eu_green_logo_szare.png

Aktualności

Dr Śliwka i bakteriofagi w weterynarii

Dr Paulina Śliwka z Katedry Biotechnologii i Mikrobiologii Żywności na Wydziale Biotechnologii i Nauk o Żywności w swoich badaniach zajmie się bakteriofagami, które mogą być zastosowane w leczeniu biegunek u zwierząt towarzyszących – psów i kotów – wywołanych chorobotwórczymi bakteriami beztlenowymi Clostridioides difficile oraz Clostridium perfringens.

– Bakteriofagi, a więc wirusy atakujące i niszczące bakterie, stają się coraz bardziej popularne. W licznych badaniach oceniany jest ich potencjał w leczeniu ludzi, czy w hodowli zwierząt, ale w praktyce weterynaryjnej dotyczącej zwierząt towarzyszących, a więc psów i kotów to rzadkość – mówi dr Paulina Śliwka, która przyznaje, że w terapii fagowej człowieka mówi się o medycynie spersonalizowanej, „szytej na miarę”, a więc dostosowanej do konkretnego pacjenta. W przypadku jej badań można mówić o indywidualnej medycynie weterynaryjnej, która prawdopodobnie będzie mieć miejsce w bliskiej przyszłości.

Bakterie beztlenowe Clostridioides difficile oraz Clostridium perfringens mogą wywoływać u kotów i psów ciężkie biegunki. Są też oporne na antybiotyki, co lekarzy weterynarii skłania do poszukiwania nowych środków terapeutycznych, między innymi bakteriofagów. Do celów terapii fagowej stosowane są wyłącznie fagi lityczne, ale do tej pory nie udało się zidentyfikować ściśle wirulentnego – czyli zakaźnego – bakteriofaga przeciwko tym dwóm konkretnym patogenom kolonizującym przewód pokarmowy zwierząt domowych.

Bakteriofagi w praktyce weterynaryjnej to wciąż rzadkość
Bakteriofagi w praktyce weterynaryjnej to wciąż rzadkość
fot. Shutterstock

– Dlatego w projekcie kluczowa będzie izolacja litycznych bakteriofagów, co nie jest łatwe z uwagi na trudności w hodowli samych bakterii, które są beztlenowcami. W swoich badaniach wykorzystam izolaty bakterii pozyskane od chorych zwierząt oraz od tych, które nie wykazują objawów choroby, ze względu na ryzyko nosicielstwa szczepów potencjalnie chorobotwórczych dla człowieka. Skuteczność i stabilność bakteriofagów będzie weryfikowana in vitro – tłumaczy dr Śliwka, dodając, że realizowany przez nią projekt wiąże się ze stworzeniem biblioteki wiruletnych bakteriofagów, a scharakteryzowane genomy zasilą publiczną bazę danych.

Naukowczyni z Katedry Biotechnologii i Mikrobiologii Żywności badania zrealizowane w projekcie z konkursu Miniatura 6 zamierza wykorzystać jako podstawę do ubiegania się o kolejny grant – Sonatę. Cel jest ten sam: selekcja najlepszych bakteriofagów i metod ich efektywnego dostarczania w miejsce infekcji, co daje możliwość nie tylko leczenia, ale też zapobiegania reinfekcji chorobotwórczych szczepami Clostridioides difficile i Clostridium perfringens. W dalszej kolejności zaś chodzi o opracowanie preparatu fagowego w postaci mikrokulek podawanych doustnie – z badań, jakie do tej pory przeprowadziła dr Śliwka, wynika, że bakteriofagi „zamknięte” w nośniku zachowują aktywność biologiczną w warunkach imitujących środowisko żołądka, a więc w obecności enzymów trawiennych i soli żółciowych, jednocześnie nie ograniczając uwalniania fagów w końcowych odcinkach przewodu pokarmowego.

kbk

Powrót
01.12.2022
Głos Uczelni
badania

magnacarta-logo.jpglogo European University Associationlogo HR Excellence in Researchprzejdź do bip eugreen_logo_simple.jpgica-europe-logo.jpg