentnego Rozwoju przyznawana jest podczas Forum Inteligentnego Rozwoju – poświęconego nowym technologiom, innowacjom, wynalazkom i innowatorskim inwestycjom sięgającym po polską myśl techniczną i naukową. W tym roku przyznano je po raz piąty. Nagrody przyznawane są w kilku kategoriach: „Samorząd przyjazny mieszkańcowi i inwestorowi”, „Naukowcy przyszłości – badania aplikacyjne”, „Naukowcy przyszłości – nauki ścisłe i techniczne”. W tym roku uhonorowano też zasłużonych dla inteligentnego rozwoju, wyróżnienia przyznając przedstawicielom nauki i biznesu.

Prof. Anna Michalska-Ciechanowska i prof. Krzysztof Lejcuś zostali wyróżnieni w kategorii „Naukowiec przyszłości – badania podstawowe” i „Naukowiec przyszłości – badania aplikacyjne”.

Prof. Anna Michalska-Ciechanowska i prof. Krzysztof Lejcuś zostali wyróżnieni w kategorii „Naukowiec przyszłości – badania podstawowe” i „Naukowiec przyszłości – badania aplikacyjne”.

Prof. Anna Michalska-Ciechanowska z Katedry Technologii Owoców, Warzyw i Nutraceutyków Roślinnych została doceniona za realizację projektów pt. „Interakcje związków bioaktywnych z nośnikami podczas procesu suszenia soków owocowych”, „Analiza właściwości fizyko-chemicznych proszków z soków i wytłoków wybranych owoców otrzymanych różnymi sposobami suszenia i ich wpływ na markery immunologicznego w badaniach modelowych in vivo” oraz „Identyfikacja kluczowych parametrów wybranych sposobów suszenia wpływających na termolabilność i interakcje związków bioaktywnych w proszkach owocowych”. W maju 2020 roku prof. Michalska-Ciechanowska zdobyła ponad milion złotych w konkursie Alphorn Narodowego Centrum Nauki na badania proszków owocowych realizowane wspólnie z prof. Wilfriedem Andlauerem z HES-SO Valais-Wallis University of Applied Sciences w Sion. NCN konkurs organizowało we współpracy ze szwajcarską agencją Swiss National Science Foundation.

Proszki owocowe, naturalne zamienniki sztucznych suplementów czy barwników, mogą być stosowane jako naturalne źródło związków prozdrowotnych, niezależnie od sezonowości owoców. Warunkiem jest odpowiednio przeprowadzona technologia produkcji, która pozwoli na zachowanie w nich bioaktywnych składników. – Chcemy uzyskać produkty, które w przeciwieństwie do owoców nie będą sezonowe, a więc naturalne związki bioaktywne będą dostarczać cały rok. To też krok do ograniczenia ilości sztucznych dodatków w żywności, co jest odpowiedzią na rosnącą świadomość konsumentów, którzy coraz uważniej przypatrują się etykietom produktów – mówi prof. Anna Michalska-Ciechanowska, podkreślając, że coraz więcej konsumentów wie, że żywność wysoko przetworzona niesie ze sobą różne, często negatywne skutki dla kondycji i zdrowia człowieka. Dlatego też wraz z zespołem badawczym, sięgając po różne, innowacyjne technologie, bada interakcje zachodzące podczas suszenia soków owocowych z naturalnymi nośnikami, by wyeliminować powstawanie szkodliwych związków podczas suszenia.

– Opracowujemy składy proszków o nowych właściwościach, które mogą być kierowane do konkretnych grup konsumentów, np. diabetyków, którzy żyją w reżimie dietetycznym i w zagrożeniu poważnymi powikłaniami – dodaje prof. Michalska-Ciechanowska, nie kryjąc, że wyróżnienie jest również sygnałem, że badania, jakie prowadzi, dostrzega też rynek, który będzie ich odbiorcą.

Prof. Krzysztof Lejcuś z Instytutu Inżynierii Środowiska został wyróżniony za działania podjęte w ramach realizacji projektu GEOSAP „Hydrobox 2.0 – innowacyjna technologia wspomagająca oszczędzanie wody i wegetację roślin”. Technologia, opatentowana w Unii Europejskiej, pozwala oszczędzać wodę w rolnictwie, zieleni miejskiej, ale też ma znaczenie dla poprawy bezpieczeństwa budowli hydrotechnicznych, skarp i nasypów.

Hydrobox 2.0 to inaczej geokompozyt, w skład którego wchodzi superabsorbent – proszek, który w kontakcie z wodą pęcznieje i staje się żelem. 1 gram tej substancji znanej od kilkudziesięciu lat i wykorzystywanej m.in. w produkcji materiałów higienicznych, może zatrzymać około 300 gram wody. Innowacyjny pomysł zespołu prof. Lejcusia polega na nowej technologii zastosowanie geokompozytu – opakowano go w geowłókninę, co pozwala umieszczać go punktowo pod korzeniami rośliny w postaci „poduszki”, w której gromadzi się woda. Projekt Hydrobox 2.0 prowadzony jest w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjny Rozwój współfinansowanego przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, a realizowany jest w konsorcjum pomiędzy Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu – liderem i inicjatorem a firmą Geotabo sp. z o.o.

– Na opracowanie nowej generacji geokompozytów sorbujących wodę konsorcjum otrzymało ponad 2,6 mln zł z czego ponad 2,3 mln przypada na UPWr. W ramach projektu opracowywane są innowacyjne, biodegradowalne wersje produktów Hydrobox. Hydroboxy nowej generacji nie tylko rozkładają się samoistnie w glebie, ale jednocześnie dostarczają podstawowych składników pokarmowych niezbędnych do wegetacji roślin. Tak jak do tej pory, pozwalają też na znaczące oszczędności wody używanej do nawodniania. Dodatkowo w dużej części będą one powstawały z wykorzystaniem materiałów odpadowych, wpisując się tym samym w zasady gospodarki cyrkulacyjnej – tłumaczy prof. Krzysztof Lejcuś.

O powodzeniu idei geokompozytów sorbujących wodę najlepiej świadczą nagrody i wyróżnienia – geokompozyty zdobyły Grand Prix w konkursie INFRAEKO 2014 na najlepsze rozwiązanie produktowe, technologię, wdrożenie i zrealizowaną inwestycję podczas IV Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Technicznej nt. „Nowoczesne miasta. Infrastruktura i środowisko” w Krakowie. A prof. Krzysztof Lejcuś podczas XXV Międzynarodowej wystawy inwencji, innowacji i technologii ITEX 2014 w Kuala Lumpur odebrał za nie złoty medal i nagrodę za najlepszy wynalazek z zagranicy, wygrywając z ponad 300 innymi zgłoszonymi na wystawę rozwiązaniami z Europy i Azji.

kbk