Panie i Panowie,
być może najważniejszym i najtrudniejszym zadaniem jakie stoi przed środowiskiem akademickim w pierwszej połowie XXI wieku jest ożywienie wartości uniwersalnych. Tych wartości, które są fundamentem cywilizacji zachodniej i które przez stulecia pozwalały się społeczeństwom rozwijać w kierunku praworządnej demokracji, otwartości i szacunku dla każdego człowieka, gotowości wspierania i chronienia słabszych.
Jeśli nasza cywilizacja przeżywa dziś kryzys, to w dużej mierze ma on związek z dewaluacją wartości podstawowych.
Bez codziennego, konsekwentnego, ciągłego umacniania wspólnoty środowisk inteligenckich, nie rozwiążemy żadnego z nękających nas problemów. Ani tych w wymiarze indywidualnym (bo każdy człowiek potrzebuje wokół siebie innych), ani w wymiarze środowiskowym czy wreszcie społecznym, cywilizacyjnym.
Konieczność i znaczenie tworzenia i ciągłego rozwijania wspólnoty doskonale rozumiał profesor Józef Dudek.
Stworzony i prowadzony przez niego Salon to było miejsce, gdzie rosło poczucie wspólnoty, przynależności do jednej rodziny, ale też niebywałej otwartości na różne idee i postawy.
Mam dziś ogromną satysfakcję, że nagrodę imienia profesora Dudka przyznawaną przez Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola za działania na rzecz integracji środowiska akademickiego otrzymuje profesor Jerzy Monkiewicz z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.
Inicjatywa, którą od 13 lat realizuje prof. Monkiewicz polega na budowaniu i stałym aktywowaniu wyjątkowej przestrzeni umożliwiającej tworzenie i umacnianie środowiskowych więzi.
Tak jak profesor Dudek w mieszkaniu przy ulicy Pasteura gromadził wrocławskich intelektualistów wokół zaproszonego do Salonu gościa i po prelekcji kierował dyskusją w przedmiotowym obszarze tematycznym, tak profesor Monkiewicz w Pałacu we wrocławskich Pawłowicach gromadzi słuchaczy koncertu wokół zaproszonego artysty i nie pozwala odejść bez rozmowy, dyskusji, wymiany opinii…
Jerzy Monkiewicz jest twórcą Wieczorów Pawłowickich. To cyklicznie organizowane koncerty, otwarte dla przedstawicieli uczelni i instytucji życia publicznego. Odbyło się ich już prawie 120.
Podobnie jak patron dzisiejszej nagrody, stał się Jerzy Monkiewicz swego rodzaju instytucją. Poważne artystyczne wydarzenie dzieje się bez pomocy agencji impresaryjnych. Prof. Monkiewicz sam uzgadnia wykonawców, sam znajduje sponsorów, sam wreszcie prowadzi koncerty.
Jerzy Monkiewicz to, niestety, zanikający typ człowieka renesansu: z jednej strony lekarz weterynarii, specjalista kynolog, z drugiej – znawca sztuki, zaangażowany w ochronę zabytków i ich popularyzację.
Uznany ekspert zajmujący się wpływem metali ciężkich na żywność pochodzenia zwierzęcego, autor około 300 publikacji i podręczników, właściciel patentów, jest równocześnie zapalonym podróżnikiem. A o rejsie Amazonką, wspinaczce na 6-tysięcznik w Himalajach, wędrówce nad fiordami – opowiada z taką samą pasją, jak o muzyce.
Koncerty, które dostojny Laureat organizuje w Pawłowicach gromadzą pracowników naszych uczelni reprezentujących różne dziedziny, poglądy, zainteresowania. Dla wielu z nich udział w koncercie prowadzonym przez profesora Monkiewicza stał się swoistym rytuałem.
Jerzy Monkiewicz prowadzi Wieczory Pawłowickie z sobie właściwą otwartością i życzliwością, dzięki temu właśnie podczas tych spotkań zawiązało się wiele przyjaźni i zrodziło wiele wspólnych środowiskowych inicjatyw.
To przy okazji koncertów w Pawłowicach toczą się najciekawsze, bo nieformalne debaty wokół spraw akademickich, spory o wartości i pryncypia, buduje się poczucie wspólnoty.
Żyjemy i pracujemy w takich czasach, w których wiele naprawdę świetnych inicjatyw, kończy się szybciej, niż zdążą przynieść prawdziwe trwałe efekty.
Za każdym pomysłem musi stać człowiek zaangażowany, na swój sposób uparty, wierny idei, wizji, pomysłowi.
Można zorganizować jedno spotkanie, koncert od czasu do czasu, akcję.
Ale prawdziwą sztuką w tym dynamicznym, niecierpliwym świecie jest stworzyć coś trwałego, powtarzalnego. Profesor Monkiewicz robi to od 13 lat.
I pewnie zaraz zaprosi nas na kolejny koncert w pałacu, a ja jako rektor Uniwersytetu Przyrodniczego, do którego pawłowickie centrum kongresowe należy – z przyjemnością podpiszę się pod tym zaproszeniem.
Panie i Panowie,
integracja środowiska odbywa się na wielu poziomach i jest niekończącym się procesem. Trzeba i można ją prowadzić różnorodnymi sposobami.
Ważne jest, by integrować wokół silnego, uniwersalnego rdzenia: idei i wartości ponadczasowych, niezależnych od mód czy jakichkolwiek przejściowych oddziaływań.
Profesor Jerzy Monkiewicz doskonale to wyczuł. Być może sprzyjały temu jego przyrodnicze wykształcenie, a być może wiedza wyniesiona z wypraw w tereny nieskażone jeszcze rozpasaniem konsumpcyjnej cywilizacji…
Profesor Monkiewicz rozumie, że to właśnie kultura, twórczość artystyczna są pierwotnym przejawem „uspołecznienia”, „ucywilizowania” naszego gatunku.
Nagroda KRUWiO dla profesora Jerzego Monkiewicza to nagroda za to, że organizując Wieczory Pawłowickie, pobudza naszą potrzebę spotkania się w tej szczególnej przestrzeni dziedzictwa i kultury, w przestrzeni muzyki. Dzięki takim działaniom nieustannie przypominamy sobie, że niezależnie gdzie rośniemy i jakie wydajemy owoce – mamy w tej kulturze wspólne korzenie i to jest czynnik integracyjny.
Panie Profesorze, dziękuję i gratuluję!
