Dr Kamil Smolak
1. W pracy naukowca najbardziej cenię...
Samodzielność i kreatywność. Jakiś czas spędziłem w środowisku komercyjnym, pracując na dobrze płatnej posadzie w znanej firmie jako wysoce ceniony specjalista. Choć takie stanowisko jest dla wielu osób (a przynajmniej tak jest postrzegane ogólnie) marzeniem, praca w tym miejscu zupełnie mi nie odpowiadała. Nauczyła mnie za to, że dla każdego “praca idealna” stanowi zupełnie coś innego, a także tego, że niewiele osób wie czym ona faktycznie jest. Doceniłem tam pracę naukowca, którym dumnie dziś stwierdzam - jestem. Właśnie też wtedy dowiedziałem się co doceniam w pracy naukowca. Są to przede wszystkim kreatywność i stymulacja intelektualna, możliwość tyczenia własnej ścieżki i podążania za nurtującymi problemami praktycznie bez limitu. Ogromne znaczenie ma dla mnie istotność mojej pracy i wkład w ogólnie pojmowany rozwój, zarówno własny, jak również społeczny.
Z mojej perspektywy, jeśli praca jest czymś wykonywanym między ósmą a szesnastą, o której później chcemy zapomnieć, oznacza to, że spędzamy dużą część życia wykonując obowiązki, które nie sprawiają nam radości. Jest to dla mnie dość smutna wizja. W pracy naukowej jest wręcz przeciwnie - praca sprawia radość (oczywiście jak każda, ma gorsze i lepsze dni) i nie jest karą odbywaną w zamian za pieniądze. Oczywiście, trzeba nauczyć się zdroworozsądkowego rozgraniczenia pracy od życia, co w pracy naukowej jest sztuką niezwykle trudną i ważną.
Ponadto, cenię sobie nawiązywanie międzynarodowych kontaktów i współpracę z naukowcami z innych kultur i narodowości. Podróże zagraniczne są dodatkową atrakcją, które niezwykle urozmaicają pracę. Na samym końcu, ale nie mniej istotna jest elastyczność. Jako pracownicy samodzielni, sami zarządzamy swoim czasem, pozwalając nam na sprawne łączenie dnia codziennego z nauką. To oczywiście wymaga umiejętnego zarządzania czasem i dużej dozy własnej motywacji co sprawia, że praca naukowa, nawiązując do wstępu tej odpowiedzi, nie jest dla każdego.
2. Moje naukowe inspiracje (ludzie, badania?)
Na pytanie o inspiracje naukowe trudno jest mi jednoznacznie odpowiedzieć. Jak każdy naukowiec, czerpię wiedzę, pomysły i inspiracje z różnorodnych źródeł: literatury, dyskusji, wymiany wiedzy i współpracy. Pierwszym impulsem do rozpoczęcia pracy naukowej byli moi promotorzy, prof. Witold Rohm i dr Katarzyna Siła-Nowicka, którzy wyznaczyli mi kierunek i zaprosili do podjęcia doktoratu. W międzyczasie poznałem wiele inspirujących osób, które swoimi badaniami i pomysłami wpłynęły na moją ścieżkę. Moja przygoda z nauką zaczęła się nietypowo – od błędnego zrozumienia artykułu naukowego. Próba zreplikowania wyników badań i wypełnianie luk w mojej wiedzy doprowadziły do opracowania innowacyjnego modelu mobilności ludzi, czym zajmuję się do dziś.
3. Co przyniesie nam nauka w najbliższej przyszłości, jaki będzie uniwersytet?
Dywagując o przyszłości, chciałbym podzielić moje przemyślenia na dwa obszary: dydaktykę i naukę.
Dydaktyka: Cyfryzacja i rozwój uczenia maszynowego dynamicznie zmieniają oblicze edukacji, stawiając społeczeństwu wiele wyzwań, w tym zmianę mentalności studentów. Obecnie widoczna jest ograniczona zdolność koncentracji i mniejsza wrażliwość na bodźce, co może wynikać z popularności portali społecznościowych i pokrewnych im mediów. Studenci często korzystają z narzędzi opartych na AI, jak ChatGPT, do rozwiązywania zadań, co może być postrzegane jako oszustwo, ale równocześnie ważne jest nauczenie ich właściwego korzystania z takich narzędzi. Dydaktyka musi być dostosowana do zmian społecznych, z większym zaangażowaniem studentów w praktyczne rozwiązywanie problemów. Forma edukacji może przypominać kursy MOOCs z krótkimi wykładami teoretycznymi i zadaniami praktycznymi.
Nauka: W mojej dziedzinie, opartej na programowaniu, praca może być wykonywana z różnych miejsc na świecie, a współpraca odbywać się zdalnie. Jednak ważna jest fizyczna interakcja i podróże zagraniczne. Nauka przyjmie nowe narzędzia wspierające efektywność, ale nie zmieni formy współpracy międzynarodowej. Wyzwaniem jest efektywne przeszukiwanie literatury i śledzenie nowości w mojej dziedzinie. Kluczowa będzie umiejętność korzystania z nowych narzędzi, które pomogą rozwiązać te problemy.
4. W życiu najważniejsze jest…
Życie. Jesteśmy dorośli i niezależni, starajmy korzystać się z życia tak jak chcemy, a nie tak jak nam się wydaje, że powinniśmy. Dlatego właśnie cenię pracę naukowca :)
