Kolegium prorektorów, czyli kształcenie pod kontrolą

– Uczelnie przyrodnicze, prawdopodobnie ze względu na swój inżynierski charakter, nie są w tak dramatycznej sytuacji jak uczelnie humanistyczne. Wszędzie obserwujemy zmniejszenie zainteresowania studiami i spadek liczby studentów, ale to wynika z niżu demograficznego. Rozwiązaniem jest przyjmowanie na studia większej ilości cudzoziemców. I to jest teraz główne wyzwanie stojące przed uczelniami – uzupełnienie liczby studentów, a jednocześnie zwiększenie umiędzynarodowienia – mówiła prof. Danuta Parylak po zakończeniu odbywającego się na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu kolegium prorektorów do spraw studenckich i kształcenia uczelni przyrodniczych i rolniczych.

Prorektorzy dziewięciu akademickich ośrodków z całej Polski i kierownicy działów kształcenia spotykają się dwa razy do roku, aby omówić bieżące wyzwania i problemy na uczelniach przyrodniczo-rolniczych. Na ostatnim ze spotkań rozmawiano m.in. o cudzoziemcach na uczelniach, praktycznym profilu studiów, tworzeniu kierunków interdyscyplinarnych i bezpieczeństwie imprez masowych.

– Te spotkania moją mocno roboczy charakter, każdy przedstawia swoje doświadczenia, wątpliwości ze swojej uczelni, szkolimy siebie nawzajem. W trakcie dyskusji jedni wypracowują sobie model postępowania, inni zyskują nową perspektywę. Proces dydaktyczny i całość spraw studenckich to na tyle szeroki i dynamiczny obszar, w którym nigdy nie ma spokoju, że zwykłymi wystąpieniami czy prezentacjami do niczego byśmy nie doszli – wyjaśnia prorektor.

A skoro każde spotkanie jest również okazją do porównań, jak Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu prezentuje się na tle innych uczelni? – Nasza uczelnia wypada bardzo dobrze, co prawda trudno nam w pewnych aspektach konkurować z SGGW (Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie), ale Wrocław i tak jest wzorem dla wielu uczelni. To, czym się wyróżniamy, to po pierwsze – dynamiczna i rosnąca oferta dydaktyczna. Naprawdę niewiele uczelni może się pochwalić nowymi, atrakcyjnymi dla studentów i potrzebnymi w regionie kierunkami. Po drugie – atrakcyjność naszej uczelni dla cudzoziemców. Przyciągamy wielu młodych ludzi ze Wschodu, głownie z Ukrainy, co jest zasługą promocji uczelni, ale oczywiście również miasta i programu „Teraz Wrocław”. Drugim tak często wybieranym ośrodkiem jest Lublin, co jest zrozumiałe ze względu na jego położenie. Po trzecie – samoorganizacja uczelni. Jako pierwsi, lub jedni z pierwszych, podejmujemy wyzwania wynikające chociażby z nowych rozwiązań prawnych. Zaczynamy działać, a później, na takich właśnie spotkaniach, okazuje się, że wypracowaliśmy sposób postępowania przydatny innym uczelniom. Myślę, że to też efekt comiesięcznych spotkań prorektorów uczelni Wrocławia i Opola. My zmierzyliśmy się już z problemem bezpieczeństwa na studenckich imprezach masowych, czego o innych uczelniach powiedzieć nie mogę.

Prof. Parylak nie ma również wątpliwości, że wśród uczelni o podobnym do naszego profilu kształcenia jesteśmy absolutnym liderem w e-learningu, a powołanie Centrum Kształcenia na Odległość było strzałem w dziesiątkę: – Nasze doświadczenia i rozwiązania w tym zakresie wzbudziły żywe zainteresowanie przedstawicieli innych uczelni. Na świecie ta forma się niesamowicie rozwija, szczególnie w kontekście uczenia się przez całe życie – daje osobom będącym już poza formalnym systemem kształcenia możliwość dalszego zdobywania wiedzy. Myślę, że nie zastąpi standardowego nauczania na uczelniach, ale może być jego znakomitym uzupełnieniem. I studenci to doceniają.

O samych studentach prorektor wspomina również w kontekście Krajowych Ram Kwalifikacyjnych: – Jasne, że studenci się zmieniają, tak jak i całe nasze społeczeństwo się zmienia. Dzięki otwartości na Zachód są bardziej kreatywni, samodzielni. Ale z drugiej strony mają problem z wykorzystaniem swojej wiedzy w praktyce, skupiają się na nauczeniu, zapamiętaniu definicji, bez jakiejkolwiek próby interpretacji czy krytycznego podejścia. To jest mankament wyniesiony z kształcenia na niższych szczeblach, ale myślę, że Krajowe Ramy Kwalifikacyjne, poza niesamowitą biurokracją, przyniosą pewne zmiany też w tym zakresie. Wymagają one od prowadzącego ciągłych modyfikacji zajęć, a od studenta nadążania za nimi, dając mu jednocześnie możliwość kreowania procesu kształcenia. Bo właśnie – to już nie ma być nauczanie z jednokierunkowym przepływem wiedzy, ale kształcenie oparte na relacjach wzajemnych – prof. Parylak uśmiecha się i dodaje: – Ja naprawdę bardzo lubię studentów, i nie mówię tego tylko przez pryzmat zajmowanego stanowiska.

mj